Ἡ ταραχή τῆς ψυχῆς καί τά πάθη, ἐπηρεάζουν τήν κυκλοφορία τοῦ αἵματος καί ὑποσκάπτουν τήν ὑγεία. Ἡ ἐσωτερική εἰρήνη, ἡ νηστεία καί ἡ ἐγκράτεια βοηθοῦν στήν διατήρησι τῆς ὑγείας. Ὁ γερμανός Γκούφελανδ σ’ ἕνα σύγγραμμά του γιά τήν μακροζωῒα, τονίζει τήν ὠφέλεια τῆς νηστείας. Οἱ ὀπαδοί του πρέπει νά τόν ὑπακούουν. Ἐμεῖς ὅμως ἔχουμε ἄλλους διδασκάλους, περισσότερο ἀξιόλογους. Ἡ προσευχή ἀνεβάζει τήν ψυχή πρός τήν πηγή τῆς ζωῆς. Ἡ ταπείνωσις καί τά δάκρυα τῆς μετανοίας δημιουργοῦν στήν ψυχή καί στό σῶμα κατάστασι γαλήνης καί ἠρεμίας…Ἐπιθυμεῖτε βέβαια νά μή σᾶς λείπουν τά δάκρυα καί ἡ συντριβή. Καλύτερα νά ἐπιθυμῆτε νά βασιλεύῃ πάντοτε μέσα σας μιά βαθεία ταπείνωσις. Ἀπ’ αὐτή θά πηγάσουν τά δάκρυα καί ἡ συντριβή.
Ὁ ἴδιος ὁ Θεός ξυπνᾶ μέσα σας τήν ἀνησυχία γιά τήν σωτηρία σας, θέλοντας νά σᾶς ὁδηγήσῃ στήν αὐτογνωσία καί στήν μετάνοια. Ἄν ἀκούσετε τήν φωνή Του, θά βρῆτε ἀνάπαυσι καί εἰρήνη. Ἄν παρακούσετε, θά ζῆτε στήν ταραχή. Μπορεῖ ὅμως νά σᾶς ἐγκαταλείψῃ τελείως ὁ Θεός καί νά παύσῃ νά σᾶς διεγείρῃ πνευματικές ἀνησυχίες. Θά συμβῆ τοῦτο ἄν παραμείνετε ἀδιόρθωτος. Καί τότε θ’ ἀποκτήσετε εἰρήνη, εἰρήνη ὅμως θανάσιμη.
Δέν ἀπολαύσατε ἀκόμη τήν ἡσυχία καί τήν εἰρήνη. Ζητῆστε την καί θά σᾶς δοθῇ. Δέν μπορῶ νά σᾶς εὐχηθῶ τίποτε τό καλύτερο. Νά ἔχετε ὅμως ὑπ’ ὄψιν σας ὅτιἡ ἀληθινή εἰρήνη δέν βρίσκεται ἐκτός, ἀλλ’ ἐντός τῆς ψυχῆς μας. Δέν πηγάζει ἀπό τίς ἐξωτερικές συνθῆκες, ἀλλ’ ἀπό τήν ἐσωτερική καλή τακτοποίησι. Ὅταν ὑπάρχῃ, τότε ὅλα τά ἐξωτερικά ἐναρμονίζονται μ’ αὐτή.
Ἡ ἀοργησία εἶναι σπουδαία ἀρετή. Καλλιεργεῖται μέ τήν παράδοσι τοῦ ἑαυτοῦ μας στό θεῖο θέλημα καί τήν συναίσθησι ὅτι ὁ Θεός ἐπιτρέπει τίς δοκιμασίες. Ἔτσι συγκρατοῦμε τόν ἑαυτό μας, γαληνεύουμε, πιστεύοντας ὅτι ὁ Κύριος μᾶς παρακολουθεῖ τήν δύσκολη ὥρα τοῦ πειρασμοῦ. Ἡ σκέψις σας ὅτι ἐκεῖνος πού σᾶς βλάπτει καί σᾶς ἀδικεῖ, γίνεται ὄργανο τοῦ ἐχθροῦ, εἶναι πολύ σωστή. Γι’ αὐτό πίσω ἀπό κάθε ἐνόχλησι καί δυσάρεστη κατάστασι νά διακρίνετε τόν πραγματικό ἔνοχο καί νά μήν ἐξάπτεσθε ἐναντίον τοῦ θύματός του
Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος
(Ἀπό τό βιβλίο «ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ», Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ)