.

.

Δός μας,

Τίμιε Πρόδρομε, φωνή συ που υπήρξες η φωνή του Λόγου. Δος μας την αυγή εσύ που είσαι το λυχνάρι του θεϊκού φωτός. Βάλε σήμερα τα λόγια μας σε σωστό δρόμο, εσύ που υπήρξες ο Πρόδρομος του Θεού Λόγου. Δεν θέλουμε να σε εγκωμιάσουμε με τα δικά μας λόγια, επειδή τα λόγια μας δεν έχουν μεγαλοπρέπεια και τιμή. Όσοι θα θελήσουν να σε στεφανώσουν με τα εγκώμιά τους, ασφαλώς θα πετύχουν κάτι πολύ πιό μικρό από την αξία σου. Λοιπόν να σιγήσω και να μη προσπαθήσω να διακηρύξω την ευγνωμοσύνη μου και τον θαυμασμό μου, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να μη πετύχω ένα εγκώμιο, άξιο του προσώπου σου;

Εκείνος όμως που θα σιωπήσει, πηγαίνει με τη μερίδα των αχαρίστων, γιατί δεν προσπαθεί με όλη του τη δύναμη να εγκωμιάσει τον ευεργέτη του. Γι’ αυτό, όλο και πιό πολύ σου ζητάμε να συμμαχήσεις μαζί μας και σε παρακαλούμε να ελευθερώσεις τη γλώσσα μας από την αδυναμία, που την κρατάει δεμένη, όπως και τότε κατάργησες, με τη σύλληψη και γέννησή σου, τη σιωπή του πατέρα σου του Ζαχαρία.

Άγιος Σωφρόνιος Ιεροσολύμων

«Ἡ θεραπεία τοῦ ἀνθρώπου διὰ τοῦ καθημερινοῦ ἁγίου μαρτυρίου»



Μὲ δάκρυα πικρὰ καὶ μετάνοια οἱ Πρωτόπλαστοι ἀντιμετώπισαν τὸν πόνο καὶ τὴ λύπη ἐξαιτίας τῆς πτώσεως καὶ τῆς ἐκπτώσεως ἐκ τοῦ Παραδείσου κρατώντας τὴν ἐλπίδα τῆς ἐπαγγελίας, δηλαδὴ τῆς ἐπικείμενης συντριβῆς τοῦ ἀρχεκάκου δαίμονος ποὺ τοὺς ξεγέλασε καὶ τῆς ἐν καιρῷ ἀναγεννήσεως τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ὁ μετὰ ἀπὸ αὐτοὺς Πατριάρχης Ἀβραὰμ καὶ ἡ Σάρρα ἡ γυναίκα του ἐδέχθησαν μὲ πίστη καὶ ὑπομονὴ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ ποὺ τοὺς καλοῦσε νὰ ἀπομακρυνθοῦν ἐκ τῆς συγγενείας των καὶ νὰ ὁδηγηθοῦν μετανάστες σὲ ξένη γῆ, τὴν ὁποία τοὺς ὑπέδειξε ὁ Τριαδικὸς Θεός, τὸν ὁποῖον Θεὸν ἀξιώθηκαν νὰ φιλοξενήσουν ἐξαιτίας τῆς ὑπακοῆς. Ἐκεῖ ἄκουσεὁ Ἀβραὰμ ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματός του καὶ τῆς ὀσφύος αὐτοῦ ἐνευλογηθήσονται πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς[1] καὶ ἔλαβε πολύτιμο δῶρο τὸν Ἰσαάκ. Ἐπίσης, γνωρίζουμε, ὅτι δάκρυα ἔρρεαν ἡμέραν καὶ νύκτα ἀπὸ τὰ μάτια τοῦ Προφητάνακτος Δαυΐδ, καὶ τοιουτοτρόπως ἀντιμετώπιζε τὸν πόνο καὶ τὴ λύπη ποὺ εἶχαν καταλάβει τὴν ψυχή του, ἐξαιτίας τῆς διπλῆς ἁμαρτίας στὴν ὁποία εἶχε ὑποπέσει: «Ἐκοπίασα ἐν τῷ στεναγμῷ μου, λούσω καθ’ ἑκάστην νύκτα τὴν κλίνην μου, ἐν δάκρυσί μου τὴν στρωμνήν μου βρέξω.» (Ψαλμ. στ΄). Μεγάλη ἡ μετάνοια!!! Ὁ Δαυΐδ ἔλαβε τὴν εὐλογία ἀπὸ τὸν Θεό, νὰ ὀνομάζεται ὁ Χριστὸς κατὰ τὴν ἀνθρωπίνη φύση Υἱὸς Δαυΐδ.[2]

Ἀλλὰ τί νὰ συνεχίσω; Δὲν θὰ ἔφθανε ὁ χρόνος, τὸ χαρτὶ καὶ τὸ μολύβι νὰ διηγηθοῦμε ὅσα πλεῖστα παραδείγματα μετανοίας ἀναφέρονται στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ ἀφοροῦν ὅλους ἐκείνους ποὺ ἀγωνίστηκαν ἀπὸ τὸν πρῶτο Ἀδὰμ ἕως τὸν Τίμιο Πρόδρομο, οἱ ὁποῖοι στὸν πόνο, στὶς θλίψεις καὶ στὶς ἀνάγκες τῆς μεταπτωτικῆς καρδίας καὶ τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου (παλιανθρώπου) διαχρονικὰ ἀναφωνοῦσαν: «Θλίψεις καὶ ἀνάγκαι εὕροσάν με, αἱ ἐντολαί σου μελέτη μου.[3]», «ὡς γλυκέα τῷ λάρυγγί μου τὰ λόγιά σου, ὑπὲρ μέλι τῷ στόματί μου[4]», «ἐμνήσθην τοῦ Θεοῦ καὶ εὐφράνθην...[5]», «διὰ τοῦτο ἠγάπησα τὰς ἐντολάς σου ὑπὲρ χρυσίον καὶ τοπάζιον[6]», «ἐν θλίψει ἐπλάτυνάς με[7]», καὶ πολλὰ ἄλλα παρόμοια. 
Καὶ βέβαια, τί ἔτι χρεία ἔχομεν περαιτέρω μαρτύρων! Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος, ποὺ στὸ Θεανδρικὸ πρόσωπό Του ἐκπληρώθηκαν ὅλες οἱ προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀπεκάλυψε τὴν ἐν Χριστῷ ὑπομονὴ ἕως τέλους· «...ὁ δὲ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται[8]»· ὄχι μόνο μὲ λόγια «...ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον[9]» ἀλλὰ καὶ μὲ πράξεις· μὲ τὴν ἀπόλυτη δηλαδὴ ὑπακοή Του στὸν Πατέρα, φθάνοντας ὡς τὸν σταυρικὸ θάνατο.«...Πάτερ μου, εἰ οὐ δύναται τοῦτο τὸ ποτήριον παρελθεῖν ἀπ’ ἐμοῦ ἐὰν μὴ αὐτὸ πίω, γενηθήτω τὸ θέλημά σου.[10]», δηλ. «Πάτερ μου, ἐὰν δὲν εἶναι δυνατὸν τὸ ποτήριον αὐτὸ νὰ παρέλθῃ ἀπὸ ἐμέ, καὶ δὲν μπορῇ νὰ γίνῃ διαφορετικὰ παρὰ νὰ πίω τὸ ποτήριον, ἂς γίνῃ τὸ θέλημά σου.» (Μετάφρασις Παν. Τρεμπέλα).
Ἔτσι, ἡ ἀπάντησή Του στὴν παράκληση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ποὺ πονοῦσε, ἦταν: «...ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται...[11]».
Ἐπιπλέον, στὰ μαρτύρια τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, τῶν Ἁγίων Μαρτύρων, ἀλλὰ καὶ στὰ φοβερὰ ἀσκητικὰ γυμνάσματα Ἀσκητῶν Ὀρθοδόξων Πατέρων μας, Αὐτοπροσώπως, ἐπαρουσιάζετο ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς ἐνεθάρρυνε νὰ ὑπομείνουν εἰς τέλος τὰ μαρτύρια καὶ τὶς θλίψεις γιὰ νὰ ἀπολαύσουν ἐν δικαιοσύνῃ τὸν ἀμαράντινον τῆς δόξης στέφανον (π.χ. Ἅγιος Πολύκαρπος Ἐπίσκοπος Σμύρνης, Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος). Στὸ πνεῦμα αὐτὸ καὶ οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, ἀκολουθοῦντες κατὰ πόδας τὸν Κύριο, μᾶς τονίζουν: «καὶ αὐτὸ τοῦτο δὲ σπουδὴν πᾶσαν παρεισενέγκαντες ἐπιχορηγήσατε ἐν τῇ πίστει ὑμῶν τὴν ἀρετήν, ἐν δὲ τῇ ἀρετῇ τὴν γνῶσιν, ἐν δὲ τῇ γνώσει τὴν ἐγκράτειαν, ἐν δὲ τῇ ἐγκρατείᾳ τὴν ὑπομονήν, ἐν δὲ τῇ ὑπομονῇ τὴν εὐσέβειαν, ἐν δὲ τῇ εὐσεβείᾳ τὴν φιλαδελφίαν, ἐν δὲ τῇ φιλαδελφίᾳ τὴν ἀγάπην. ταῦτα γὰρ ὑμῖν ὑπάρχοντα καὶ πλεονάζοντα οὐκ ἀργοὺς οὐδὲ ἀκάρπους καθίστησιν εἰς τὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπίγνωσιν· ᾧ γὰρ μὴ πάρεστι ταῦτα, τυφλός ἐστι, μυωπάζων, λήθην λαβὼν τοῦ καθαρισμοῦ τῶν πάλαι αὐτοῦ ἁμαρτιῶν.» (Β΄Πέτρ.α΄,5-9). «Πᾶσαν χαρὰν ἡγήσασθε, ἀδελφοί μου, ὅταν πειρασμοῖς περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες ὅτι τὸ δοκίμιον ὑμῶν τῆς πίστεως κατεργάζεται ὑπομονήν· ἡ δὲ ὑπομονὴ ἔργον τέλειον ἐχέτω, ἵνα ἦτε τέλειοι καὶ ὁλόκληροι, ἐν μηδενὶ λειπόμενοι.»
(Ἰακ.α,2-4). 
Ὑπάρχει, λοιπόν, αἰώνια ἡ μαρτυρία ὅτι μόνον μέσα στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση, τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, μὲ φιλότιμο, διεξάγεται ὁ πνευματικὸς ἀγώνας εἰς τέλος, μὲ πολλὲς πτώσεις καὶ ἀνατάσεις. Δέν ἀπομακρυνόμαστε ποτὲ ὅμως ἔξω καὶ πέρα τῆς ἐμπειρίας τῶν Ἁγίων στὸν ἀγώνα μας ἑναντίον τοῦ σατανᾶ καὶ τῶν τεχνασμάτων του, τὰ ὁποῖα πολλάκις προξενοῦν πόνο, θλίψη, σκοτάδι καὶ ἀγωνία στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Ὁ ἀρχέκακος μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο προσπαθεῖ νὰ ἀποθαρρύνει τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ τοὺς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη ἀσκητικὴ πρακτική. Τὰ ὅπλα καὶ τὰ πνευματικὰ φάρμακα ποὺ συστήνουν οἱ Ἅγιοι, βγαλμένα ἀπὸ τὴν δική τους βιωτή, εἶναι ἡ μυστηριακὴ ζωή, ὁ ἁγιασμός, ἡ εἰλικρινὴς καὶ ἐκ βάθους ἐξομολόγηση σὲ Ὀρθόδοξο πνευματικό, ἡ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, οἱ βίοι τῶν Ἁγίων, ἡ ἐντρύφηση στοὺς ὀρθόδοξους κανόνες τῶν λειτουργικῶν βιβλίων καὶ σὲ ὅλα τὰ ἀποφθέγματα τῶν Ἁγίων Πατέρων, καθὼς καὶ ἡ μὲ ταπείνωση νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχὴ ποὺ ἀποτελοῦν οὐράνια χαρίσματα. Μὲ αὐτὰ τὰ πνευματικὰ φάρμακα καὶ τὴ συνεχὴ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν με», «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ φώτισόν μου τὸ σκότος» καὶ πάντοτε διὰ τῆς Ἀκτίστου Χάριτος, σταδιακὰ ἀνεβαὶνουμε τὴν κλίμακα τῆς κάθαρσης, τοῦ φωτισμοῦ καὶ τῆς θέωσης καθ’ὅσον λίγο ὡς πολὺ κατανοοῦμε τὸν λόγο τοῦ Κυρίου μας ὅτι  «ἐν τῇ οἰκίᾳ-Βασιλείᾳ- τοῦ πατρός μου μοναὶ πολλαί εἰσιν[12]». Τότε ἡ ψυχή μας καὶ ἡ καρδιά μας, χαίρονται, ἀγαλλιοῦν καὶ ἀναπαύονται.
Καὶ σήμερα;!!! Τί ἀκοῦμε, σήμερα; Θεέ μου!!! Τί ἄλλο θὰ δοῦμε; Μᾶς συστήνουν μὲ ὅλα τὰ μέσα ψυχολόγους καὶ ψυχοθεραπευτές, βελονιστὲς καί ὁμοιοπαθητικούς, ρεφλεξολόγους καί οὐροθεραπευτὲς καθὼς καὶ ἄλλα παρεμφερῆ τεχνάσματα, ξένα πρὸς τὴν κλασσικὴ ἰατρική, μὲ σκευάσματα δῆθεν θεραπευτικά, τὰ ὁποῖα ἑτοιμάζονται μὲ ἐπίκληση δαιμόνων καὶ εἰδωλολατρικῶν τελετῶν, ἀντίθετα βέβαια τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως. Προπαγανδίζοντας, προσπαθοῦν νὰ μᾶς πείσουν ὅτι δῆθεν θὰ ἐπιτύχουμε τὴν εἰρήνητῆς ψυχῆς μας, τὴν ἠρεμία τῆς καρδιᾶς μας, ἀξιοπρεπὴ διαβίωση χωρὶς πόνο καὶ ἄγχος, φθάνουν ἀκόμη νὰ ὁμιλοῦν καὶ γιὰ δῆθεν ἀξιοπρεπῆ θάνατο. Μὲ κάθε τρόπο καὶ κάθε μέσο βουτηγμένοι στὴν πλάνη τους συστήνουν τὴ φυγοπονία, τὸν ὠχαδελφισμὸ καὶ τὴ χαλαρότητα, καθὼς καὶ ἄλλα τοιαῦτα, τὰ ὁποῖα δὲν ἔχουν καμμία σχέση μὲ τὴν ἀληθινὴ μετάνοια καὶ τὴν ἐμπειρία τῶν Ἁγίων. Τελικὸς στόχος τους εἶναι «νὰ περνᾶμε καλά», «χαλαρὰ» καὶ ἡ μία σαρκικὴ ἁμαρτία νὰ διαδέχεται τὴν ἄλλη στὸν κατήφορο χωρὶς τέλος. Δηλαδή, παίρνουν θέση καὶ στάση καθ’ὅλα ἀντίθετη πρὸς τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας ποὺ διαχρονικὰ ὑπερτονίζουν οἱ Ἅγιοί μας μὲ τὴ ζωή τους καὶ τὸ λόγο τους μέσα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, μέσα στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση.
Δυστυχῶς πρὸς στιγμήν, οἱ Νεοεποχῖτες ἔχουν καταφέρει νὰ μυήσουν στὴν πλάνη τους ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς πολλοὺς λαϊκούς, καὶ Ὀρθόδοξους κληρικούς, ποὺ προβάλλουν τὴν ψυχολογία, τὴν παιδοψυχολογία καὶ τὴν ψυχοθεραπευτικὴ ὡς δῆθεν βοηθητικὰ καὶ θεραπευτικὰ φάρμακα τῆς ψυχῆς καὶ μὲ πλάγιο τρόπο ἁλωνίζουν τὰ Ὀρθόδοξα σχολεῖα τῆς πατρίδος μας, τὶς Ὀρθόδοξες οἰκογένειες, τὴν Ὀρθόδοξη νεότητα, τὸ γῆρας, ὥστε ἔχουνε φθάσει στὸ φοβερὸ σημεῖο πίσω ἀπὸ κάθε ἀτύχημα καὶ δυστύχημα, ὅταν συμβαίνει, νὰ τρὲχουν πρῶτοι γιὰ νὰ στηρίξουν δῆθεν κάθε πονεμένο, ἀποκλείοντας ἔτσι ἔντεχνα καὶ σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις τὴν βοήθεια τῶν Ὀρθοδόξων κληρικῶν ποὺ παραμένουν πιστοὶ στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση καὶ πρακτικὴ βοηθείας τῶν πονεμένων διὰ τῶν ἀχράντων Μυστηρίων.
Θὰ λέγαμε, λοιπόν, μετὰ βεβαιότητος ὅτι ἡ Νέα ἐποχή, αὐτὸ τὸ ἀπαίσιο πολυκέφαλο τέρας, μὲ τὴν ψυχολογία καὶ τὴν παραψυχολογία ἔχει σὰν τελικὸ σκοπὸ καὶ στόχο νὰ ἰσοπεδώσει κάθε τι αὐθεντικὸ καὶ Ὀρθόδοξο, νὰ ξεγελάσει κάθε ἄνθρωπο εἰ δυνατὸν καὶ τοὺς ἐκλεκτούς. Ἔτσι ὥστε μὲ τὰ ψυχοφάρμακα, τὴ φυγοπονία καὶ φυγομαχία, τὴν δειλία καὶ τὴν ἀπελπισία, νὰ ὁδηγηθεῖ ἡ ἀνθρωπότητα εἰς τὴν ἀποτυχία τῆς ὑπαρξιακῆς της προοπτικῆς ποὺ εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ σωτηρία. Σημαία τους εἶναι τὸ σύνθημα: «Προσπαθῆστε νὰ ἀδιαφορεῖτε ὡς πρὸς τὴν ἁμαρτία, μάθετε νὰ αὐτοθεραπεύεσθε καὶ νὰ αὐτοσυγχωρεῖστε, καλλιεργῆστε ὅλα τὰ σαρκικά σας πάθη καὶ ὅσο μπορεῖτε θεραπεύετε ὁ ἕνας τὰ πάθη τοῦ ἄλλου». Σοφιστεῖες, δηλαδή, καὶ τεχνάσματα, ποὺ ὄχι μόνο δὲν ἀπαλλάσσουν τὸν ἄνθρωπο ποὺ τυχὸν θὰ τοὺς πιστέψει, ἀλλὰ τοὐναντίον τόν βυθίζουν ἔτι περαιτέρω στὴν ἀπελπισία, στὸ ἄγχος, στὴν ἀγωνία, σὲ ἕνα φαῦλο κύκλο, ποὺ περιστρέφεται γύρω ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν, τὴν ἐπιθυμία τῆς σαρκὸς καὶ τὴν ἀλαζονεία τοῦ βίου, ἕως τὴν τελικὴ πτώση καὶ αὐτοκαταστροφή.
Σὲ ἀντίθεση πάντοτε, ὅπως προαναφέραμε, μὲ τὴν Ὀρθόδοξη ἐμπειρία τῶν Ἁγίων ποὺ εἶναι ἡ ὑπομονή, ἡ ἀνδρεία, τὸ ἀνδρικὸ φρόνημα, ἡ παράκλησις, τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας, ἡ δοξολογία καὶ ἡ ψαλμωδία, ἡ καθαρὰ ἐξομολόγησις. Τὰ ἀριστουργηματικὰ θεόπνευστα τροπάρια ποὺ καὶ ὁ πιὸ ἀδαὴς συνειδητοποιεῖ ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἀνθρώπινα κατασκευάσματα, ἀποτελοῦν τὴν ἄμεση βοήθεια στὴν πεπτωκυΐα φύση μας, τὴν ὁποία ἡ ἁμαρτία κατέστησε θνητή. Εἶναι τὰ πνευματικὰ φάρμακα ποὺ δίνουν τὴν δυνατότητα, αὐτὴ ἡ θνητή μας φύση νὰ ἐπανέλθει ἀναστημένη στὴν προπτωτικὴ παραδείσια κατάστασή της, ἔνθα οὐκ ἔστι πόνος, οὐ λύπη, οὐ στεναγμός, ἀλλὰ ζωὴ ἀτελεύτητος. Τί νὰ προσθέσει καὶ τί νὰ ἀφαιρέσει κανεὶς ἀπὸ τὰ παρακάτω ἐνδεικτικὰ τροπάρια;
«Ψυχή μου, ψυχή μου, ἀνάστα, τί καθεύδεις; τὸ τέλος ἐγγίζει, καὶ μέλλεις θορυβεῖσθαι· ἀνάνηψον οὖν, ἵνα φείσηταί σου Χριστὸς ὁ Θεός, ὁ πανταχοῦ παρών, καὶ τὰ πάντα πληρῶν.»(Κοντάκιον Μεγάλου Κανόνος).
«Δέξαι μου τὰς πηγάς τῶν δακρύων, ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ· κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας, ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει...» (Τροπάριον τῆς Κασσιανῆς). 
Ἀψευδεῖς μάρτυρες τῶν εὐεργεσιῶν ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν πόνο καὶ τὶς θλίψεις ποὺ ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει καὶ παραχωρεῖ, κρίμασιν οἷς οἶδεν ὁ Κύριος, σύμφωνα μὲ τὴν Ὀρθόδοξη θεώρηση, εἶναι καὶ οἱ σύγχρονοί μας Ἅγιοι, Ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης καὶ Ἅγιος Γέροντας Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, τῶν ὁποίων τὰ κείμενα, γιὰ τὶς περιπτώσεις αὐτὲς τοῦ πόνου καὶ τῶν θλίψεων καὶ τὴν εἰς βάθος κατανόησή τους, εἶναι ἀπαράμιλλα καὶ ταυτίζονται ἀπόλυτα μὲ τὰ προλεγόμενα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν Ἁγίων Πατέρων, ποὺ ξεκάθαρα εἶναι ἀντίθετα ἀπὸ ὅλη αὐτὴ τὴν ψυχοσαβούρα τῆς Νέας Ἐποχῆς.
Παραθέτουμε ἕνα χαρακτηριστικὸ ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ Ἁγίου Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου: «Αὐτοὶ ποὺ δὲν εἶναι καλὰ πνευματικά, εἶναι μερικοὶ Ἱερωμένοι ποὺ σπουδάζουν ψυχολογία, γιὰ νὰ βοηθήσουν τὶς ψυχὲς (μὲ ἀνθρώπινες τέχνες). Καὶ τὸ παράξενο εἶναι ποὺ οἱ δάσκαλοί τους οἱ ψυχολόγοι δὲν πιστεύουν στὸν Θεὸ καὶ δὲν παραδέχονται οὔτε ψυχὴ ἢ τὴν παραδέχονται μὲ ἕνα δικό τους τρόπο (σχεδὸν ὅλοι). Ἀπὸ αὐτὴν τὴν πράξη τους οἱ κληρικοὶ αὐτοὶ φανερώνουν ὅτι πνευματικὰ εἶναι ἄρρωστοι καὶ ἔχουν ἀνάγκη ἀπὸ Ἁγιοπατερικὲς ἐξετάσεις, καί, ἀφοῦ θεραπευθοῦν, τότε θὰ διακρίνουν καὶ μόνοι τους τὸ ἄρρωστο αὐτὸ πνεῦμα καὶ θὰ γνωρίσουν παράλληλα καὶ τὴ θεία Χάρη, γιὰ νὰ χρησιμοποιοῦν στὸ ἑξῆς γιά τὶς ψυχὲς ποὺ πάσχουν τὴν θεία ἐνέργεια καὶ ὄχι τὶς ἀνθρώπινες τέχνες... 
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βοηθηθεῖ νὰ πιστέψει στὸ Θεὸκαὶ στὴ μέλλουσα ζωή, τὴν αἰώνιο – συλλάβει δηλαδὴ τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς – καὶ μετανοήσει, ἀλλάξει ζωή, ἔρχεται ἀμέσως ἡ θεία παρηγοριὰ μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἀλλοιώνει τὸν ἄνθρωπο, διώχνοντας καὶ ὅλα τὰ κληρονομικά του. Ἔτσι ἔγινε σὲ πολλοὺς ἀνθρώπους πού μετανόησαν, ἀγωνίστηκαν μὲ φιλότιμο ταπεινά, χαριτώθηκαν, ἔγιναν καὶ Ἅγιοι καὶ τοὺς προσκυνᾶμε τώρα μὲ εὐλάβεια καὶ ζητᾶμε καὶ τὶς πρεσβεῖες τους, ἐνῶ πρὶν εἶχαν πολλὰ πάθη καὶ κληρονομικά.Ἐπὶ παραδείγματι, ὁ Ὅσιος Μωυσῆς ὁ Αἰθίωψ, ἐνῶ πρὶν ἦταν ὁ πιὸ αἱμοβόρος ληστής, μὲ κληρονομικὴ κακία, μόλις πίστεψε στὸν Θεό, μετανόησε, ἀσκήθηκε, ἔφυγαν ὅλα τὰ πάθη, τὸν ἐπισκέφθηκε ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καὶ ἀξιώθηκε νὰ λάβει ἀκόμα καὶ τὸ προφητικὸ χάρισμα. Πέρασε δὲ στὴν εὐαισθησία ἀκόμα καὶ τὸ Μέγα Ἀρσένιο, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀπὸ τὴ μεγαλύτερη ἀρχοντικὴ οἰκογένεια τῆς Ρώμης, μὲ κληρονομικὲς ἀρετὲς καὶ ἐπιστημονικὴ μεγάλη μόρφωση.
Ἑπομένως, τὸ πᾶν εἶναι ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ. Τὴν ψυχὴ μπορεῖ νὰ τὴν βοηθήσει μόνο ἕνας χαριτωμένος Πνευματικός, μὲ πίστη, ποὺ ἀγαπάει τὴν ψυχὴ καὶ τὴν πονάει, γιατί γνωρίζει τὴ μεγάλη της ἀξία. Τὴν βοηθᾶ στὴ μετάνοια, τὴν ξαλαφρώνει μὲ τὴν ἐξομολόγηση, τὴν ἐλευθερώνει ἀπὸ τὸ ἄγχος καὶ τὴν ὁδηγεῖ στὸν Παράδεισο ἢ πετάει τὸ λογισμὸ μὲ τὸν ὁποῖο βασανίζει τὴν εὐαίσθητη ψυχὴ ὁ πονηρός, καὶ θεραπεύεται.Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη ἀρρώστια στὸν κόσμο ἀπὸ τὸ λογισμό, ὅταν δηλαδὴ πείσει ὁ διάβολος τὸν ἄνθρωπο μὲ λογισμοὺς ὅτι δὲν εἶναι καλά. Ὅπως δὲν ὑπάρχει καὶ ἀνώτερος γιατρὸς σ’ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις ἀπὸ τὸν ἔμπειρο Πνευματικό, ποὺ ἐμπνέει ἐμπιστοσύνη μὲ τὴν ἁγιότητά του καὶ πετάει αὐτοὺς τοὺς λογισμοὺς ἀπὸ τὰ εὐαίσθητα πλάσματα τοῦ Θεοῦ καὶ θεραπεύει ψυχὲς καὶ σώματα δίχως φάρμακα, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, καὶ τὶς ἐξασφαλίζει καὶ τὸν Παράδεισο».(Γέροντος Παϊσίου, «Ἐπιστολές», α΄ ἔκδοση, 1994, σελ. 102-103. Πρόκειται γιὰ κείμενα ποὺ ὁἴδιος ὁ γέροντας ἔγραψε μὲ τὸ χέρι του). 
Ἐν συνεχείᾳ, παραθέτουμε λόγους τοῦ Ἁγίου Γέροντος Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου: «Ξέρεις, καθὼς σκεπτόμουν μία φορὰ μοῦ γεννήθηκε ἡ ἀπορία. Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχουν ψυχίατροι, ποὺ δὲν πιστεύουν στὴν ψυχή; Ἔτσι σηκώθηκα καὶ πῆγα μερικὲς φορὲς στὸ Πανεπιστήμιο καὶ παρακολούθησα μαθήματα ψυχιατρικῆς. Ἔ, κάτι προσπαθοῦν νὰ κάνουν, ὰλλὰ τί νὰ κάνουν; Οἱ ψυχίατροι καὶ οἱ ψυχολόγοι μοιάζουν μὲ τὸν τυφλό, ποὺ μὲ τὴν ἁφὴ προσπαθεῖ νὰ καταλάβη τὰ πράγματα, ποὺ βρίσκονται γύρω του. Ἡ ψυχὴ εἶναι πολὺ βαθιὰ καὶ μόνο ὁ Θεὸς τὴνγνωρίζει… Τὴν ψυχιατρικὴ δὲν τὴ θέλω, ὅμως τοὺς ψυχίατρους τοὺς ἀγαπῶ» (Κ. Γιαννιτσιώτη. Κοντὰ στὸν Γέροντα Πορφύριο σελ. 198).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ μας Ἰησοῦ εἶναι ἀψευδὴς καὶ αἰώνιος. Λέγει: «...μετανοεῖτε καὶ πιστεύετε ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ» (Μάρκ. α΄,15). Τὸ τονίζει αὐτὸ ὁ Κύριος, ἐπειδὴ μόνο ὁ λόγος Του ὡς Θεϊκὸς καὶ Πνευματοφόρος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ τελικὰ λυτρώνει ὁλοκληρωτικὰ καὶ ἀμετάκλητα ἀπὸ ὁποιονδήποτε πόνο, στεναγμό, λύπη καὶ σκότος τὸν πιστὸ καὶ ὑπάκουο στὶς ἐντολές Του καὶ τὸ θέλημά Του. Ἔτσι, διὰ τοῦ Μεσσίου καὶ Βασιλέως Ἰησοῦ, ἀποδυναμώνεται κάθε τέχνασμα τῆς νεοεποχίτικης ψυχολογίας καὶ ψυχοθεραπευτικῆς, διότι μόνο μέσα ἀπὸ τὴν Σταύρωση περνᾶμε στὴν Ἀνάσταση. 
Χριστὸς ἀνέστη, χαρά μου! Σ’Αὐτόν, τὸν Κύριον, ἀνήκουν ἡ Δόξα καὶ τὸ Κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν.

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ


[1]«Καὶ εἶπε Κύριος τῷ Ἄβραμ· ἔξελθε ἐκ τῆς γῆς σου καὶ ἐκ τῆς συγγενείας σου... καὶ ἐνευλογηθήσονται ἐν σοὶ πᾶσαι αἱ φυλαὶ τῆς γῆς.» (Γεν.ιβ΄,1-3)
[2]«Μνημόνευε Ἰησοῦν Χριστὸν..., ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου»(Τιμ.Β΄,β΄,8)
[3](Μεσονυκτικὸν τὸ καθ’ἡμέραν)
[4](Μεσονυκτικὸν τὸ καθ’ἡμέραν)
[5](Ψαλμ.οστ΄,4)
[6](Μεσονυκτικὸν τὸ καθ’ἡμέραν)
[7](Ψαλμ.δ΄,2)
[8](Ματθ.κδ΄,13-14)
[9](Ἰωάν.ιστ΄,33)
[10](Ματθ.κστ΄,42)
[11](Β΄ Κορ.ιβ΄,9).
[12](Ίωάν.,ιδ΄,2)


Πίσω από την πόρτα του ναού



Ήταν ο άνθρωπος της παρέας. Πειράγματα, αισχρόλογα, αστεϊσμοί και άλλα πολλά ήταν στον ημερήσιο κατάλογο των κατορθωμάτων του. Τα χρόνια περνούσαν και ποτέ του δεν συνδέθηκε με κάποιους ανθρώπους…ποτέ του δεν εμπιστεύτηκε κανέναν. Όλοι τον θέλανε για την παρέα αλλά μέχρις εκεί. Αλλά και ο ίδιος κανέναν δεν έπαιρνε στα σοβαρά, κανέναν δεν αισθανόταν δικό του άνθρωπο, φίλο του, οικείο του.
Κάπου στα 30 του, γνώρισε μία κοπέλα. Την γνώρισε μέσα από μια τυχαία παρέα, διαμέσου γνωστών αγνώστων. Η κοπέλα αυτή είχε κάτι το διαφορετικό, κάτι το «περίεργο». Του κίνησε το ενδιαφέρον. Όταν τύχαινε στην παρέα να βρίσκεται και εκείνη (σπάνια), αυτός σταματούσε τις ανοησίες, σταματούσε τις αισχρότητες τις οποίες οι υπόλοιποι τον ωθούσαν να πράξει για χάριν της παρέας και του κεφιού.

Μετά από μερικούς μήνες πήρε το θάρρος και την ζήτησε να βγούνε έξω. Εκείνη δέχτηκε, προσφέροντάς του μία ευχάριστη έκπληξη. 
Από το πρώτο ραντεβού κατάλαβε ότι είχε να κάνει με μία κοπέλα που πίστευε βαθιά στον Θεό. Απ΄την άλλη αυτός στο στόμα του έπιανε κάτι το "εκκλησιαστικό" μόνο για να το κοροϊδέψει και να το κατακρίνει.
Τα λόγια της κοπέλας είχαν μία γλυκύτητα. Μιλούσε και νόμιζες ότι σε μιλούσε μια μελωδία. Τα ραντεβού έφευγαν το ένα μετά το άλλο…η κοπέλα πάντα χαμογελαστή και πρόσχαρη, εκείνος ανήσυχος και προβληματισμένος. Του μιλούσε για τον Θεό, του μιλούσε για την ζωή μέσα στην Εκκλησία, του μιλούσε για την γνήσια και ανιδιοτελή αγάπη. Εκείνος αναπαυόταν μόνο στην σιγουριά των ματιών της.
Ποτέ δεν άγγιξε εκείνη την κοπέλα, μέχρις ότου στο τελευταίο τους ραντεβού του είπε: «Θα ήθελα να προσευχηθείς για εμένα…την άλλη εβδομάδα θα κάνω μία πολύ σοβαρή εγχείρηση στην καρδιά…». Τα λόγια της πάγωσαν το βλέμμα του. Ασυναίσθητα έπιασε τα χέρια της. Του ήταν αδιανόητο ότι μπορεί να την έχανε. «Ναι, θα προσευχηθώ….», είπε με τρεμάμενη φωνή.
Η κοπέλα σηκώθηκε τον ασπάσθηκε και έφυγε λέγοντας «Θα σε πάρω τηλέφωνο…». Εκείνος δεν είπε τίποτα.
Η ημέρα της εγχείρησης ήρθε. Σηκώθηκε το πρωί ενθυμούμενος ότι θα «πρέπει» να προσευχηθεί. Της το υποσχέθηκε. Δεν ήξερε πως. Δεν γνώριζε απ΄αυτά τα πράγματα...
Θυμήθηκε την μαυροφορεμένη γιαγιά του που τον πήγαινε μικρό σε ένα μικρό μοναστηράκι δίπλα στο χωριό του. Ήταν το μοναδικό ίσως μέρος που θεωρούσε άσπιλο, γνήσιο και αγνό. Κίνησε προς τα εκεί.
Ήταν πλέον μεσημέρι, σχεδόν εκείνη η ώρα που η κοπέλα θα έκανε την εγχείρηση. Έσβησε τη μηχανή του αυτοκινήτου και μαζί της έκλεισε και το ραδιόφωνο που τόσο ώρα έπαιζε στους κσσμικούς του ρυθμούς. Σιωπή. Έκανε να βγεί από το αυτοκίνητο προσεκτικά και ακόμα πιο ευλαβικά έκλεισε την πόρτα του αυτοκινήτου. Αυτή η ησυχία είχε κάτι το ιερό, σαν να έκρυβε κάτι το πολύτιμο...
Πρώτη φορά στη ζωή του βίωνε κάτι τέτοιο. Ησυχία, μέσα στην ανησυχία του.
Προχώρησε προς το ναό. Μερικά κεράκια τρεμόπαιζαν στο μανουάλι του εξωνάρθηκα. 
Στάθηκε μπροστά στην πόρτα του ναού, η οποία του έφερε μπορστά του, το ιλαρό πρόσωπο της γιαγιάς του. Μικρό παιδί το έπαιρνε από το χέρι και ερχόταν εδώ να ανάψουν τα καντήλια. Τόσα χρόνια όλες αυτές οι ιερές μνήμες είχαν πέσει στο σκοτάδι της λήθης...σαν να μην τα είχε ζήσει.
Έκανε τον σταυρό του και έπιασε το χερούλι της πόρτα για να μπει στα ενδότερα. 
Η πόρτα άνοιξε και μαζί της άνοιξε η πόρτα της καρδιάς του. Η πόρτα του ναού άνοιξε και μαζί της άνοιξαν και οι βρύσες των ματιών του. Έκλαιγε μέσα στην πρωτόγνωρη αυτή σιωπή. Έκλαιγε βουβά καθώς τα χείλη του ασπαζόταν την εικόνα της Παναγιάς. Ήταν μόνος του στον ναό. Για αρκετή ώρα τα δακρυσμένα μάτια του περιεργαζόταν τις αγιογραφίες, τα προσκυνητάρια, το τέμπλο, τους πολυέλεους, τα στασίδια.
Πήγε και κάθισε στο πρώτο σκαλοπάτι που οδηγούσε προς το πατάρι. Μπροστά του απλωνόταν μυστικά μια απόκοσμη και συνάμα γνώριμη οικειότητα. Ένιωθε σπίτι του. Ένιωθε μέσα στον ναό, σαν την αγκαλιά της συγχωρεμένης του μητέρας...
«Θεέ μου, κάνε καλά αυτή την κοπέλα που τόσο πολύ σε αγαπά…βοήθησέ την…βοήθησε και εμένα…». Τα λεπτά περνούσαν. Δεν έλεγε να φύγει από εκείνο το σκαλοπάτι. Καθόταν εκεί γεμάτος αγωνιά για την ηρεμία που ένιωθε…
Κάτι του έλεγε ότι όλα θα πάνε καλά. Μετά από αρκετή ώρα σηκώθηκε, ασπάσθηκε τις εικόνες στα προσκυνητάρια και έφυγε. Μετά από δύο ημέρες κάποιος συγγενείς της κοπέλας τον πήρε τηλέφωνο. «Όλα καλά πήγανε… μην ανησυχείς».
Ύστερα από δύο ημέρες πήγε την είδε στο νοσοκομείο. «Φαίνεσαι διαφορετικός…» του είπε μόλις τον είδε η κοπέλα. «Σ’ευχαριστώ…εσύ μου έδειξες τον δρόμο προς τα εκεί…».
Ήταν η τελευταία φορά που την έβλεπε. Την φίλησε για πρώτη και μοναδική φορά στο μέτωπο, της χαμογέλασε και έφυγε.
Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε. Και να που ήρθε η ώρα να φύγει από την ζωή, σε βαθιά γεράματα, εκείνος ο νέος.
Εκοιμήθη καθισμένος στο σκαλοπάτι του ναού που τότε είχε δακρύσει... Εκοιμήθη μετά από χρόνια μέσα στο μοναχικό ράσο, λέγοντας την ευχή.
Όλα άρχισαν μέσα από μία κοσμική παρέα. Μεταμορφώθηκαν μέσα από την ουράνια παρέα της Χάρης του Θεού. Και όλα ξαναρχίζουν μέσα σε Φως, μέσα σε Αγάπη, μέσα στην Αιωνιότητα…πίσω από την πόρτα του ναού.
Ξύλινη, κλειστή και σιωπηλή σου μιλούσε για όλα εκείνα που είχε δει και ακούσει. Κι εκείνος, ο μοναχός, πλέον ακίνητος, σου έγνεφε για τα λάθη που έκανε, για την μετάνοια που έζησε, για την Αγάπη που έδωσε και έλαβε, για τις ημέρες της σιωπής που βίωσε σαν σε πανηγύρι…  

αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος

Στα βάθη της ψυχής



Πέντε είναι οι πραγματικοί εχθροί του πιστού ανθρώπου. 
Είναι ο ίδιος του ο κακός εαυτός, η αμαρτία, το σύστημα του κόσμου αυτού, ο διάβολος, και ο θάνατος που καταργείται τελευταίος. Μεγαλύτερος από όλους αυτούς, είναι ο ίδιος ο εαυτός του ανθρώπου, καθώς μόνο από εμάς τους ίδιους εξαρτούνται πολλά πράγματα. Και ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις εχθροί θέτουν τα εμπόδια και τις δυσκολίες, από μας τους ίδιους εξαρτάται αν θα τελειώσουμε τον δρόμο. Ο Θεός από το μέρος του έχει κάνει τα πάντα (κάνει τα πάντα), ώστε να σωθεί ο κάθε άνθρωπος. Δεν θα σωθούν όμως όλοι, επειδή δεν θέλουν όλοι να σωθούν (όσο παράξενο και αν ηχεί αυτό στα αφτιά μας). Παρακάτω, ακολουθεί απόσπασμα από έναν μεγάλο άγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, από τον διδάσκαλο της νοερής προσευχής και εκπρόσωπο του Ησυχασμού, τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, σχετικά με το ότι δεν πρέπει να φοβηθούμε να σκύψουμε και να καταβυθιστούμε στα βάθη της ψυχής μας, και να δούμε τον πραγματικό μας εαυτό χωρίς μάσκες και καλλωπίσματα, όχι όπως θα θέλαμε να ήταν, αλλάόπως πραγματικά είναι με τα πάθη του, τις ατέλειές του, και τις πνευματικές ακαθαρσίες του. Σκοπός, δεν είναι η απογοήτευσή μας, αλλά η αυτογνωσία, που σε άλλο σημείο ο ίδιος άγιος την αναφέρει ως την μεγαλύτερη των επιστημών. Σκοπός είναι η βίωση του μακάριου και σωτήριου πένθους, του πένθους αυτού που δεν έχει καμία σχέση με το πένθος του κόσμου αυτού, διότι εκείνο είναι αρχή και πρόξενος της αληθινής μακαριότητας και όχι της απόγνωσης. Λόγια «παράξενα», που πολλές φορές έρχονται σε αντίθεση με τον σκοτισμένο «νου του Αδάμ» που κληρονομήσαμε. Όμως, βασίζονται στην εμπειρία και το βίωμα των αγίων, που χαριτώθηκαν από το Άγιο Πνεύμα, και στην διδασκαλία του Χριστού. Εκεί λοιπόν, στα βάθη της ψυχής μας, μας συνοδεύει το Πνεύμα του Θεού, προκειμένου να μας παρέχει τον Θείο φωτισμό του.

«Τι είναι λοιπόν εκείνο το ανωφελές και απαρηγόρητο και ατελείωτο πένθος; Διότι σε όσους αμάρτησαν στον Θεό κινείται πένθος από την επίγνωση των πταισμάτων. Αφού λοιπόν ελεγχθούν εκεί και αναιρεθεί η καλή ελπίς και έλθει η απογοήτευσις για τη σωτηρία , τότε ο ακούσιος έλεγχος της συνειδήσεως πολλαπλασιάζει στον καθένα την επικείμενη οδύνη με το πένθος· κι’ αυτό το πένθος γίνεται πάλι και πάντοτε αφορμή άλλου πένθους, διότι δεν θα παύσει ποτέ πλέον, και άλλο σκότος δεινό και καύσων αψυχαγώγητος και βυθός αθυμίας ανυπόφορος. Εδώ λοιπόν το πένθος αυτό είναι ωφελιμότατο. Διότι, όντας ο Θεός εύσπλαχνος, επακούει, ο οποίος κατέβηκε έως εμάς για να μας επισκεφτεί και σε εκείνους που πενθούν μ’ αυτόν τον τρόπο επαγγέλθηκε παρηγορία, που είναι αυτός ο ίδιος, αφού λέγεται και είναι Παράκλητος. Είδες και το πένθος που γεννάται από την ταπεινωμένη ψυχή και την επιγινόμενη παράκληση;

Αλλά και η αυτομεμψία μόνη καθ’ εαυτή, εγκαθιστάμενη μόνιμα στο λογιστικό της ψυχής σαν ένα νοητό βάρος, συνθλίβει και πιέζει και εκθλίβει τον οίνο τον σωτήριο που ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου, δηλαδή τον εσωτερικό μας άνθρωπο. Και τέτοιος οίνος είναι κατάνυξις. Διότι αυτή μαζί με το πένθος εκθλίβει και τα πάθη και γεμίζει την ψυχή με μακαριστή χαρά, αφού την απαλλάξει από το δεινό βάρος τους. Γι’ αυτό «μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται». Από την ακτημοσύνη όμως, δηλαδή από την πτωχεία στην περιουσία και στα γύρω μας υπάρχοντα συνδεδεμένη όμως με την πτωχεία του πνεύματος, όπως είπαμε (διότι όλα αυτά τελούμενα το ένα μαζί με το άλλο είναι τέλεια και ευάρεστα στον Θεό)· από την τέτοια λοιπόν πτωχεία, πως προκαλείται σ’ εμάς το πένθος και η παράκλησις που υπάρχει μέσα σε αυτό, θα το μάθεις ακούγοντας με σύνεση.

Διότι, όταν ο άνθρωπος, αφού εγκαταλείψει τα πάντα, απαρνηθεί τόσο τα χρήματα και τα κτήματα, ρίπτοντας αυτά ή σκορπίζοντάς τα σύμφωνα με την εντολή, και αφού απομακρύνει την ψυχή από τη μέριμνα γι’ αυτά, ποθεί να επιστρέψει προς την φροντίδα αυτής, όντας αυτή ελεύθερη από τα αίτια που την περισπούν πραγματικά απ’ έξω.

Όταν λοιπόν ο νους απομακρυνθεί από κάθε αισθητό και ανασηκωθεί από τον κατακλυσμό της σχετικής με αυτά τύρβης και κατοπτεύσει τον εσωτερικό άνθρωπο,πρώτα βλέπει το απαίσιο προσωπείο που του διαμορφώθηκε από την κάτω περιπλάνηση και σπεύδει να το ξεπλύνει με το πένθος· έπειτα, όταν αφαιρέσει το δύσμορφο αυτό κάλυμμα, τότε, αφού η ψυχή δεν διασπάται αγεννώς από την ποικιλία των σχέσεών της, προχωρεί ατάραχα μέσα στα αληθινά ταμεία και προσεύχεται στον Πατέρα «εν τω κρυπτώ». Αυτός στην αρχή του χορηγεί και το χωρητικό δώρο των χαρισμάτων, την ειρήνη των λογισμών, με την οποία τελειοποιεί την ταπείνωση που είναι γεννητική και συνεκτική κάθε αρετής· όχι την ταπείνωση που διαμορφώνεται με ευχέρεια από τον βουλόμενο με κατορθωτά λόγια και σχήματα, αλλά εκείνη που επιβεβαιώνεται από το αγαθό κι θείο Πνεύμα, την οποία κτίζει το ίδιο το Πνεύμα εγκαινιζόμενο στα έγκατα.

Μέσα λοιπόν σ’ αυτές τις αρετές, σαν ασφαλές περιτείχισμα του νοητού παραδείσου, φυτρώνουν τα παντός είδους δέντρα της αληθινής αρετής· στη μέση αυτών αναγείρονται τα ιερά βασίλεια της αγάπης, και στα πρόθυρα αυτών ανθεί το προοίμιο του μέλλοντος αιώνος, η ανέκφραστη δηλαδή και αναφαίρετη χαρά».

Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς

(ΕΠΕ 8, «Προς μοναχή Ξένη, περί παθών και αρετής», σελ. 409- 413)
ΠΗΓΗ: ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ

http://fdathanasiou.wordpress.com

Αγάπα τον Θεό με μια αγάπη που δεν μετριέται όχι έναν Θεό στα μέτρα σου!



Διαστάσεις απόλυτες που δεν επιδέχονται τροποποιήσεων.
Αλλαγών, υποχωρήσεων ή έστω συμβιβασμών…
Έχει συμβεί σε όλους μας, είναι σχεδόν βέβαιο.
Να συζητάμε με κάποιον καλό μας φίλο ή συγγενή μας που έχει ενστάσεις για την αυστηρή μας τοποθέτηση πάνω σε ορισμένα ζητήματα…
-Λίγο νερό στο κρασί σου βρε αδερφέ…
-Λίγο λάσκα τα λουριά…
-Λίγο να ακολουθείς το σήμερα …την εποχή μας…
-Προχώρησε ο κόσμος άλλαξαν οι καιροί…
Προχώρησε ο κόσμος;
Και πού έφτασε λίγο-λίγο;
Μήπως στο χείλος του γκρεμού;
Μήπως στο απόλυτα φθοροποιό σκοτάδι;
Η μόνιμη επωδός, αυτό που συνήθως ακολουθεί όλα τα περισσεύματα αγάπης και πίστης.
Που ανακαλούνται μέσα απ τα βάθη της ψυχής για να "παλέψουν".
Με αυτήν την Θεομίσητη χλιαρή αντιμετώπιση , είναι η εξής χιλιοακουσμένη φράση:
-Λέει στο Ευαγγέλιο κάτι τέτοιο;
-Που είπε ο Χριστός να μην ντύνονται τα παιδάκια στις Απόκριες;
-Που είπε να νηστεύουμε Τετάρτη και Παρασκευή;
-Που να εκκλησιαζόμαστε κάθε Κυριακή;
-Και εγώ πιστεύω στον Χριστό και το κεράκι μου πάντα το ανάβω στις Γιορτές...
-Και νηστεύω και όλη την Μεγάλη Εβδομάδα, και πάω και στην Εκκλησία
Αλλά δεν κάνω και έτσι …λες και είμαι καλόγερος...
Τι να απαντήσεις...
Τι να πεις;
Κάποιοι σιωπούν προσευχητικά...
Μα για να σκεφτούμε...
Αν υπήρχε αυτή η ρητή αναφορά μέσα στις Ευαγγελικές λαλιές, εμείς θα τις τηρούσαμε κατά γράμμα;
Αν εφαρμόζαμε όσα Ιερά γράφτηκαν.
Αν τηρούσαμε αταλάντευτα χωρίς την παραμικρή απόκλιση όσα είπε ο Χριστός μας κατά την επίγειο διδασκαλία του.
Πόσο διαφορετικός θα΄ ταν ο κόσμος μας...
Τήρησε αδερφέ μου – εαυτέ μου το "Αγαπάτε αλλήλους" και τους εχθρούς σας ακόμα
Χωρίς να ξεχωρίζεις κανέναν...
Το μην κρίνετε...
Το να μην κάνετε όσα δεν θέλετε να σας κάνουν οι άλλοι και τόσα ακόμα Θεοδίδακτα...
Του Χριστού μας τις Θείες και σωτήριες προτροπές...
Κάνε αδερφέ μου – εαυτέ μου όλα αυτά που είπε Εκείνος και έπειτα ντύσε το παιδί σου μασκαρά.
Γιατί πουθενά δεν το απαγορεύει το Ευαγγέλιο!
Τήρησε τις παραινέσεις του Ευεργέτη σου και έπειτα φάε κρέας την Παρασκευή
Επειδή πουθενά δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο στον Θεϊκό Λόγο!
Αδερφέ μου – Άθλιε εαυτέ μου παραδέξου το!
Θες έναν Θεό στα μέτρα σου!
Κατά το δοκούν!
Κατά την βόλεψή σου, κατά το κέφι σου και την διάθεσή σου!
Να Τον βγάζεις έξω από την πόρτα όποτε σε ενοχλεί και σε ελέγχει η συνείδησή σου...
Να Τον καλείς όποτε Τον έχεις ανάγκη, στα δύσκολα, στα απροσπέλαστα με τις δικές σου δυνάμεις.
Ένας Θεός στα μέτρα μου...
Στις προδιαγραφές μου...
Στα δικά μου θέλω...
Κάτι σαν συνεργάτης, σαν υπάλληλος που προσλαμβάνεις, χρησιμοποιείς
και απολύεις δίχως ενοχές, χωρίς αποζημίωση.
Το αυτεξούσιο που Εκείνος σου χάρισε αντί να σε γεμίζει με ζωή, σε πλημμυρίζει με θάνατο.
Μα Αυτός σε περιμένει.
Βρίσκεται ακριβώς έξω από την σφαλισμένη πόρτα της ψυχής σου και σε καρτερά
όπως ο Πατέρας το άσωτο σπλάχνο Του .
Αδελφέ μου –ταλαίπωρε εαυτέ μου να ζεις αληθινά μέσα στον κόσμο μα να μην συμπορεύεσαι τους πολλούς.
Να νοιώθεις μακάριος όταν εκείνοι σε δείχνουν με το δάκτυλο
Του ορθολογιστή άφρονος "σύγχρονου" ανθρώπου.
Με φρόνημα ουράνιο και όχι κοσμικό να έχεις τα μάτια τα μέσα σου στραμμένα στα υπέροχα άνω.
Γιατί όπως λέγεται και ταιριαστό θαρρώ είναι.
Αν δεν κοιτάς εκεί που θες να πας, θα πας εκεί που θα κοιτάς!
Με ζεστή καρδιά και όχι την χλιαρή που θα αποστραφεί ο Χριστός εν εκείνη την ημέρα.
Να φλέγεται από την αγάπη Του...
Θείος έρωτας...
Ζέουσα αγάπη...
Όχι βολική...
Όχι περιστασιακή...
Όχι του συμφέροντος....
Μα αγάπη ξέχειλη που να μην τελειώνει...
Να μην εξαντλείται...
Να μην εξαρτάται....
Να μην υποχωρεί...
Αγάπα τον Θεό με μια αγάπη που δεν μετριέται όχι έναν Θεό στα μέτρα σου!
Κοίτα τον Σταυρό και νιώσε πως η αγκαλιά Του μας χωρά όλους...
Ακόμα και όλους εμάς τους αμέτρητους ....μετρημένους....

Του Nώντα Σκοπετέα
Απόσπασμα από ομότιτλη εκπομπή του "Εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως"


Πρέπει να βλέπουμε και να ελέγχουμε τον εαυτό μας



Τι ωραίο πράγμα είναι
Να μην κάνει ο άνθρωπος κανένα παράπονο!
Μόνο για τον εαυτό του να κάνει παράπονο
Και ποτέ για τον άλλο.
Η επιτυχία εκεί βρίσκεται.
Να στέκεται, να βλέπει και να ελέγχει τον εαυτό του.
Να παρατηρεί και να αηδιάζει τον εαυτό του.
Εκεί είναι ο Θεός.
Εκεί είναι ο Χριστός, η ειρήνη, η γαλήνη, τα πάντα.
Γι`αυτό, ''στώμεν καλώς''.
Να βάλουμε φράγμα, δυνατό φράγμα.
Διότι νοθεύει ο λογισμός ολόκληρο τον εαυτό μας
Νοθεύει τη ζωή μας.
Τη νοθεύει και την αχρηστεύει.
Συμφέρει;
Δεν συμφέρει .

Γέρων Ευσέβιος Γιαννακάκης

http://lllazaros.blogspot.gr

Τα στάδια προς την εν Χριστώ τελείωση

Πνευματική ζωή εἶναι ὅλα ὅσα κάνουμε, συνεργαζόμενοι μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, γιά νά πετύχουμε τόν σκοπό τῆς ὕπαρξής μας πού εἶναι ἡθέωση. 
Η πνευματική ζωή είναι μια δυναμική πορεία. Αρχίζει με το βάπτισμα, που είναι κάθαρση του κατ’ εικόνα, και συνεχίζεται με την ασκητική ζωή για να φθάση ο άνθρωπος στο καθ’ ομοίωσιν, δηλαδή στην κοινωνία με τον Θεό. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η πνευματικότητα δεν είναι κάτι το αφηρημένο, ούτε κάτι που συνδέεται με την λογική, το συναίσθημα, την αισθητική, αλλά η ενότητα του Χριστιανού με τον Χριστό και η κοινωνία του με το Άγιον Πνεύμα. Οπότε, η ορθόδοξη πνευματικότητα είναι συνώνυμη με την ορθόδοξη εκκλησιαστική πνευματική ζωή. Η πνευματικότητα δεν είναι κάτι που παρεμβάλλεται μεταξύ του Χριστιανού και του Θεού, αλλά είναι έκφραση της ενώσεως του ανθρώπου με τον Θεό, δεν είναι κάτι που γίνεται έξω από την Εκκλησία, αλλά η ζωή μέσα στην Εκκλησία.
Ο Απόστολος Παύλος στις επιστολές του κάνει λόγο για πνευματικό, ψυχικό και σαρκικό άνθρωπο. Πνευματικός άνθρωπος είναι εκείνος που έχει κοινωνία με τον Τριαδικό Θεό εν Χριστώ Ιησού, δια του Αγίου Πνεύματος, ψυχικός είναι εκείνος που στηρίζεται απλώς στις ψυχικές του δυνάμεις και σαρκικός είναι εκείνος που δεν έχει το Άγιον Πνεύμα. Πολλές φορές ο ψυχικός άνθρωπος ταυτίζεται με τον σαρκικό.
Η πνευματική ζωή δέν εἶναι ἡ ζωή τῆς κουλτούρας καί τοῦ πολιτισμοῦ ἀλλά ἡ ζωή τοῦ πολιτισμοῦτῆς ψυχῆς, ἡἁγιοπνευματική, ἡ ζωή «ἐν ἁγίῳ Πνεύματι» καί ὁπωσδήποτε ἡ ζωή «ἐν τῷ Πατρί καί ἐν τῷΥἱῷ»,ἀφοῦἡ Ἁγία Τριάς εἶναι ἀχώριστη.

Η πνευματική ζωή του αγωνιζομένου χριστιανού εμπερικλείει τις ακόλουθες φάσεις:
α) την μετάνοια - αναγνώριση της πνευματικής τύφλωσης που προκαλεί η αμαρτία (γενικώς).
β) την επιθυμία απαλλαγής από την τύφλωση αυτή.
γ) το πλησίασμα του Θεού, που επιτυγχάνεται με την ταπείνωση. Ο Θεός «ταπεινοίς δίδωσι χάριν».
δ) τη σωτηρία του ανθρώπου από τα πάθη και τις αμαρτίες μέσω του βαπτίσματος και της ενσυνείδητης εξομολόγησης που είναι ανανέωση του βαπτίσματος.
ε) τον πόλεμο των δαιμόνων κατά του αγωνιζομένου χριστιανού.
στ) τη σταθερότητα του αγωνιζομένου στην πνευματική ζωή, άσχετα με το κόστος που τυχόν θα έχει αυτή η στάση.
ζ) την αποκάλυψη, τέλος, του Θεού στον άνθρωπο. Την τέλεια γνώση του Θεού, η οποία δίνεται ως δώρο στους αγαθούς δούλους του Θεού. 
η) την απόκτηση της αγάπης, η οποία πλυμμηρίζει την ύπαρξη του ασκητή-χριστιανού λόγο της ύπαρξης της Χάριτος στην ζωή του. 
Το αποτέλεσμα είναι ο άνθρωπος να προοδεύει προς την κατα χάριν θεανθρωπία χωρίς ο ίδιος να συναισθάνεται την "αξιότητά" του (λόγο της ταπείνωσης που έχει) και δι' αυτού του τρόπου να επιτυχάνει τον σκοπό της δημιουργίας του, ο οποίος είναι η εν Χριστώ τελείωσίς του.

ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ, ΠΡΟΣΟΧΗ, ΑΝΤΙΡΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗ



Πρέπει, όποιος κάνει τον εσωτερικό αγών, αν έχει κάθε στιγμή τα παρακάτω τέσσερα πράματα μέσα του:ταπείνωση, απόλυτη προσοχή, αντίρρηση και προσευχή.

Ταπείνωση, για να έχει, επειδή πρέπει να παλέψει με αντιπάλους τους περήφανους δαίμονες, πρόχειρη τη βοήθεια του Χριστού. Ο Κύριος μισεί τους περήφανους (Παροιμ. Γ’ 34). 

Προσοχή, για να έχει την καρδιά του ελεύθερη από κάθε λογισμό κι αν ακόμα φαίνεται τάχα αγαθός.

Αντίρρηση, για να προβάλλει μόλις ίδη να έρχεται ο πονηρός αμέσως αντιρρήσεις με οργή. «Και αποκριθήσομαι, λέει ο Ψαλμωδός, τοις ονειδίζουσί μου κακά, ουχί τω Θεώ υποταγήσεται η ψυχή μου;» (θα αποκριθώ σ’ αυτούς που με κατηγορούν και μου αποδίδουν κακά, δεν πρέπει να υποταχθή στον Θεό η ψυχή μου; – Ψαλμ. Ξα’ 2).

Προσευχή, για να κράξη η ψυχή στον Χριστό με αλάλητους στεναγμούς αμέσως μετά την αντίρρηση. Και τότε ο ίδιος ο αγωνιστής θα ιδή να διαλύεται ο εχθρός ή να διώχνεται μαζί με όλες τις φαντασίες του με τη δύναμη του προσκυνητού ονόματος όπως χάνεται το λεπτό χώμα ή ο καπνός στο φύσημα του ανέμου.

Ησυχίου πρεσβυτέρου
«Μικρή Φιλοκαλία» 

www.agioritikovima.gr

Να συνειδητοποιήσουμε την αμαρτωλότητά μας!

«Ότι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μού ἐστιν διὰ παντὸς»
(Ψαλμ. 50,5 )


Πριν από κάθε θεραπεία είναι απαραίτητη η διάγνωση. Χωρίς διάγνωση , κάθε θεραπευτική αγωγή ριψοκινδυνεύει τη ζωή μας. Αλλά η διάγνωση του γιατρού στηρίζεται κυρίως στην εξιστόρηση των συμπτωμάτων της αρρώστιας εκ μέρους του ασθενούς. Και είναι απαραίτητο, προκειμένου να υποβληθεί κανείς στον κόπο της θεραπείας, να γνωρίζει πρώτο μεν ότι είναι άρρωστος κι έχει ανάγκη γιατρού και δεύτερο να είναι σε θέση να πει ποιό μέλος του σώματός του πάσχει, πού αισθάνεται ενοχλήσεις, ποίο είναι το μέγεθος και ο βαθμός των ενοχλήσεων , καθώς και κάθε σύμπτωμα της αρρώστιας του. Αυτό αφ’ ενός μεν διευκολύνει τον γιατρό, αφ’ ετέρου δε οδηγεί στην κατάλληλη θεραπεία και γιατρεύει εύκολα και γρήγορα.
Αλλά και όταν οδηγούμεθα στο ιατρείο και το θεραπευτήριο της ψυχής, την ιερά δηλαδή Εξομολόγηση, πρέπει απαραίτητα να έχουμε κι εμείς γνώση των ψυχικών μας ασθενειών. Είναι ανάγκη να γνωρίζουμε λεπτομερώς την πνευματική μας κατάσταση. Να ξέρουμε σε ποια αμαρτήματα είμαστε ένοχοι, τι ελαττώματα και αδυναμίες έχουμε. 
Πού και πώς έχουμε παραβεί τις εντολές του Θεού. 
Ποια είναι η έκταση της αμαρτίας στην ψυχή μας. Δηλαδή να γνωρίζουμε ακριβώς την ηθική μας κατάσταση. Αν προσέλθουμε στο Μυστήριο χωρίς τις γνώσεις αυτές, μοιάζουμε με τον κουτοπόνηρο εκείνο χωρικό, ο οποίος ενώ επισκέφθηκε τον γιατρό για να ανακουφιστεί από τους πόνους, δεν του έλεγε πού ακριβώς πονάει, για να δοκιμάσει, όπως πίστευε ,την πείρα και τις γνώσεις του γιατρού. Οι σχετικές ερωτήσεις του τον έκαναν να αμφιβάλλει για την ικανότητα του γιατρού να κάνει μόνος του, αμέσως και χωρίς τη βοήθεια του χωρικού, τη διάγνωση!
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στην ιερά Εξομολόγηση. Είναι λυπηρό αυτό που αρκετές φορές γίνεται στη διάρκειά της: Αδιαφώτιστοι ,συνήθως, χριστιανοί πηγαίνουν, από συνήθεια ίσως, στον πνευματικό και μάλιστα κατά τις παραμονές των μεγάλων εορτών και δεν του λένε σε τί φταίνε, αλλά περιμένουν να τους κάνει ερωτήσεις ο Εξομολόγος. Όχι σπάνια, μάλιστα, φτάνουν στο σημείο να εξαναγκάζουν τον Ιερέα, να τους βγάζει με το «τσιγκέλι» την ομολογία ενοχής.
Αυτό όμως δεν είναι Εξομολόγηση, είναι μάλλον ανάκριση. Βέβαια δεν υποστηρίζουμε ότι πρέπει να καταργηθούν οι ερωτήσεις του εξομολόγου. Όχι. Θα χρειαστεί κάποτε ο Πνευματικός να κάνει ερωτήσεις για να βοηθήσει τον εξομολογούμενο και μάλιστα όταν αυτός είναι αδιαφώτιστος ή δυσκολεύεται να ομολογήσει όλες τις αμαρτίες του. Αλλά το τέλειο είναι να ομολογεί μόνος του ο εξομολογούμενος τα αμαρτήματά του, με ειλικρίνεια και τόλμη. Αυτό, και συναίσθηση αποδεικνύει και τον εξομολόγο διευκολύνει και τον Μυστήριο τιμά.
Πώς όμως θα ομολογήσει κανείς τα πταίσματα και τις αμαρτίες του, αν προηγουμένως δε τις γνωρίζει; Πώς θα νιώσει συντριβή για κάτι που αγνοεί; Πώς θα ζητήσει το έλεος του Θεού , αφού δεν πιστεύει ότι Τον παρόργισε; Και πώς θα πάρει την απόφαση να μην επαναλάβει το σφάλμα που δεν γνωρίζει ότι διέπραξε; Ναι, ας μην τρέχουμε αυταπάτες: Εξομολόγηση χωρίς πλήρη γνώση της εσωτερικής μας κατάστασης, είναι νόθος, όχι γνήσια, όχι θεάρεστη. 

Διότι , όπως τονίσαμε και στα προηγούμενα κεφάλαια, δεν νοείται Εξομολόγηση χωρίς μετάνοια. Μετάνοια δε χωρίς γνώση της αμαρτωλότητάς μας είναι αδιανόητα.
Αλλά πώς θα αποκτήσει ο χριστιανός αυτή τη γνώση; Να ένα σημείο στο οποίο πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα. Είναι ζήτημα σοβαρό κι απ’ αυτό εξαρτάται και η επιτυχία μας στο Μυστήριο της ιεράς Εξομολογήσεως. Και το μέσο για απόκτηση της αυτογνωσίας μας είναι ένα: Το να εξετάζει κανείς τον εαυτό του με το φως του Ευαγγελίου, να καθρεπτίσει τη συνείδησή του και να ελέγξει το εσωτερικό του. Με την αντικειμενική και προσεκτική αυτοεξέταση θα μπορέσει ο χριστιανός να γνωρίσει το εγώ του, να λάβει γνώση των αμαρτιών του και των άλλων αδύνατων σημείων του χαρακτήρα του.
Αυτή ,όμως, η αυτοεξέταση και αυτοανάκριση δεν είναι κάτι το εύκολο. Έχει τις δυσκολίες της. Και τα αποτελέσματά της εξαρτώνται από τον βαθμό γνώσης του θελήματος του Θεού που έχουμε. Ένας που αγνοεί το νόμο του Θεού, που είναι θρησκευτικώς ακαλλιέργητος , που η ψυχή του είναι χέρσα γη και δεν έχει ποτισθεί από τη βροχή της θείας Χάριτος,κι επομένως δεν γνωρίζει τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντά του, δεν θα μπορέσει ποτέ να λάβει σαφή και ολοκληρωμένη γνώση των σφαλμάτων του. Πολλές πράξεις του κι ενέργειες που προσκρούουν στο θέλημα του Θεού θα τις βλέπει καλές και θεάρεστες . Θα θεωρεί τον εαυτό του αθώο, αφού δεν θα έχει ιδέα από τις εντολές του Κυρίου. Ανάλογα με τη θρησκευτική μας καλλιέργεια και γνώση και πρόοδο , είναι και τα αποτελέσματα της αυτοκριτικής μας.
Πολύ συχνά συναντούμε στη ζωή μας τέτοιους ανθρώπους. Έχουν ελαφριά , όπως λένε, τη συνείδηση, διότι ούτε σκότωσαν , ούτε έκλεψαν, ούτε ψέματα είπαν στα δικαστήρια, ούτε όρκους καταπάτησαν, ούτε έβλαψαν κανέναν. Λες και ο ηθικός νόμος περιορίζεται μόνο σ’ αυτά , τα κάπως χονδρικά αμαρτήματα. Αυτοί πιστεύουν ότι στις εντολές του Θεού περιλαμβάνονται μόνο ορισμένες απαγορεύσεις. Και αγνοούν ότι ο νόμος του Θεού είναι νόμος ηθικής τελείωσης του ανθρώπου. Ότι είναι κανόνας ζωής και πυξίδα που οφείλει να οδηγεί, ακόμη και στις λεπτομέρειές του, το σκάφος της ζωής μας. Και από λεπτομέρειες είναι γεμάτη η ζωή του καθενός μας. Μήπως άλλωστε πολλές μαζί λεπτομέρειες δεν συνιστούν τα σπουδαιότερα από τα σφάλματά μας;…
… Αλλά πώς θα διαγνώσει όλα αυτά τα σφάλματα, πώς θα αντιληφθεί τα συμπτώματά τους, όταν αγνοεί το νόμο του Θεού; Πώς θα διαφωτισθεί όταν δεν γνωρίζει το φως του Ευαγγελίου; Μέγιστο δυστυχώς μειονέκτημα των Ελλήνων είναι η άγνοια του Ευαγγελίου. Τόσα άλλα πράγματα καθημερινώς διαβάζουμε: εφημερίδες, περιοδικά, μυθιστορήματα, βιβλία διάφορα. Το Ευαγγέλιο, το βιβλίο των βιβλίων, το έχουμε περιφρονημένο ή στο ..εικονοστάσι. Έτσι παρουσιάζουμε το θλιβερό φαινόμενο να ζουν πολλοί στα τυφλά, χωρίς φως, χωρίς οδηγό. Να ζουν χαμηλή και άσκοπη ζωή. Χωρίς ευγενικές και άγιες επιδιώξεις. Χωρίς πτήσεις πνευματικές και άγιες επιδιώξεις. Ξένοι προς την «βίωσιν του αγίου» , που είναι ο σκοπός της παρουσίας μας πάνω στη γη. Μόνη καθημερινή φροντίδα το φαγητό, το επάγγελμα, το χρήμα, η διασκέδαση. Τίποτε το ανώτερο, το μεταφυσικό, το πνευματικό. Μόνον ό,τι ικανοποιεί τη σάρκα, την ύλη , τη ματαιότητα. Κι όμως! Ο άνθρωπος δεν πλάστηκε μόνο για τη γη, για τα φθαρτά, τα προσωρινά και τα μάταια. Πλάστηκε για τον ουρανό, την αιώνια πατρίδα του, για το μέλλον το παντοτινό. Κι όμως, τόσοι πολλοί στους καιρούς μας, γι’ αυτά τα παροδικά και γήινα μόνο ζουν, γι’ αυτά και μόνο αναπνέουν.
Πώς ,λοιπόν, άνθρωποι μ’ αυτή τη νοοτροπία , την αρρωστημένη, την ξένη προς κάθε σκίρτημα ιερό, είναι δυνατόν να έχουν ακριβή γνώση των ασχημιών της ψυχής τους, των παρεκτροπών της ζωής; Κι αν ακόμη θελήσουν να ερευνήσουν κάπως τον εαυτό τους, πάλι αθώο θα τον βρουν, αφού λείπει από μέσα τους το ζωηφόρο φως του Ευαγγελίου, που φωτίζει και τις πλέον ελάχιστες πτυχές και τις πλέον απρόσιτες γωνίες του μυστηριώδους είναι μας…

Από το βιβλίο: «ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ»
Μητροπολίτου πρ. Πειραιώς ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ ΚΑΡΟΥΣΟΥ
ΑΘΗΝΑ 2012
Εκδόσεις: “ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ


Η ζωή στο σπίτι την Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Στις Σαρακοστές καλό είναι να γνωρίζεις μόνο εκκλησία και σπίτι, τίποτ’ άλλο. Φτάνεις, λοιπόν, στο σπίτι. Τί θα κάνεις εκεί; Θα αγωνιστείς μ’ όλη σου τη δύναμη να διατηρήσεις την προσήλωση του νου και της καρδιάς στον Κύριο. Αμέσως μετά την εκκλησία, τρέξε στο δωμάτιό σου και κάνε αρκετές μετάνοιες, ζητώντας ευλαβικά από τον Θεό να σε βοηθήσει, ώστε να αξιοποιήσεις το χρόνο της παραμονής σου στο σπίτι με τρόπο ωφέλιμο για την ψυχή σου.

Ύστερα κάθισε και ξεκουράσου για λίγο. Αλλά και τότε μην αφήνεις τους λογισμούς σου να ξεστρατίζουν. Διώχνοντας κάθε σκέψη, επαναλάμβανε νοερά την ευχή : “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με! Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με!”. Αφού ξεκουραστείς πρέπει ν’ ασχοληθείς με κάτι, είτε προσευχή είτε εργόχειρο. Τί εργόχειρο θα κάνεις δεν έχει σημασία∙ ξέρεις ήδη τί σου αρέσει.

Είναι, βλέπεις, αδύνατο να ασχολείσαι όλη την ώρα με πνευματικά πράγματα∙ χρειάζεται να έχει και κάποιο ευχάριστο εργόχειρο. Μ’ αυτό θα καταπιάνεσαι, όταν η ψυχή σου είναι κουρασμένη, όταν δεν έχεις τη δύναμη να διαβάσεις ή να προσευχηθείς. Αν, βέβαια, οι πνευματικές σου ενασχολήσεις πηγαίνουν καλά, το εργόχειρο δεν είναι απαραίτητο. Εκπληρώνει μόνο την ανάγκη αξιοποιήσεως του χρόνου, που αλλιώς θα σπαταλιόταν σε απραξία. Και η απραξία είναι πάντα ολέθρια, πολύ περισσότερο όμως στον καιρό της νηστείας.

Πώς πρέπει να προσεύχεται κανείς στο σπίτι; Σωστά σκέφθηκες ότι τη Σαρακοστή οφείλουμε να προσθέτουμε κάτι στον συνηθισμένο κανόνα προσευχής. Νομίζω, ωστόσο, πως αντί να διαβάζεις περισσότερες προσευχές από το Προσευχητάρι, είναι καλύτερο ν’ αυξήσεις τη διάρκεια της άμεσης επικοινωνίας σου με τον Κύριο. Κάθε μέρα, πριν αρχίσεις και αφού τελειώσεις την ορθρινή και βραδυνή ακολουθία, να απευθύνεσαι με δικά σου λόγια στον Κύριο, την Υπεραγία Θεοτόκο και τον φύλακα άγγελό σου, ευχαριστώντας τους για την προστασία τους και παρακαλώντας τους για την ικανοποίηση των πνευματικών σου αναγκών.

Ζήτα τους να σε βοηθήσουν, ώστε, πρώτα απ’ όλα να γνωρίσεις τον εαυτό σου, να αποκτήσεις αυτογνωσία και, όταν την αποκτήσεις, να σου χαρίσουν ζήλο και δύναμη, ώστε να θεραπεύσεις τις πληγές της ψυχής σου. Ζήτα τους, ακόμα, να γεμίσουν την καρδιά σου με το αίσθημα της ταπεινώσεως και της συντριβής. Η ταπείνωση είναι η πιο ευάρεστη στον Θεό θυσία. Έτσι να προσεύχεσαι. Μην επιβάλεις, όμως, στον εαυτό σου έναν προσευχητικό κανόνα μακρύ και βαρύ, έναν κανόνα που θα υπερβαίνει τα μέτρα των ψυχοσωματικών σου δυνάμεων και θα σε καταβάλλει. Καλύτερα είναι να προσεύχεσαι συχνότερα στη διάρκεια της ημέρας και, όταν ασχολείσαι μ’ οποιαδήποτε άλλη εργασία, να έχεις το νου σου στο Θεό.

Μετά την προσευχή, διάβαζε για λίγο με αυτοσυγκέντρωση. Η μελέτη δεν αποσκοπεί στο φόρτωμα του μυαλού σου με διάφορες πληροφορίες και γνώσεις, αλλά στην ψυχική σου ωφέλεια και εποικοδομή. Γι’ αυτό δεν χρειάζεται να διαβάζεις πολλά. Διάβαζε όμως με προσοχή μεγάλη και με καρδιακή συμμετοχή.

“Τί να διαβάζω;”, θα με ρωτήσεις. Μόνο πνευματικά βιβλία, φυσικά. Η προσεκτική ανάγνωση τέτοιων βιβλίων εμπνέει την ψυχή περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο. Αν πάντως, στη διάρκεια της μελέτης γεννιέται ο πόθος της προσευχής, ν’ αφήνεις το βιβλίο και να προσεύχεσαι.

Θα διαβάζεις, λοιπόν, θα προσεύχεσαι, θα κάνεις μετάνοιες. Και μ’ όλα αυτά, ωστόσο, δεν θα μπορέσεις να κρατήσεις το νου και την καρδιά σου σε κατάσταση συνεχούς και έντονου αγώνα. Είναι αναπόφευκτο να κουράζεσαι. Τότε, όπως σου είπα, θα ασχολείσαι με κάποια πρακτική εργασία.

Σκέφτεσαι, καθώς μου γράφεις, να μειώσεις την ποσότητα του καθημερινού σου φαγητού. Σωστή κι ωφέλιμη η σκέψη σου∙ σωστή, γιατί το σώμα, που με τις παρεκτροπές του σε αναγκάζει να μετανοείς, οφείλει να καταβάλει στη διάρκεια της Σαρακοστής τους μόχθους που του αναλογούν∙ και ωφέλιμη, γιατί με τη νηστεία το σώμα δουλαγωγείται, ο νους καθαρίζεται, η καρδιά μαλακώνει, τα πάθη νεκρώνονται. Μόνο μην το παρακάνεις. Ήδη τρως τόσο λίγο. Πρέπει να έχεις δυνάμεις για να στέκεσαι στην εκκλησία και για ν’ αγωνίζεσαι στο σπίτι. Κοίτα να τρως τόσο, όσο χρειάζεται για να μην εξασθενήσεις.

Καλό θα ήταν επίσης, να μείωνες λίγο το χρόνο του ύπνου και της αναπαύσεώς σου. Είναι μία θυσία για σένα, αλλά κάθε λογής θυσία ταιριάζει σ’ αυτή την περίοδο.

Και με τις συζητήσεις τί θα γίνει; Τη Σαρακοστή τουλάχιστον, οι συζητήσεις με τους άλλους ας περιοριστούν σε πνευματικά θέματα. Ακόμα καλύτερες είναι οι κοινές πνευματικές αναγνώσεις, που δίνουν αφορμές για την ανταλλαγή εποικοδομητικών σκέψεων και για την εξαγωγή ωφέλιμων συμπερασμάτων. Κατάλληλοι γι’ αυτό τον σκοπό είναι οι Βίοι των Αγίων. Αρκετά έγραψα. Θα προσθέσω ό,τι άλλο χρειάζεται αργότερα.

Από το βιβλίο: ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο Δρόμος της Ζωής, Γράμματα σε μια Ψυχή
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 2000

Η μετάνοια και η εξομολόγηση...



Κάποια στιγμή στον ουρανό ζήτησε ο Θεός από τους αγγέλους να του φέρουν τα πιο πολύτιμα πράγματα, που υπάρχουν στη γη.

Οι άγγελοι ξεκίνησαν και έψαξαν ολόκληρη τη γη. Πολλοί ομολογουμένως έφεραν πολλά ωραία και πολύτιμα πράγματα. Ξεχώρισαν όμως τρείς.

Ο ένας έφερε και απέθεσε στον θρόνο του Θεού ένα ωραιότατο μαργαριτάρι. Ήταν μια σταγόνα ιδρώτα. Είχε πέσει από το μέτωπο κάποιου που τίμια προσπαθούσε να ζήσει την οικογένειά του.
-Ωραίο το εύρημα σου, είπε ο Θεός, αλλά υπάρχει και πιο ωραίο από αυτό.

Ήρθε τότε δεύτερος άγγελος. Αυτός απέθεσε με σεβασμό μπροστά στον Θεό ένα κατακόκκινο ρουμπίνι. Ήταν μια σταγόνα αίματος ενός ήρωα, που είχε πέσει στο πεδίο της τιμής. Οι άγγελοι έμειναν εκστατικοί. Ασφαλώς αυτός θα κέρδιζε το βραβείο.

-Υπάρχει κάτι πιο πολύτιμο ακόμη, είπε ο Θεός.

Τότε όλοι στράφηκαν προς το μέρος του τρίτου αγγέλου, που εκείνη την ώρα ερχόταν και με πολλή ευλάβεια άφησε να κυλίσει στον θρόνο του Θεού ένα αστραφτερό διαμάντι, που όμοιο μ 'αυτό ποτέ δεν είχαν δει. Ήταν ένα δάκρυ κάποιου αμαρτωλού, που γονατιστός ομολογούσε τις αμαρτίες του μπροστά στον πνευματικό.

-Αυτό είναι το πιο πολύτιμο πράγμα, είπε τότε ο Θεός και το βραβείο δόθηκε στον τελευταίο άγγελο. Αλήθεια, πόσο αξίζει η μετάνοια και η εξομολόγηση.

Αυτό το βεβαιώνει ο ίδιος ο Κύριος, που λέγει «Λέγω ύμίν ότι ούτω χαρά έσται έν τω ούρανω έπί ένί άμαρτωλώ μετανοούντι... ούτω, λέγω υμίν, χαρά γίνεται ενώ­πιον των αγγέλων του Θεού έπί ένί άμαρτωλώ μετανοούντι» (Λουκά ιε' 7, 10).

Από το γεροντικό

xristianos.gr

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ

Μετάνοια εστί επάνοδος εκ του παρά φύσιν εις το κατά φύσιν, και εκ του διαβόλου προς τον Θεόν, δι΄ ασκήσεως και πόνων.
Η μετάνοια εστίν επιστροφή του νοός προς την οικείαν τάξιν, όστις εστίν ο Θεός, διότι η αμαρτία χωρίζει τον νουν από τον Θεόν, η δε αληθινή μετάνοια τον γυρίζει πάλιν προς αυτόν.
Η μετάνοια εστί δευτέρα, και αγαθή νόησις αναιρετική της προτέρας φαύλης, της γενομένης ή δια εννοίας, ή δια λόγου, ή δια έργου, μετά άλγους, και επιστροφής προς τον Θεόν, δια της οποίας τυχαίνει συγνώμη ο μετανοών, και δια ταύτης υιοθεσίας, και δια της υιοθεσίας της βασιλείας των Ουρανών. λέγεται δε η μετάνοια και μεταμέλεια, και μετάγνωσις.

ΠΟΣΩΝ ΛΟΓΙΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ
Δύο λογιών, η εσωτερική και η εξωτερική. και η μεν εσωτερική γίνεται δια συντριβής της καρδίας, καθώς λέγει ο Δαβίδ, «εκ βαθέων εκέκραξα συ Κύριε Κύριε εισάκουσον της φωνής μου», η δε εξωτερική δια δακρύων, γονυκλισίας, και δια της κρούσεως του στήθους, ως έκαμεν ο Τελώνης, και άλλοι.

ΠΟΙΑ, ΚΑΙ ΠΟΣΑ ΕΙΝΑΙ, ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ
Τα μέρη της μετάνοιας είναι τρία, από τα οποία αν λείψη κανένα, άφεσις ή συμπάθιον δεν βολεί να είναι εις τον μετανοούντα άνθρωπον. το πρώτον είναι η συντριβή της καρδίας, το δεύτερον, η εξομολόγησις του στόματος, το τρίτον, η ικανοποίησις……….αλλ΄ ούτε δύναται τινάς να εξομολογηθή θεαρέστως, αν πρότερον δεν μετανοήση εκ βάθους καρδίας δια τα όσα έσφαλε, και έπειτα να προστρέξη να τα φανερώση εις τον Πνευματικόν αυτού Πατέρα, ωσάν οπού μήτε τινάς Ιατρός δίδει βοήθειαν εις τον ασθενή, αν εκείνος δεν φανερώση το πάθος του.

ΠΗΓΗ: ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ, 
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΩΣ, 
ΕΝΕΤΙΗΣΙΝ 1714, σσ. 6 κ.ε.

Λόγος για την μετάνοια και την κρίση και τον χωρισμός της ψυχής και του σώματος



Μεγάλος φόβος, αδελφοί, θα μας κυριεύσει την ώρα του θανά­του, όταν η ψυχή χωρίζεται από το σώμα με φόβο και οδύνες. Διότι την ώρα του χωρισμού στέκονται μπροστά στην ψυχή τα έργα της, όσα έκανε τη νύχτα και τη μέρα, καλά και κακά, και οι Άγγελοι σπεύδουν βιαστικά να την βγάλουν έξω από το σώμα˙ αλλά η ψυχή παρατηρώντας τα έργα της δειλιάζει να βγει.

Η ψυχή μάλιστα του αμαρτωλού με φόβο χωρίζεται από το σώμα και με τρόμο αναχωρεί για να παρουσιασθεί στον αθάνατο Βασιλιά˙ και καθώς αναγκάζεται να βγει από το σώμα, βλέποντας τα έργα της, λέει σ’ αυτά με φόβο˙ «Δώστε μου προθεσμία μια ώρα, να βγω». Απαντούν σ’ αυτή τα έργα της· «Εσύ μας έκανες· γι’ αυτό ας πάμε εμείς στον Θεό μαζί μ’ εσένα».

Ας μισήσουμε, αδελφοί, αυτή τη μάταια ζωή, και ας ποθήσου­με μόνο τον Χριστό, τον άγιο. Δεν ξέρουμε, αδελφοί, σε ποια ώρα θα συμβεί ο θάνατός μας. Κανείς από μας δε γνωρίζει την ώρα η τη μέρα του χωρισμού. Ξαφνικά μάλιστα, καθώς εμείς βαδίζουμε και χαιρόμαστε αμέριμνα τις απολαύσεις στη γη, έρχεται το πρόσταγμα να πάρουν την ψυχή από το σώμα˙ και αναχωρεί ο αμαρτωλός άπ’ αυτό τον κόσμο τη μέρα που δεν το περιμένει, ενώ η ψυχή του είναι γεμάτη αμαρτίες και δεν έχει παρρησία. Γι’αυτό παρακαλώ, αδελ­φοί, ας γίνουμε ελεύθεροι και ας μη διατηρούμε τη δουλεία αυτής της ματαίας ζωής. Ας δώσουμε φτερά στην ψυχή μας, για να πετά­ει καθημερινά προς τον Θεό, μακριά από τις παγίδες και τα σκάνδα­λα. Ο Πονηρός κρύβει συνεχώς τις παγίδες του μπροστά στην ψυχή μας, ώστε, αφού πρώτα την σκανδαλίσει, να την παρασύρει με τις παγίδες του στην αιώνια κόλαση.

Βαδίζουμε ανάμεσα στα σκάνδαλα και στις παγίδες, αγαπητοί˙ ας προσευχόμαστε να μην πέσουμε σ’ αυτές. Είναι γεμάτες γλυκύτη­τα οι παγίδες του θανάτου. Ας μη δεθεί η ψυχή μας στη γλυκύτητά τους. Η γλυκύτητα των παγίδων τού θανάτου είναι η μέριμνα για τα γήινα πράγματα και για τα χρήματα και τους λογισμούς και τις πονηρές πράξεις. Μη γλυκαθείς εσύ, αδελφέ, με τη γλυκύτητα της παγίδας του θανάτου. Μη χαλαρώσεις τον εαυτό σου, ούτε να παρα­δοθείς στη μελέτη των πονηρών λογισμών. Αν ο ρυπαρός λογισμός βρει είσοδο να μπει μέσα στην ψυχή σου, την κάνει να νιώσει γλυκύ­τητα με την πονηρή μελέτη, για να την θανατώσει, και γίνεται ο πονηρός λογισμός σαν μια παγίδα μέσα στην ψυχή, αν συμβεί να μη διωχθεί με την προσευχή και τα δάκρυα, με την εγκράτεια και την αγρυπνία. Γίνε συνεχώς ελεύθερος από όλα τα γήινα πράγματα, για να γλυτώσεις από τις παγίδες και τους λογισμούς και τις πονηρές πράξεις. Μη χαλαρώσεις τον εαυτό σου ούτε στιγμή στη μελέτη τού πονηρού λογισμού. Ας μην παρατείνει ο πονηρός λογισμός την πα­ραμονή του στην ψυχή σου, αδελφέ. Να καταφεύγεις πάντοτε στον Θεό με προσευχή και νηστεία και δάκρυα, για να γλυτώσεις από όλες τις παγίδες και τα σκάνδαλα και τα πάθη.

Μη νομίσεις, αδελφέ, ότι πρόκειται να ζήσεις πολύ χρόνο επά­νω στη γη, και χαλαρώσεις τον εαυτό σου στη μελέτη των πονηρών λογισμών και πράξεων, και έρθει ξαφνικά η προσταγή του Κυρίου και σε βρει να αμαρτάνεις χωρίς να έχεις πια καιρό μετάνοιας, ούτε επίσης συγχώρηση. Και τι θα πεις κατά την ώρα του χωρισμού, αδελφέ; Διότι συμβαίνει να μη σου επιτρέπει η προσταγή τού Κυρίου να παραμείνεις ούτε στιγμή επάνω στη γη. Πολλοί είναι που νομί­ζουν ότι πρόκειται να ζήσουν πολύ χρόνο στη γη, αλλά ήρθε ξαφνι­κά ο θάνατος, έθαψε τη μάταια προσδοκία. Ήρθε ξαφνικά ο θάνατος και βρήκε τον άνθρωπο, τον αμαρτωλό και πλούσιο, που λογάριαζε να ζήσει πολλά χρόνια με άνεση στη γη, να μετρά με τα δάχτυλα τα κεφάλαια και τους τόκους, και να διαιρεί με τη σκέψη τα άφθονα πλούτη του και να τα αναλογεί σε πολλά χρόνια.Ήρθε ξαφνικά ο θάνατος και σε μια στιγμή εξαφάνισε συγχρόνως όλο τον υπολογι­σμό και τον πλούτο και τη μέριμνα τού μάταιου λογισμού. Ήρθε επίσης ο θάνατος και βρήκε τον δίκαιο και όσιο άνθρωπο να μαζεύει τον πλούτο των ουρανών με την προσευχή και τη νηστεία.

Να έχεις πάντοτε μπροστά στα μάτια σου το θάνατο, αδελφέ μου, και να μη φοβάσαι το χωρισμό από το σώμα σου. Έτσι να προσμένεις και συ πάντοτε, σαν συνετός και πνευματικός άνθρωπος, καθημερινά το θάνατο και την παρουσία σου στο βήμα τού Κυρίου.

Ετοίμασε κάθε μέρα το λυχνάρι σου, σαν φρόνιμος και πρόθυμος άνθρωπος˙ πρόσεξέ το κάθε ώρα, με δάκρυα και προσευχές. Όσο χρονικό διάστημα, αδελφέ, είσαι ελεύθερος, βιάσου. Διότι έρχεται ο καιρός, γεμάτος δειλία και φόβο και θόρυβο, ο οποίος εξαιτίας της σύγχυσής του δεν επιτρέπει να συλλογίζεσαι αυτά που είναι ανώτερα.

Προσέχετε, αγαπητοί μου, πως αναπτύσσονται όλα τα πονηρά και πως προοδεύουν κάθε μέρα τα κακά και πως προχωρεί η πονη­ρία. Αυτά περιμένουν τη σύγχυση που έρχεται, και τη μεγάλη θλί­ψη που πρόκειται να έρθει σε όλα τα πέρατα της γης. Από τις αμαρτίες μας και από τη χαυνότητά μας προχωρούν τα πονηρά. Ας γίνουμε άγρυπνοι κάθε μέρα, φιλόθεοι πολεμιστές˙ ας νικήσουμε στον πόλεμο τού Εχθρού, φιλόχριστοι˙ ας διδαχθούμε τις συνήθειες τού πολέμου˙ διότι είναι αόρατος. Συνήθειες αυτού τού πολέμου είναι πάντοτε η απαλλαγή από τα γήινα πράγματα. Αν έχεις μπρο­στά στα μάτια σου κάθε μέρα το θάνατο, δε θα αμαρτάνεις. Αν απαλλαγείς από τα γήινα πράγματα, δε θα νικηθείς στον πόλεμο. Αν μισήσεις τα γήινα, καταφρονώντας τα προσωρινά, θα μπορέσεις να πάρεις, σαν γενναίος πολεμιστής, το βραβείο της νίκης. Επειδή δηλαδή τα γήινα έλκουν τον άνθρωπο κάτω, προς τον εαυτό τους, γι’ αυτό και τα πάθη σκοτίζουν στον πόλεμο τα μάτια της καρδίας.

Γι’ αυτό το λόγο μας πολεμά και μας νικά ο Πονηρός, επειδή είμα­στε γεμάτοι από γήινα και υπηρετούμε σαν δούλοι τα πάθη των γήι­νων μερίμνων διότι όλοι μας, χωρίς εξαίρεση, αγαπούμε τα γήινα, αδελφοί, και ο νους μας είναι καρφωμένος στη γη εξαιτίας της χα­λαρότητάς μας. Η μέρα τελειώνει πια και ο χρόνος μας πλησίασε προς το βράδυ, αλλά εμείς, αγαπητοί, εξαιτίας της απιστίας μας νο­μίζουμε ότι είναι πρωί.

Ας φοβηθούμε, αγαπητοί. Είναι ενδέκατη ώρα της μέρας, και το μάκρος του δρόμου είναι μεγάλο. Ας φροντίσουμε να βρεθούμε στο σταθμό μας. Ας γίνουμε άγρυπνοι και ας φυλάξουμε τους εαυ­τούς μας από τον ύπνο, όπως οι άυπνοι. Δε γνωρίζουμε ποια ώρα θα έρθει ο Δεσπότης. Ας ελαφρύνουμε τους εαυτούς μας από το βά­ρος των γήινων πραγμάτων. «Μη μεριμνάτε εντελώς», είπε ο Κύ­ριος. Το να αγαπάμε όλους παραγγέλλει σ’ εμάς ο Θεός, εμείς όμως μάλλον διώξαμε την αγάπη, και αυτή έφυγε από τη γη. Δε βρίσκεις επάνω στη γη την αγάπη τέλεια, σύμφωνα με το θέλημα τού Θεού. Από όλους διώχθηκε˙ από όλους μισήθηκε η αγάπη˙ πε­ρισσότερο βασιλεύει ο φθόνος˙ οι φιλονεικίες και οι συγχύσεις επάνω στη γη πληθύνουν οι αδικίες κάλυψαν όλους, χωρίς εξαίρεση˙ ο κα­θένας ζητά με πόθο τα γήινα και καταφρονεί τα ουράνια˙ ποθεί τα προσωρινά, και κανείς δεν αγαπά τα μέλλοντα.

Ποθείς να είσαι ουράνιος; Μη ζητάς αυτά που είναι επάνω στη γη, αλλά μίσησέτα και δείξε αποστροφή και αγωνίσου, ως τέλειος, και πόθησε, ως τέλειος, τη βασιλεία των ουρανών. Μη συλλογίζεσαι λέγοντας˙ «Είναι πολύς ο χρόνος της ασκήσεως και βαρύς, και εγώ, είμαι αμελής και αδύνατος και δεν μπορώ να αγωνισθώ». Άκουσε με προσοχή τα λόγια της ωραίας και καλής συμβουλής˙ μάθε καλά τι σου λέω, φιλόχριστε αδελφέ. Αν θελήσεις να αναχωρήσεις σε άλλη μακρινή χώρα, δεν μπορείς να διανύσεις την απόσταση όλου του δρόμου σε μια ώρα, αλλά υπολογίζοντας το περπάτημα σου καθη­μερινά κάνεις στάση και αναχωρείς, και μετά από καιρό και κόπο φθάνεις στη χώρα που ζητάς.

Έτσι είναι η ουράνια βασιλεία και η τρυφή του παραδείσου. Ο καθένας φθάνει εκεί με νηστείες και εγ­κράτεια και αγρυπνίες και αγάπη. Αυτοί είναι οι δρόμοι που οδη­γούν στον ουρανό, προς τον Θεό. Μη φοβηθείς να βάλεις αρχή του κάλου δρόμου, που φέρνει στη ζωή. Να θέλεις μόνο να βαδίσεις στο δρόμο, και αν βρεθείς ολοπρόθυμος, αμέσως ο δρόμος γίνεται ίσιος μπροστά σου. Και βαδίζοντας με χαρά κάνεις στάσεις, τερπόμενος σ’ αυτές· διότι δυναμώνουν τα βήματα της ψυχής σου στην κάθε στάση. Και για να μη βρεις δυσκολία στο δρόμο που οδηγεί στη ζωή, ο Κύ­ριος ο ίδιος έγινε δια μέσου του εαυτού του δρόμος της ζωής, για όσους θέλουν να αναχωρήσουν και να έρθουν με χαρά στον Πατέρα των φώτων.

Οσίου Εφραίμ του Σύρου

ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΝΗΣΤΕΙΑ


H Κλίμακα των αρετών.

Δεν θα έχης ποτέ πνευματική διαύγεια, σωστή κρίσι και θεϊκά αποτελέσματα στον πόλεμο κατά των παθών σου, αν δεν αγαπήσης τη νηστεία και δεν ασκηθής σε γενικότερη εγκράτεια όλων των επιθυμιών σου. Αλλιώς θα δαπανήσης τη ζωή σου μέσα στο σκοτάδι της συγχύσεως και της αλογίας και θα πάρης ως αμοιβή τη στέρησι της ουράνιας μακαριότητος. Φυλάξου από την πολυφαγία και το πιοτό. Σ' αυτά τα δύο βρίσκεται η αρχή κάθε αμαρτίας και προ παντός της πορνείας. Η ακράτεια γεννά όλα τα κακά. Από την πολυφαγία και τη μέθη βαρύνεται η ψυχή, θολώνει ο νους, επαναστατεί η σάρκα, αποθρασύνεται ο σατανάς και αποξενώνεται ο άνθρωπος από τη θεία αγάπη. Αν θέλης να φθάσης απελευθερωμένος στον ουρανό, να νικάς τα ηδονικά πάθη και να κυριαρχής επάνω τους με τα πνευματικά όπλα που σου έχουν παραδώσει ο Κύριος και η Εκκλησία. «Τω νικώντι δώσω αυτώ φαγείν εκ του ξύλου της ζωής, ο έστιν εν τω παραδείσω του Θεού μου» (Αποκ. 2. 7), «το Πνεύμα λέγει ταις εκκλησίαις». Κι ακόμη: «εργάζεσθε μη την βρώσιν την απολυμμένην, αλλά την βρώσιν την μένουσαν εις ζωήν αιώνιον. Η σαρξ ουκ ωφελεί ουδέν»(Ιω. 6. 27, 63). Ν' αποστρέφεσαι τον κορεσμό της κοιλιάς, για να μη βρεθής δεμένος στα δεσμά των παθών. Υπομένοντας την πείνα και τη δίψα των σαρκικών ηδονών θα χορτάσης από την ουράνια τροφή, τα χαρίσματα του Θεού και την ατελεύτητη ευφροσύνη στη βασιλεία Του. «Ου γαρ εστίν η βασιλεία του Θεού βρώσις και πόσις, αλλά δικαιοσύνη και ειρήνη και χαρά εν Πνεύματι Αγίω» (Ρωμ. 14. 17). Πόσες γήινες απολαύσεις έχεις δοκιμάσει! Πόσες ηδονές! Κι όμως, καπνός και σύννεφο ήταν όλες και χάθηκαν. Δεν έμεινε τίποτα στα χέρια σου και στην ψυχή σου. Ή μάλλον έμεινε κάτι: ο έλεγχος της συνειδήσεως, ψυχική πίκρα, βάρος και τύψεις και ντροπή απέναντι στον Κύριο. Κι όμως, δεν περνά πολύς καιρός κι επιστρέφεις πάλι αλόγιστα στα ίδια, «κύων επιστρέψας επί το ίδιον εξέραμα και υς λουσαμένη εις κύλισμα βορβόρου» (Β' Πέτρ. 2. 22). Αν δεν ζήσης εδώ ουράνια, μην απατάσαι ότι θα κατακτήσης τον ουρανό. «Μη πλανάσθε· ούτε πόρνοι... ούτε πλεονέκται ούτε κλέπται ούτε μέθυσοι, ου λοίδοροι, ουχ άρπαγες βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι» (Α' Κορ. 6. 9-10). Όποιος σαγηνεύθηκε από τα αγαθά της γης και την απάτη της σαρκικής ηδονής, να είναι βέβαιος πως θ' ακούση: «Απέλαβες συ τα αγαθά σου εν τη ζωή σου· νυν δε οδυνάσαι»(Λουκ. 16. 25). Τις σωματικές σου ανάγκες ρύθμισέ τες σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, και μην αφήσης να εξελιχθούν σε πάθη. Το θείο θέλημα είναι οικείο στη φύσι σου, αφού είσαι εικόνα του Θεού. Τα πάθη σου είναι ανοίκεια, γιατί τ' απέκτησες με την πτώσι στην οποία σε παρέσυρε ο διάβολος. Γι΄ αυτό βάλε μέτρο σ' όλες τις ανάγκες σου. «Ουκ επ' άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, αλλ' επί παντί ρήματι εκπορευομένω δια στόματος Θεού» (Ματθ. 4. 4). Στον μέλλοντα αιώνα δεν θα τρεφώμαστε με υλική τροφή και υλικό πιοτό, αλλά με τη θεία χάρι του Παναγίου Πνεύματος, το καινόν βρώμα και πόμα για το οποίο μίλησε ο Κύριος όταν παρέδωσε το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας: «Λέγω δε υμίν ότι ου μη πίω απ' άρτι εκ τούτου του γεννήματος της αμπέλου έως της ημέρας εκείνης, όταν αυτό πίνω μεθ' υμών καινόν εν τη Βασιλεία του πατρός μου» (Ματθ. 26. 29). Μη προσκολλάς τα μάτια σου στα ωραία πρόσωπα, για να μην αιχμαλωτισθή απ' τη φθαρτή ομορφιά τους η καρδιά σου και εξορισθή απ' αυτήν ο Κύριος, «ο νυμφίος, ο κάλλει ωραίος παρά πάντας ανθρώπους». Κάθε ανθρώπινος έρωτας, δεμένος με τη φθαρτή σάρκα, διαλύεται με τον θάνατο. Μόνο ο θείος έρωτας είναι ζωή και μένει στον αιώνα. Μην αποδέχεσαι και μην υποκύπτης στους πορνικούς λογισμούς για να μην εκπέσης από την αγάπη του Θεού. Μη ζηλεύης εκείνους που κάνουν έργα τέτοια, για τα οποία «αισχρόν εστί και λέγειν»(Εφεσ. 5. 12), για να μην αποδειχθής ασυνετώτερος απ' αυτούς τους ασυνέτους. Βλέποντας το προσωρινό και μάταιο της επιθυμίας, περιφρόνησέ την και υψώσου στα θεία και αιώνια. Αγάπησε βαθιά την αγνότητα και καθαρότητα και σύναψε πνευματικό γάμο με τον αγνό και καθαρό Ιησού για να γευθής τις άρρητες ηδονές του ουρανού. Μέχρι την παρακοή και την πτώσι του, ο Αδάμ δεν είχε δοκιμάσει τη σαρκική επιθυμία. Αυτή εμφανίσθηκε μέσα του μετά την εξορία του από τον παράδεισο, και είναι γέννημα της πτώσεώς του. Θέλοντας γι' αυτό ο Κύριος να «εξαγάγη τίμιον από αναξίου» (Ιερ. 15. 19), αποφάσισε να διακόψη τη βιολογική μας ζωή με τον θάνατο για να μη διαιωνίζεται το κακό και για να μας οδηγήση, μέσω του βιολογικού θανάτου, στη ζωή την άφθαρτη και αιώνια, περιβεβλημένους το αρχαίο θεόμορφο κάλλος. Είμαστε λοιπόν πλασμένοι όχι για τον θάνατο, αλλά για τη ζωή, αφού είμαστε εικόνες του Θεού, της Ζωής του κόσμου. Και στη ζωή που μας καλεί ο Κύριος, στη ζωή που αρχίζει μετά τον θάνατο, δεν υπάρχουν σαρκικές επιθυμίες και ηδονές. Εκεί οι εκλεκτοί του Θεού «ούτε γαμούσιν, ούτε εκγαμίζονται, αλλ' ως άγγελοι Θεού εν ουρανώ εισί»(Ματθ. 22. 30), και θα ευφραίνονται με την πανευφρόσυνη παρουσία του θείου Νυμφίου. Να γιατί πολλές ηρωικές ψυχές ξεκινούν από την παρούσα ζωή τον αγγελικό δρόμο και ενώνονται από τώρα με τον Κύριο, περιφρονώντας κάθε γήινο.

ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΟΥ ΡΟΣΤΩΦ, 
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ, 
Εκδ. ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, 
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, 1996.