.

.

Δός μας,

Τίμιε Πρόδρομε, φωνή συ που υπήρξες η φωνή του Λόγου. Δος μας την αυγή εσύ που είσαι το λυχνάρι του θεϊκού φωτός. Βάλε σήμερα τα λόγια μας σε σωστό δρόμο, εσύ που υπήρξες ο Πρόδρομος του Θεού Λόγου. Δεν θέλουμε να σε εγκωμιάσουμε με τα δικά μας λόγια, επειδή τα λόγια μας δεν έχουν μεγαλοπρέπεια και τιμή. Όσοι θα θελήσουν να σε στεφανώσουν με τα εγκώμιά τους, ασφαλώς θα πετύχουν κάτι πολύ πιό μικρό από την αξία σου. Λοιπόν να σιγήσω και να μη προσπαθήσω να διακηρύξω την ευγνωμοσύνη μου και τον θαυμασμό μου, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να μη πετύχω ένα εγκώμιο, άξιο του προσώπου σου;

Εκείνος όμως που θα σιωπήσει, πηγαίνει με τη μερίδα των αχαρίστων, γιατί δεν προσπαθεί με όλη του τη δύναμη να εγκωμιάσει τον ευεργέτη του. Γι’ αυτό, όλο και πιό πολύ σου ζητάμε να συμμαχήσεις μαζί μας και σε παρακαλούμε να ελευθερώσεις τη γλώσσα μας από την αδυναμία, που την κρατάει δεμένη, όπως και τότε κατάργησες, με τη σύλληψη και γέννησή σου, τη σιωπή του πατέρα σου του Ζαχαρία.

Άγιος Σωφρόνιος Ιεροσολύμων

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος: Κουράστηκα, δεν θα προσευχηθώ


Το βράδυ, κατάκοπος καθώς είμαι από το μόχθο της ημέρας, δεν έχω όρεξη για προσευχή… Άλλωστε, γιατί να προσευχηθώ;…»

Μα πώς είναι δυνατό!

Να μην έχει κανείς διάθεση επικοινωνίας με τον Κύριο, έστω και εξουθενωμένος σωματικά;! Μήπως οι οποιεσδήποτε διασκεδάσεις ξεκουράζουν τον άνθρωπο; …

Όχι, αυτές τον καταπονούν περισσότερο, ενώ η προσευχή έλκει τη θεία χάρη, που αναπαύει σώμα και ψυχή.

Δεν προσεύχεστε, λοιπόν…

Ή είστε θυμωμένοι με το Θεό ή πιστεύετε ότι δεν Τον έχετε ανάγκη.

«Γιατί να προσευχηθώ;» Αναρωτιέστε. Νιώθετε αυτάρκεια και αυτοϊκανοποίηση. Είστε χορτάτοι! Και δεν θέλετε να ζητάτε…

Κάθε βράδυ, όσο κουρασμένοι κι αν είστε, μην παραλείπετε να καταφεύγετε σ’ Εκείνον.

Να προσεύχεστε γονατιστοί ή καθισμένοι. Και όταν μπορείτε, να σηκώνεστε όρθιοι. Δεν έχει τόση σημασία ή στάση, φτάνει να προσεύχεστε.

Να ευχαριστείτε τον Κύριο για την ημέρα που πέρασε, όσο δύσκολη κι αν ήταν.

Να Τον παρακαλάτε για μια καλή νύχτα και να ζητάτε συγχώρηση με βαθιά μετάνοια για τα σφάλματά σας.

Προσευχή τη νύχτα στο κρεβάτι.

Στη διάρκεια της νύχτας, όποτε ξυπνάτε για λίγο και πριν σας ξαναπάρει ό ύπνος. Να προσεύχεστε έτσι όπως είστε ξαπλωμένοι. Αυτό δεν είναι κακό. 

Απεναντίας μάλιστα, αν συνηθίσετε να λέτε την ευχή ή κάποιον ψαλμό στα μεσοδιαστήματα του ύπνου, θα διώχνετε όλους τους κακούς λογισμούς, που σας πολεμούν εκείνη την ώρα.

«Πᾶνος»





Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος: Εάν το πρωί προσευχηθείτε, όπως πρέπει, όλη η μέρα σας θα ευλογηθεί


“Εάν το πρωι προσευχηθείτε, όπως πρέπει, όλη η μέρα σας θα ευλογηθεί.

Μην απελπίζεστε για τις προσπάθειες που σας φαίνονται άκαρπες.

Θυμηθείτε πώς μάθατε να πλέκετε ή να διαβάζετε ή να γράφετε.

Πόσους κόπους καταβάλατε τότε…

Τώρα όμως τα κάνετε όλα άνετα.

Το ίδιο θα συμβεί και με την ψυχική σας καλλιέργεια.

Προς το παρόν φαίνεται δύσκολο να νικήσει κανείς τους λογισμούς.

Αργότερα όμως θα τους διώχνει ευκολότερα.

Μόνο που δεν πρέπει να σταματήσει ποτέ τον αγώνα μ’ αυτούς, αλλά ν’ αγωνίζεται ολοένα και περισσότερο.

Ο Μέγας Αντώνιος έλεγε: “Τα χέρια στη δουλειά, ο νους στον ουρανό”.


Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου Απάνθισμα Επιστολών

«Πᾶνος»

Αγώνας για την απόκτηση της προσευχής


Μάθε να προσεύχεσαι με τον δικό σου τρόπο. Στη βραδινή προσευχή μας, για παράδειγμα, τι λέμε; Ευχαριστούμε τον Θεό για την ημέρα που πέρασε και για καθετί καλό ή κακό που μας βρήκε· μετανοούμε για τα αμαρτήματα που διαπράξαμε και υποσχόμαστε να τα επανορθώσουμε· τέλος, παρακαλούμε τον Κύριο να μας προστατεύει στη διάρκεια του ύπνου. Όλα αυτά, λοιπόν, να τα λες στον Θεό με τον νου και την καρδιά σου.

Στην ορθρινή προσευχή, πάλι, τι λέμε; Ευχαριστούμε τον Κύριο για τον ευεργετικό ύπνο και την αφύπνισή μας· ζητάμε τη βοήθειά Του για τα έργα της ημέρας· και Τον βεβαιώνουμε πως όλα θα τα κάνουμε για τη δόξα Του. Και αυτά να Του τα λες με τον νου και την καρδιά σου.

Στην προσευχή, τόσο το πρωί όσο και το βράδυ, να αναφέρεις τις ανάγκες σου, εσωτερικές και εξωτερικές, λέγοντας στον Κύριο σαν παιδί: «Δες, Κύριε, την ασθένεια και την αδυναμία μου! Βοήθησέ με και θεράπευσέ με!». Έτσι να προσεύχεσαι, δοξολογώντας, ευχαριστώντας και ικετεύοντας τον Θεό με δικά σου λόγια, μετά τις προσευχές που διαβάζεις από το Προσευχητάρι.

Τις προσευχές αυτές που περιέχονται στο Προσευχητάρι, σε συμβουλεύω να τις μελετάς με προσοχή κάπου-κάπου, στον ελεύθερο χρόνο σου, επιδιώκοντας την πληρέστερη και σαφέστερη δυνατή κατανόησή τους. Από την προσεκτική αυτή μελέτη θα γεννιούνται στον νου σου ιερές σκέψεις και στην καρδιά σου άγια αισθήματα, που θα αναζωογονούνται την ώρα της προσευχής, συγκρατώντας την προσοχή σου και θερμαίνοντας την καρδιά σου.

Ποτέ μην ξεχνάς πως η ουσία της προσευχής είναι η ανύψωση της καρδιάς και του νου στον Θεό. Ο Θεός βρίσκεται παντού. Ο προφήτης Δαβίδ νουθετούσε την ψυχή του: «Δόξαζε, ψυχή μου, τον Κύριο σε κάθε τόπο της κυριαρχίας Του!» (Ψαλμ. 102:22).

Δεν θα σου κρύψω ότι, αν και μπόρεσες να προσευχηθείς εγκάρδια μια φορά, πολύ δύσκολα θα μπορέσεις να το ξανακάνεις. Ο Θεός είναι που χαρίζει την αληθινή προσευχή και ο φύλακας άγγελος που την ενισχύει. Έρχεται και φεύγει. Εμείς, όμως, δεν επιτρέπεται να παραιτούμαστε από τον προσευχητικό αγώνα. Η προσευχή επισκέπτεται πάντα τον άνθρωπο που αγωνίζεται για την απόκτησή της, ποτέ τον οκνηρό και ράθυμο.

Μην επιβάλεις στον εαυτό σου έναν προσευχητικό κανόνα μακρύ και βαρύ, έναν κανόνα που θα υπερβαίνει τα μέτρα των ψυχοσωματικών σου δυνάμεων και θα σε καταβάλει. Καλύτερα είναι να προσεύχεσαι συχνότερα στη διάρκεια της ημέρας και, όταν ασχολείσαι με οποιαδήποτε άλλη εργασία, να έχεις τον νου σου στον Θεό.

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Από το βιβλίο: Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2018, σελ. 311, 296, 298, 310.


Αμάρτημα ε ξ ο μ ο λ ο γ η μ έ ν ο καί μ ι σ η μ έ ν ο σβήνεται από τό βιβλίο της Δικαιοσύνης Του Θεού


«Αμάρτημα εξομολογημένο και μισημένο σβήνεται από το βιβλίο της δικαιοσύνης του Θεού. 

Έτσι, δεν θα καταλογιστεί στην τελική Κρίση. 

Αυτό έχοντας στο νου μας, ας φρονηματίζουμε πάντα τη ψυχή μας με την ελπίδα της σωτηρίας, διατηρώντας όμως αμείωτο μέσα μας το αίσθημα της αμαρτωλότητος.

Ο Χριστός, με τη σταυρική του θυσία, έσκισε το χρεόγραφο όλων των ανομιών μας. 

Από μας ζητάει ζωντανή πίστη, ειλικρινή Εξομολόγηση, αγώνα εναντίον της αμαρτίας και μίσος για το κακό».

Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου
(Χειραγωγία στην πνευματική ζωή, Ι. Μ. Παρακλήτου, Έκδ. ε΄, σ. 101)

Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος: Προετοιμασία γιά τά ἄχραντα μυστήρια. Ὁ τελωνισμός τῶν ψυχῶν


Πῶς θὰ χρησιμοποιήσεις τὴ γνώση πού ἀπέκτησες γιὰ τὸν ἑαυτό σου;

Πρῶτα ἀπ’ ὅλα πρέπει νὰ καταδικάσεις τὸν ἑαυτό σου γιὰ ὅλα του τὰ ἐλαττώματα, δίχως προφάσεις καὶ δικαιολογίες. Στὸν ἑσπερινό, σ’ ἕναν ἀπὸ τοὺς πρώτους στίχους μετὰ τὸ «Κύριε ἐκέκραξα…», ἀναφέρεται: «Μὴ ἐκκλίνης τὴν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρίας, τοῦ προφασίζεσθαι προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις». Αὐτὸς ὁ στίχος ὑποδεικνύει στοὺς χριστιανούς, νὰ προσεύχονται, ὥστε ὁ Θεὸς νὰ μὴν ἐπιτρέψει τὴν ἐκτροπὴ τῆς καρδιᾶς τους σὲ λόγια πονηρὰ καί, συνακόλουθα, στὴν ἐπινόηση προφάσεων γιὰ ἁμαρτίες. Μὴν περιμένεις μετάνοια ἀπὸ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ ἐπινοεῖ τέτοιες προφάσεις. Καὶ ὅποιος δὲν ἔχει μετάνοια, δὲν μπορεῖ νὰ διορθωθεῖ. Τὸ βασικό, συνεπῶς, εἶναι νὰ καταδικάσεις τὸν ἑαυτό σου χωρὶς ἐπιείκεια, νὰ πεῖς μέσα σου μὲ εἰλικρίνεια: «Εἶναι πέρα γιὰ πέρα ἔνοχη».

Στὴ συναίσθηση καὶ παραδοχὴ τῆς ἐνοχῆς πρόσθεσε τὸ φόβο τῆς μελλοντικῆς Κρίσεως. Ἂν κρίνεσαι ἔνοχη ἀπὸ τὴ συνείδησή σου, τότε θὰ καταδικαστεῖς καὶ ἀπὸ τὸν Κριτή. Καὶ ἂν καταδικαστεῖς, θὰ ὑποστεῖς τὴν ἀνάλογη τιμωρία, τὴν τιμωρία ποὺ ἤδη κρέμεται πάνω ἀπ’ τὸ κεφάλι σου, ἀφοῦ ἡ ἄγνωστη ὥρα τοῦ θανάτου σου ἴσως νὰ βρίσκεται πολὺ κοντά.

Πῶς τότε πρέπει νὰ εἶναι κανείς; Ἂν δὲν ὑπῆρχε ἡ θεία χάρη, δὲν θὰ ξέραμε πῶς πρέπει νὰ εἴμαστε. Ὁ φιλεύσπλαχνος Θεὸς μᾶς δίνει τὴν ἐλπίδα τῆς συγχωρήσεως, ἂν μετανοήσουμε μὲ συντριβὴ καὶ ἂν πάρουμε σταθερὴ ἀπόφαση νὰ μὴν ἐπαναλάβουμε παλιὲς ἁμαρτίες, ποὺ Τὸν λυποῦν. Αὐτὴ εἶναι ἡ οὐσία τῆς μετάνοιας.

Μὴν εἶσαι μόνο μία ψυχρὴ ἀναζητήτρια τῶν σφαλμάτων καὶ ἐλαττωμάτων σου∙ νὰ πενθεῖς γι’ αὐτὰ μὲ εἰλικρινῆ μετάνοια. Τὸ πένθος γεννάει τὴν ταπεινὴ ἀπόφαση τῆς ἀπαλλαγῆς ἀπὸ τὰ ἐλαττώματα, ἐνῶ ἡ ψυχρὴ γνώση τῶν ἐλαττωμάτων, μολονότι συνοδεύεται ἀπὸ τὴν προσοχή, oδηγεῖ στὴν ὑπερηφάνεια, ἀπὸ τὴν ὁποία εἴθε νὰ μᾶς λυτρώσει ὁ Κύριος!

Ἀφοῦ πάρεις τὴν ἀπόφαση νὰ ἀπαλλαγεῖς ἀπὸ τὰ ἐλαττώματά σου, εἶναι ἔπειτα ἀναγκαῖο νὰ σχεδιάσεις τὸ πῶς θὰ πραγματοποιήσεις τὴν ἀπόφασή σου μὲ ἐπιτυχία, ἔτσι ὥστε ν’ ἀρχίσεις δίχως καθυστέρηση τὴ θεραπεία τῆς ψυχῆς σου. Ἂς ὑποθέσουμε, π.χ. ὅτι θυμώνεις μὲ κάτι. Πρῶτα-πρῶτα προσπάθησε νὰ μὴν αὐξήσεις τὸ θυμό σου. Ὕστερα βρὲς τὸν καλύτερο τρόπο διορθώσεώς σου, ὥστε νὰ μὴ θυμώνεις καθόλου. Καὶ κάθε φορᾶ ποὺ ἀπὸ ἀδυναμία θὰ θυμώνεις, νὰ παίρνεις νέα ἀπόφαση καὶ νὰ συνεχίζεις τὴν προσπάθειά σου γιὰ τὴν τέλεια ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὸ θυμό.Τὸ ἴδιο νὰ κάνεις μὲ κάθε ἐλάττωμα, μὲ κάθε πάθος. Σκέψου, μάλιστα, καὶ ἀποφάσισε ἀπὸ πρίν, πῶς θ’ ἀντιδρᾶς σὲ κάθε συγκεκριμένη περίσταση, ὥστε νὰ μὴν ἐπαναλαμβάνεις τὸ ἴδιο σφάλμα. Ἕνας καλὸς πρακτικὸς τρόπος, γιὰ νὰ τὸ πετύχεις, εἶναι τοῦτος: Μόλις ἀντιλαμβάνεσαι ὅτι ἔχεις κάποιο ἐλάττωμα νὰ τὸ καταγράφεις. Καὶ στὴ συνέχεια νὰ καταστρώνεις ἕνα σχέδιο, γιὰ τὸ πῶς σκοπεύεις νὰ τὸ διορθώσεις. Σ’ αὐτὴ τὴν καταγραφή, θὰ βασιστεῖ ἡ πρώτη γενικὴ Ἐξομολόγησή σου. Κᾶνε αὐτὸ τὸν κόπο γιὰ τὸν Κύριο. Θὰ δεῖς τί αὐτοέλεγχο θ’ ἀποκτήσεις, πόσο δυναμικὰ θ’ ἀρχίσεις νὰ συγκρατεῖς καὶ νὰ κυβερνᾶς τὸν ἑαυτό σου.

Στὸ πένθος γιὰ τὰ σφάλματά μας καὶ στὴν ἀπόφαση ἀποφυγῆς τους στὸ μέλλον πρέπει νὰ προσθέσουμε καὶ τὴν ἐκτενῆ προσευχὴ στὸν Κύριο, γιὰ νὰ μᾶς στείλει τὴ βοήθειά Του στὸν ἀγώνα μας ἐναντίον τῶν παθῶν καὶ τῆς ἁμαρτίας. Ὅλοι οἱ χριστιανοὶ ὀφείλουμε νὰ πιστεύουμε ἀκράδαντα ὅτι οἱ ἁμαρτίες γιὰ τὶς ὁποῖες πενθοῦμε καὶ τὶς ὁποῖες ἐξομολογούμαστε μὲ εἰλικρινῆ μετάνοια, μᾶς συγχωροῦνται μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου, ποὺ πέθανε πάνω στὸν Σταυρὸ ἀκριβῶς γιὰ νὰ μᾶς σώσει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Ὀφείλουμε ἀκόμα νὰ πιστεύουμε ὅτι μᾶς παρέχεται ἡ θεία εὐλογία καὶ ἐνίσχυση γιὰ τὴν ἀποφυγὴ τῆς ἁμαρτίας. Ἡ εὐλογία αὐτὴ δίνεται σ’ ὅποιον, πρῶτον, παίρνει ἰσχυρὴ ἀπόφαση ἀποφυγῆς τῆς ἁμαρτίας καί, δεύτερον, ἔχει ἀκλόνητη πίστη στὸν Χριστὸ ὡς Σωτήρα.

Ὓστερ’ ἀπὸ ὅλα αὐτά, θὰ εἶσαι ἕτοιμη γιὰ τὴν Ἐξομολόγηση. Καὶ μετὰ τὴν Ἐξομολόγηση, ἔχοντας λάβει τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν σου, θὰ εἶσαι ἕτοιμη γιὰ τὴ θεία Μετάληψη. Ὅταν εἶσαι εἰλικρινὰ μετανοημένη γιὰ τὰ σφάλματά σου καὶ εἰλικρινὰ ἀποφασισμένη νὰ τὰ ἐπανορθώσεις, τότε ὁ Κύριος μπαίνει μέσα σου μὲ τὰ ἄχραντα Μυστήριά Του καὶ ἑνώνεται μαζί σου, κι ἐσὺ μ’ Αὐτόν. Ὢ μεγάλη καὶ ἀνέκφραστη χάρη τοῦ πανάγαθου Θεοῦ!

Σοῦ συνιστῶ νὰ διαβάσεις ἀπὸ τὸ Συναξαριστὴ τοῦ Μαρτίου πῶς ἡ μακαρία Θεοδώρα πέρασε ἀπὸ τὰ ἐναέρια τελώνια μετὰ τὴν ἀποβίωσή της. Ἡ σχετικὴ διήγηση περιέχεται στὸ βίο τοῦ ὁσίου Βασιλείου τοῦ Νέου (26 Μαρτίου), ὅπου ἔζησε ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 9ου ὡς τὰ μέσα τοῦ 10ου αἰ. Ἀσκήτεψε σὲ μίαν ὀρεινὴ καὶ ἀπρόσιτη περιοχὴ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὄχι μακριὰ ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη, ὅταν συνελήφθη ἀπὸ βασιλικοὺς ἀξιωματούχους σὰν κατάσκοπος. Ὓστερ’ ἀπὸ φοβερὰ βασανιστήρια, οἱ δήμιοί του τὸν ἔριξαν στὴ θάλασσα. Σώθηκε θαυματουργικὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἦρθε κρυφὰ στὴ Βασιλεύουσα, ὅπου ἕνας καλὸς ἄνθρωπος, ὁ Ἰωάννης, τὸν δέχτηκε στὸ σπίτι του. Μετὰ τὸ θάνατό του Ἰωάννη ὁ ὅσιος φιλοξενήθηκε ἀπὸ ἄλλον Κωνσταντῖνο, ὁ ὁποῖος εἶχε μίαν εὐλαβέστατη ὑπηρέτρια, τὴν ἡλικιωμένη Θεοδώρα. Ὅταν ἡ Θεοδώρα πέθανε, ὁ μαθητὴς τοῦ ὁσίου Βασιλείου καὶ μετέπειτα βιογράφος του Γρηγόριος ἤθελε νὰ μάθει ἂν σώθηκε. Πολλὲς φορὲς ρώτησε γι’ αὐτὸ τὸν ὅσιο. Κι ἐκεῖνος μία μέρα τοῦ ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ ἔβλεπε τὴ Θεοδώρα. Πραγματικά, τὴν ἴδια νύχτα ὁ Γρηγόριος τὴν εἶδε στὸν ὕπνο του. Βρισκόταν σ’ ἕναν τόπο λαμπρὸ καὶ ἐξαίσιο, ποὺ εἶχε ἑτοιμαστεῖ γιὰ τὸ Βασίλειο. Ὁ Γρηγόριος τὴ ρώτησε πῶς εἶχε χωριστεῖ τὸ σῶμα της καὶ πῶς εἶχε φτάσει σ’ ἐκεῖνον τὸν εὐλογημένο τόπο. Ἡ Θεοδώρα τοῦ διηγήθηκε πώς εἶχε πεθάνει καὶ περάσει ἀπὸ τὰ ἐναέρια τελώνια. Αὐτή, λοιπόν, τὴ διήγησή σοῦ συνιστῶ νὰ μελετήσεις μὲ μεγάλη προσοχή. Εἶναι πολὺ διδακτικὴ καὶ ὠφέλιμη. Θὰ σὲ ὁδηγήσει στὴν αὐτογνωσία καὶ θὰ ἀναζωογονήσει μέσα σου τὴν πίστη στὴ δύναμη τῆς μετάνοιας καὶ τῆς Ἐξομολογήσεως. Ὥσπου, ὅμως, νὰ βρεῖς τὸ βιβλίο, θὰ σοὺ μεταφέρω ἐδῶ ἐλεύθερα καὶ συνοπτικὰ τὴν ἱστορία.

Ἡ μακαρία Θεοδώρα πέρασε ἀπὸ εἴκοσι τελώνια. Πρῶτο εἶναι τὸ τελώνιο τῶν ἁμαρτημάτων γλώσσας- ματαιολογίας, φλυαρίας, χυδαιολογίας, σκανδαλολογίας, βλασφημίας, κοροϊδίας, ἄσεμνων τραγουδιῶν, ἄκαιρου καὶ ὑπέρμετρου γέλιου. Καὶ τὸ δεύτερο τελώνιο σχετίζεται μὲ τὴ γλώσσα. Εἶναι τὸ τελώνιο τοῦ ψεύδους σὲ κάθε μορφὴ του – ψευδομαρτυρίας, ψευδορκίας, ἀθετήσεως ὑποσχέσεων, ἀνειλικρινοῦς ἐξομολογήσεως, μάταιης ἢ καταχρηστικῆς χρήσεως τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ καὶ ἄλλων παρόμοιων. Τὸ τρίτο εἶναι τὸ τελώνιο τῆς κατακρίσεως καὶ τῆς καταλαλιᾶς, τῆς συκοφαντίας καὶ τοῦ διασυρμοῦ, τοῦ κουτσομπολιοῦ καὶ τοῦ στιγματισμοῦ τῶν ἀδυναμιῶν καὶ τῶν ἐλαττωμάτων τοῦ πλησίον.

Τὸ τέταρτο εἶναι τῆς ἀκρασίας καὶ ἀσωτίας, τῆς γαστριμαργίας, τῆς φιληδονίας, τῶν ξεφαντωμάτων, τῆς μέθης, τῆς ἀθετήσεως τῶν νηστειῶν. Τὸ πέμπτο εἶναι τῆς ὀκνηρίας καὶ τῆς ραθυμίας. Ἀπ’ αὐτὸ ἁρπάζονται οἱ τεμπέληδες καὶ οἱ ἀργόμισθοι, ὅσοι δὲν ἐκκλησιάζονται τὶς Κυριακὲς καὶ τὶς ἑορτές, ὅσοι δὲν προσεύχονται καὶ ὅσοι, γενικά, ἀδιαφοροῦν γιὰ τὴ σωτηρία τους. Τὸ ἕκτο τελώνιο εἶναι τῆς κλοπῆς καὶ τῆς ἁρπαγῆς. Τὸ ἕβδομο εἶναι τῆς φιλαργυρίας καὶ τῆς τσιγκουνιᾶς. Τὸ ὄγδοο εἶναι τῆς τοκογλυφίας καὶ κάθε λογὴς ἐκμεταλλεύσεως τοῦ πλησίον. Τὸ ἔνατο εἶναι τῆς ἀδικίας. Ἀπ’ αὐτὸ ἁρπάζονται οἱ δικαστὲς ποὺ δὲν κρίνουν δίκαια, οἱ ἐργοδότες ποὺ δὲν πληρώνουν ὅσο πρέπει τοὺς ἐργάτες τους καὶ οἱ ἔμποροι ποὺ δὲν εἶναι τίμιοι στὶς συναλλαγές τους. Τὸ δέκατο τελώνιο εἶναι τοῦ φθόνου καὶ τοῦ μίσους. Τὸ ἑνδέκατο εἶναι τῆς ὑπερηφάνειας, τῆς ματαιοδοξίας, τῆς ἀλαζονείας, τῆς ὑπεροψίας, τοῦ κομπασμοῦ, τῆς ἀνυπακοῆς στὶς ἀρχὲς, τῆς ἀσέβειας πρὸς τοὺς γονεῖς. Τὸ δωδέκατο εἶναι τοῦ θυμοῦ καὶ τῆς ὀργῆς. Τὸ δέκατο τρίτο εἶναι τῆς μνησικακίας καὶ τῆς ἐκδικητικότητας. Τὸ δέκατο τέταρτο εἶναι τοῦ φόνου, τοῦ τραυματισμοῦ καὶ τῆς χειροδικίας. Τὸ δέκατο πέμπτο εἶναι τῆς μαγείας, τῆς γοητείας ,τῆς φαρμακείας, τῆς μαγγανείας καὶ τῆς ἐπικλήσεως τῶν δαιμόνων. Τὸ δέκατο ἕκτο, τὸ δέκατο ἕβδομο καὶ τὸ δέκατο ὄγδοο εἶναι τῶν διαφόρων σαρκικῶν ἁμαρτημάτων. Τὸ δέκατο ἔνατο εἶναι τὴ αἱρέσεως, τῆς πλάνης, τῆς ἀπιστίας, τῆς βεβηλώσεως τῶν ἱερῶν καὶ τῶν ὁσίων. Τὸ εἰκοστὸ εἶναι τῆς ἀσπλαχνίας, τῆς ἀναισθησίας καὶ τῆς σκληροκαρδίας.

Ἡ Θεοδώρα συνάντησε καὶ ἀντιμετώπισε ὅ,τι κάθε ψυχὴ ἀντιμετωπίζει μετὰ τὴν ἔξοδό της ἀπὸ τὸ σῶμα. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀποκάλεσε τοὺς δαίμονες «ἐξουσία τοῦ ἀέρα» (ἔφ. 2:2 ), γιατί βρίσκονται ἀνάμεσα στὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ. Θὰ ἄφηναν, λοιπόν, μοχθηροὶ καὶ μισάνθρωποι καθὼς εἶναι, νὰ περάσει ἀνεμπόδιστα μία ψυχή, πού ἀνεβαίνει πρὸς τὸ Θρόνο τοῦ Θεοῦ; Δὲν θὰ ἔκαναν, ὅπως καὶ κάνουν, τὰ πάντα γιὰ νὰ τὴν ἁρπάξουν ἢ τουλάχιστο νὰ τὴν τρομοκρατήσουν; Πῶς θὰ γλυτώσει, ἀλήθεια, πῶς θὰ γλυτώσουμε ὅλοι ἀπ’ αὐτούς; Ὑπάρχει τρόπος; Ναί! Τὰ δάκρυα τῆς μετάνοιας καὶ τὰ ἔργα τῆς μετάνοιας, ἰδιαίτερα ἡ ἐλεημοσύνη, ξεπλένουν ὅλες τὶς ἁμαρτίες. Ἡ μακαρία Θεοδώρα εἶδε πολλὲς φορὲς τοὺς δαίμονες νὰ φέρνουν εἰλητάρια, ὅπου ἦταν γραμμένες οἱ ἁμαρτίες της΄ ὅταν ὅμως, ξετύλιγαν τὰ εἰλητάρια, γιὰ νὰ τὶς φανερώσουν, δὲν ἔβρισκαν τίποτα γραμμένο. Γεμάτη ἀπορία, ρώτησε τοὺς ἀγγέλους ποὺ τὴ συνόδευαν, τί σήμαινε αὐτό. Κι ἐκεῖνοι τῆς ἐξήγησαν, πὼς οἱ ἁμαρτίες ἐξαλείφονται, ὅταν κάποιος εἰλικρινὰ μετανοεῖ, προσεύχεται, νηστεύει καὶ κάνει ἀγαθοεργίες.

Μὴν ἐπιθυμεῖς τὴν κοσμικὴ σοφία. Κλεῖσε στὴν καρδιά σου τούτη τὴ διήγηση καὶ καταπιάσου μὲ τὴ διόρθωσή σου σύμφωνα μ’ ὅσα διδάσκει.


(“Ὁ δρόμος τῆς ζωῆς. Γράμματα σὲ μία ψυχή”, Ἱερά Μονὴ Παρακλήτου)

(Πηγή ψηφ. κειμένου: agiazoni.gr)

https://alopsis.gr/προετοιμασία-για-τα-άχραντα-μυστήρια/

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος: “Μή λέτε, Δεν μπορώ! – Αυτή η κουβέντα δέν είναι χριστιανική!”



ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ:

«Μη λέτε, “Δεν μπορώ”. 

Αυτή η κουβέντα δεν είναι χριστιανική. 

Εμείς οι χριστιανοί λέμε: “Όλα τα μπορώ. 
Όχι, όμως, μόνος μου, αλλά με τήν βοήθεια του Θεού”.

«Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντί με Χριστώ», βεβαίωνε ο Απόστολος Παύλος (Φιλιπ. δ΄ 13). 

Είναι αλήθεια, ότι, για να διατηρείτε τη μνήμη του Θεού, απαιτείται κόπος και αγώνας. 

Να τον αναλάβετε αποφασιστικά!»


Όποιος παραμένει στον ήλιο κι όποιος μνημονεύει το Θεό, δε θα παγώσει ποτέ...



«Συνήθισε να μνημονεύεις το Θεό,όχι μόνο οταν προσεύχεσαι, αλλα κάθε ώρα και στιγμή της ημέρας, αφού Εκείνος είναι πανταχού παρών. 
Έτσι θα επισκεφτεί την ψυχή σου η ειρήνη και το έργο σου θ' αποκτήσει νόημα. 
Και το έργο αυτό θα ρυθμιστεί καλά…
Όποιος παραμένει στον ήλιο κι όποιος μνημονεύει το Θεό, δε θα παγώσει ποτέ…»

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Τὸ πνεῦμα τῆς Ἀποστασίας στοὺς ἐσχάτους καιροὺς κατὰ τὴν ἑρμηνεία τοῦ Ἁγίου Ἐπισκόπου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου



Ο Απόστολος ὁμιλεῖ σαφῶς περὶ τῆς Ἀποστασίας, ἡ ὁποία θὰ συμβῆ στὶς ἔσχατες ἡμέρες, πρὶν ἀπὸ τὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Περὶ αὐτῆς ἀναφέρεται καὶ σὲ ἄλλες Ἐπιστολές του. Στὴν Πρώτη πρὸς Τιμόθεον γράφει: «Τὸ δὲ Πνεῦμα ῥητῶς λέγει ὅτι ἐν ὑστέροις καιροῖς ἀποστήσονταί τινες τῆς πίστεως, προσέχοντες πνεύμασι πλάνοις καὶ διδασκαλίαις δαιμονίων» (Α’ Τιμ. δ’ 1). Ὁμοίως γράφει ὁ αὐτὸς στὴν Β’ Τιμ. γ’ 1 καὶ ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Πέτρος στὴν Β’ Πέτρ. γ’ 1.

Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Ἰούδας μαρτυρεῖ, ὅτι ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι ὡμίλησαν περὶ αὐτοῦ μὲ τὸν ἴδιο τρόπο: «Μνήσθητε τῶν ρημάτων τῶν προειρημένων ὑπὸ τῶν ἀποστόλων καὶ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅτι ἔλεγον ὑμῖν ὅτι ἐν ἐσχάτῳ χρόνῳ ἔσονται ἐμπαῖκται κατὰ τὰς ἑαυτῶν ἐπιθυμίας πορευόμενοι τῶν ἀσεβειῶν. Οὗτοί εἰσιν οἱ ἀποδιορίζοντες, ψυχικοί, Πνεῦμα μὴ ἔχοντες» (Ἰούδ. 17—19).

Καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος προεῖπε, ὅτι στὸ τέλος τοῦ κόσμου «πολλοὶ ψευδοπροφῆται ἐγερθήσονται καὶ πλανήσουσι πολλούς, καὶ διὰ τὸ πληθυνθῆναι τὴν ἀνομίαν ψυγήσεται ἡ ἀγάπη τῶν πολλῶν» (Ματθ. κδ’ 11—12), καὶ ὅτι ὅταν θὰ ἔλθη «ἆρα εὑρήσει τὴν πίστιν ἐπὶ τῆς γῆς;» (Λουκ. ιη’ 8).

Σύμφωνα μὲ αὐτὲς τὶς διαβεβαιώσεις, διαγράφεται στὸν νοῦ μας μία ἐντελῶς ἀπογοητευτικὴ εἰκόνα τῆς ἠθικοθρησκευτικῆς καταστάσεως τῶν ἀνθρώπων τοῦ ἐσχάτου καιροῦ. Τὸ Εὐαγγέλιο θὰ εἶναι γνωστὸ σὲ ὅλους. Καὶ ἕνα μὲν μέρος τοῦ κόσμου θὰ μείνη στὴν ἀπιστία, τὸ ἄλλο δὲ μέρος θὰ δημιουργήση κυρίως αἱρέσεις, ποὺ δὲν θὰ ἀκολουθοῦν τὴν θεοπαράδοτη διδασκαλία καὶ θὰ κτίζουν μία δική τους πίστι βασισμένη στὴν δική τους φαντασία, ἄν καὶ [φαινομενικὰ στηριγμένη] στὴν βάσι τῶν λόγων τῆς Ἁγίας Γραφῆς.

Αὐτὲς οἱ αὐτο-επινοημένες πίστεις θὰ γίνωνται ἀναρίθμητες. Τὴν ἀρχή τους ἔθεσε ὁ Πάπας. Συνέχισαν τὸ ἔργο του ὁ Λούθηρος καὶ ὁ Καλβῖνος. Τὸ θεμέλιο, τὸ ὁποῖο ἔθεσαν αὐτοί, τὴν προσωπικὴ δηλαδὴ ἐπίτευξι τῆς πίστεως μόνον ἐπὶ τῆς Γραφῆς, ἔδωσε ἰσχυρὴ ὤθησι γιὰ τὴν ἐπινόησι πίστεων.

Καὶ τώρα [δεύτερο μισὸ τοῦ ΙΘ’ αἰ.] ὑπάρχουν πάρα πολλὲς Ὁμολογίες, οἱ ὁποῖες θὰ γίνουν περισσότερες. Κάθε κράτος θὰ ἔχη τὴν δική του πίστι, ὕστερα κάθε νομός, κάθε πόλις καὶ στὸ τέλος πιθανὸν κάθε μυαλὸ θὰ ἔχη τὴν δική του ὁμολογία. Διότι ὅταν οἱ ἄνθρωποι δὲν δέχωνται τὴν θεοπαράδοτη πίστι, φτιάχνουν τὴν δική τους, διαφορετικὰ δὲν γίνεται.

Καὶ ὅλοι θὰ ὀνομάζωνται «Χριστιανοί». Ἕνα μόνον μέρος θὰ κρατήση τὴν γνήσια πίστι, ὅπως τὴν παρέδωσαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ τὴν διατηρεῖ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Ἀλλὰ καὶ ἀπὸ αὐτοὺς οἱ περισσότεροι θὰ εἶναι Ὀρθόδοξοι μόνον κατ΄ ὄνομα. Στὴν καρδιά τους ὅμως δὲν θὰ ἔχουν τὴν τάξι (κατάστασι/διάθεσι), τὴν ὁποίαν ἀπαιτεῖ ἡ πίστις, διότι θὰ ἔχουν ἀγαπήσει τὸν παρόντα αἰῶνα. Αὐτὸς θὰ εἶναι ὁ εὐρύτατος χῶρος τῆς ἀποστασίας.

Παντοῦ θὰ εἶναι ἀκουστὸ τὸ ὄνομα Χριστιανός. Παντοῦ θὰ ὑπάρχουν Ναοὶ καὶ ἱερὲς Ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ ὅλα αὐτὰ θὰ εἶναι μόνον στὴν ἐπιφάνεια. Ἐντὸς αὐτῶν θὰ ὑπάρχη τελεία ἀποστασία. Στὸ ἔδαφος αὐτὸ θὰ γεννηθῆ καὶ θὰ αὐξηθῆ ὁ Ἀντίχριστος, μὲ τὸ πνεῦμα τῆς ἐπιφανειακότητος, χωρὶς τὴν οὐσία τοῦ πράγματος.

(...) ΔΕΝ θὰ τοποθετήσουν τὴν εἰκόνα τοῦ Θηρίου καὶ στοὺς ναούς; Ἐννοεῖται, ὅτι ἐφ΄ ὅσον θὰ γίνη εὐρυτάτη ἀποστασία ἀπὸ τὸν Χριστιανισμό, μαζὶ μὲ τοὺς Χριστιανοὺς θὰ καταλάβουν καὶ τοὺς ναούς, ὥστε σὲ αὐτοὺς θὰ εἶναι ἀδύνατον πλέον νὰ παραμείνη ἡ τάξις καὶ ἡ κατάστασις τῶν Χριστιανῶν. Ἑπομένως, θὰ τοποθετήσουν κάτι νέο, σύμφωνα μὲ τὸ πνεῦμα τοῦ νέου θεοῦ. Καὶ πρῶτα ἀπ΄ ὅλα τοῦτο σημαίνει τὴν ἐνθρόνισι τοῦ Ἀντιχρίστου στὸν ναό. Ὅπου αὐτὸς θὰ ἐμφανισθῆ προσωπικῶς, ἐκεῖ καὶ θὰ ἐνθρονισθῆ σὰν θεός.

«Μή τις ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ κατὰ μηδένα τρόπον, ὅτι ἐὰν μὴ ἔλθῃ
ἡ ἀποστασία πρῶτον καὶ ἀποκαλυφθῇ ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντικείμενος καὶ ὑπεραιρόμενος ἐπὶ πάντα λεγόμενον Θεὸν ἤ σέβασμα, ὥστε αὐτὸν εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ καθίσαι, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἐστὶ Θεός»
(Β’ Θεσ. β’ 3—4)

(*) Μετάφρασις ἀπὸ τὸ ρωσικὸ πρωτότυπο: Ἐπισκόπου Θεοφάνους, Ἑρμνηνεία Ἐπιστολῶν Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου Πρὸς Φιλιππησίους καὶ Θεσσαλονικεῖς Α’ καὶ Β’, β’ ἔκδοσις, Μόσχα 1895, σελ. 491-492, 497.

Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος: Ἀπαραίτητα καί σωτήρια τά ἀναθέματα σήμερα



Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος: 
Ἀπαραίτητα καί σωτήρια τά ἀναθέματα σήμερα
Μέ ἁπλές σκέψεις καί συγκρίσεις ἀπό τήν καθημερινή ζωή καί μέ ἐπίκληση τῆς κοινῆς λογικῆς ὁ ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος (Ρωσία, 1815-1894) παρουσιάζει ἀποδεικτικῶς τήν πνευματική ὠφέλεια καί ἀναγκαιότητα τῶν ἐπισήμων ἀναθεμάτων τοῦ Συνοδικοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας (οἱ τίτλοι κεφαλαίων εἶναι πρόσθετοι, τῆς μεταφράσεως).

Τί εἶναι ἕνα Ἀνάθεμα;
ὑπό τοῦ Ἐπισκόπου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου

Σπανίως τό Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας, τό ὁποῖο τώρα ἐπιτελεῖται, λαμβάνει χώρα ἄνευ ἐπικρίσεων καί ἐπιτιμήσεων ἐκ μέρους κάποιου. Καί ἀνεξαρτήτως ἀπό τό πόσες ὁμιλίες γίνονται ἐξηγώντας ὅτι στό σημεῖο αὐτό ἡ Ἐκκλησία ἐνεργεῖ σοφῶς γιά τή σωτηρία τῶν παιδιῶν της, παρά ταῦτα οἱ δυσαρεστημένοι ἁπλῶς συνεχίζουν νά ἐπαναλαμβάνουν τό στίχο τους. Εἴτε δέν ἀκοῦν τίς ὁμιλίες, εἴτε αὐτές οἱ ὁμιλίες δέν «χτυποῦν κέντρο» ὅσον ἀφορᾷ στίς παρεξηγήσεις τοῦ τελευταίου, ἤ ἴσως ἔχουν διαμορφώσει τή δική τους ἀντίληψη περί τοῦ Συνοδικοῦ αὐτοῦ καί δέν θέλουν νά τήν ἐγκαταλείψουν, ἀνεξαρτήτως ἀπό τό τί τούς λέγεις.Τά ἀναθέματά μας σέ κάποιους ἀνθρώπους φαίνονται ἀπάνθρωπα, σέ ἄλλους περιοριστικά. Τέτοιες κατηγορίες μπορεῖ νά ἰσχύουν σέ ἄλλες περιστάσεις, ἀλλά μέ κανένα τρόπο δέν μποροῦν νά ἐφαρμοσθοῦν στό δικό μας Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας. Θά διευκρινήσω γιά χάρη σας ἐν συντομίᾳ γιατί ἡ Ἐκκλησία ἐνεργεῖ ἔτσι, καί νομίζω ὅτι καί ἐσεῖς οἱ ἴδιοι θά συμφωνήσετε μαζί μου ὅτι ἡ Ἐκκλησία πράττοντας ἔτσι, ἐνεργεῖ μέ σοφό τρόπο.

Ἡ Ἐκκλησία ὡς κοινότητα ὁμοφρόνων πιστῶν

Τί εἶναι ἡ ἁγία Ἐκκλησία; Εἶναι μία κοινότητα πιστευόντων, ἑνωμένων μεταξύ τους μέ μία ἑνότητα ὁμολογίας θεϊκῶς ἀποκαλυμμένων ἀληθειῶν, μέ μία ἑνότητα ἐξαγιασμοῦ μέσῳ θεϊκῶς καθιερωμένων Μυστηρίων, καί μέ μία ἑνότητα διοικήσεως καί καθοδηγήσεως ἀπό ποιμένες δοσμένους ἀπό τόν Θεό. Ἡ ἑνότητα τῆς ὁμολογίας, τοῦ ἐξαγιασμοῦ καί τῆς διοικήσεως συνιστᾷ τόν κανονισμό αὐτῆς τῆς κοινότητας, πού εἶναι ὑποχρεωτικός γιά ὁποιονδήποτε ἐντάσσεται σέ Αὐτήν. Ἡ ἰδιότητα τοῦ μέλους σέ αὐτή τήν κοινότητα ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ἀποδοχή αὐτοῦ τοῦ κανονισμοῦ καί τήν συμφωνία μέ αὐτόν· ἡ παραμονή σέ αὐτήν τήν κοινότητα ἐξαρτᾶται ἀπό τήν τήρησή του. Ἄς δοῦμε πῶς ἡ ἁγία Ἐκκλησία ἀναπτύχθηκε καί πῶς συνεχίζει νά ἀναπτύσσεται. Οἱ ἱεροκήρυκες κηρύττουν. Μερικοί ἀπό τούς ἀκροατές δέν παραδέχονται τό κήρυγμα καί φεύγουν· ἄλλοι τό ἀποδέχονται καί σάν ἀποτέλεσμα τῆς ἀποδοχῆς του ἁγιάζονται ἀπό τά ἅγια Μυστήρια, ἀκολουθοῦν τήν καθοδήγηση τῶν ποιμένων, καί ἔτσι ἐνσωματώνονται μέσα στήν ἁγία Ἐκκλησία - ἐκκλησιοποιοῦνται. Αὐτός εἶναι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας εἰσάγονται σέ Αὐτήν. Κατά τήν εἰσαγωγή τους, μείγνυνται μέ ὅλα τά μέλη Της, ἑνώνονται μαζί τους, καί παραμένουν στήν Ἐκκλησία μόνον καθ΄ὅσον συνεχίζουν νά εἶναι ἕνα μέ αὐτά ὅλα.

Κάθε κοινότητα ἔχει θεμελιακούς κανονισμούς

Ἀπό αὐτή τήν ἁπλῆ ἔνδειξη σχετικῶς μέ τό πῶς σχηματίζεται ἡ Ἐκκλησία, μπορεῖτε νά δεῖτε ὅτι ὡς μία κοινότητα, ἡ ἁγία Ἐκκλησία ἦλθε στήν ὕπαρξη καί συνεχίζει νά ὑφίσταται καθώς κάθε ἄλλη κοινότητα. Καί ἔτσι νά Τήν βλέπετε, καθώς θά βλέπατε κάθε ἄλλη, καί μή Τήν ἀποστερεῖτε ἀπό τά δικαιώματα πού ἀνήκουν σέ κάθε κοινότητα. Ἄς πάρουμε, γιά παράδειγμα, μία ἀντι-αλκοολική κοινότητα. Ἕχει κανονισμούς πού κάθε μέλος πρέπει νά ἐκπληρώνει. Καί κάθε μέλος της εἶναι μέλος ἀκριβῶς ἐπειδή ἀποδέχεται καί τηρεῖ τούς κανονισμούς της. Τώρα ὑποθέστε ὅτι κάποιο μέλος ὄχι μόνον ἀρνεῖται νά τηρεῖ τούς κανονισμούς, ἀλλά διατηρεῖ καί πολλές ἀπόψεις ἐντελῶς ἀντίθετες πρός ἐκεῖνες τῆς κοινότητας καί ἀκόμη ἐξεγείρεται ἐναντίον τοῦ ἰδίου τοῦ σκοποῦ της. Ὄχι μόνον δέν τηρεῖ ὁ ἴδιος ἐγκράτεια, ἀλλά μάλιστα διαβάλλει τήν ἴδια τήν ἐγκράτεια καί διασπείρει ἰδέες πού μπορεῖ νά βάλουν ἄλλους σέ πειρασμό καί νά τούς παρασύρουν μακριά ἀπό τήν ἐγκράτεια. Τί κάνει κατά κανόνα ἡ κοινότητα μέ τέτοιους ἀνθρώπους; Πρῶτα, τούς προειδοποιεῖ καί ἔπειτα τούς ἀποβάλλει. Ἐκεῖ ἔχεις ἕνα «ἀνάθεμα»! Κανείς δέν διαμαρτύρεται γι΄ αὐτό, κανείς δέν ἐπικρίνει τήν κοινότητα, ὅτι εἶναι ἀπάνθρωπη. Ὅλοι ἀποδέχονται ὅτι ἡ κοινότητα ἐνεργεῖ μέ τρόπο τελείως νόμιμο καί ὅτι ἄν ἦταν νά πράξει διαφορετικῶς, δέν θά μποροῦσε νά ὑπάρξει.

Τό παράδειγμα τοῦ Ἀρείου

Συνεπῶς, γιά τί μπορεῖ νά ἐπικρίνει κανείς τήν ἁγία Ἐκκλησία ὅταν ἐνεργεῖ παρομοίως; Στό τέλος τῆς γραφῆς, ἕνα «ἀνάθεμα» εἶναι ἀκριβῶς χωρισμός ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἤ ἀποκλεισμός ἀπό αὐτήν ὅσων δέν πληροῦν τίς προϋποθέσεις τῆς ἑνότητας μέ Αὐτήν καί ἀρχίζουν νά σκέπτονται διαφορετικῶς ἀπό τόν τρόπο πού Αὐτή σκέπτεται, διαφορετικῶς ἀπό τόν τρόπο πού αὐτοί οἱ ἴδιοι ὑποσχέθηκαν νά σκέπτονται κατά τήν ἔνταξή τους σέ Αὐτήν. Θυμηθεῖτε πῶς συνέβη! Ἐμφανίσθηκε ὁ Ἄρειος, ὁ ὁποῖος διατηροῦσε ἀσεβεῖς γνῶμες ὅσον ἀφορᾷ στόν Χριστό τόν Σωτῆρα, ὥστε μέ ἐκεῖνες τίς ἀπόψεις διαστρέβλωνε αὐτή τήν ἴδια τήν πράξη τῆς σωτηρίας μας. Τί ἔγινε μέ αὐτόν; Πρῶτα προειδοποιήθηκε, καί προειδοποιήθηκε πολλές φορές μέ κάθε δυνατό μέσο πειθοῦς καί συναισθήματος. Ἀλλ΄ ἐφ΄ ὅσον πεισμωδῶς ἐπέμεινε στήν ἄποψή του, καταδικάσθηκε καί ἔγινε ἀκοινώνητος ἀπό τήν Ἐκκλησία – δηλαδή: «ἀποβάλλεται ἀπό τήν κοινότητά μας. Προσέξτε, μή ἔχετε κοινωνία μέ αὐτόν καί μέ τούς ὁμοίους του. Μή κρατεῖτε οἱ ἴδιοι τέτοιες ἀπόψεις, καί μή ἀκούετε ἤ μή ἀποδέχεσθε ἐκείνους πού τό κάνουν». Ἔτσι ἔπραξε ἡ ἁγία Ἐκκλησία μέ τόν Ἄρειο· ἔτσι ἔχει πράξει καί μέ ὅλους τούς ἄλλους αἱρετικούς· καί ἔτσι θά κάνει καί τώρα, ἐπίσης, ἐάν κάποιος ἐμφανισθεῖ κάπου μέ ἀσεβεῖς ἀπόψεις. Λοιπόν, πεῖτε μου, τί εἶναι ἀξιόμεμπτο ἐδῶ; Τί ἄλλο θά μποροῦσε νά κάνει ἡ ἁγία Ἐκκλησία; Καί θά μποροῦσε νά συνεχίσει νά ὑπάρχει ἐάν δέν ἐφάρμοζε τέτοια αὐστηρότητα καί δέν προειδοποιοῦσε τά παιδιά Της μέ τόση φροντίδα ἔναντι ἐκείνων πού μπορεῖ νά τά διαφθείρουν καί νά τά καταστρέψουν;

Ἡ προστασία τῶν σωτηρίων ἐκκλησιαστικῶν δογμάτων

Ἄς δοῦμε: ποιές ψευδεῖς διδασκαλίες καί ποιοί ψευδεῖς διδάσκαλοι γίνονται ἀκοινώνητοι; Ἐκεῖνοι πού ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, τήν ἀθανασία τῆς ψυχῆς, τή θεία Πρόνοια· ἐκεῖνοι πού δέν ὁμολογοῦν τήν Παναγίαν Τριάδα, Πατέρα, Υἱόν, καί Ἅγιον Πνεῦμα, τόν ἕνα Θεόν· ἐκεῖνοι πού δέν ἀναγνωρίζουν τή Θεότητα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τή σωτηρία μας μέσῳ τοῦ θανάτου Του ἐπί τοῦ Σταυροῦ· ἐκεῖνοι πού ἀρνοῦνται τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τά θεῖα μυστήρια πού τήν παρέχουν, καί οὕτω καθεξῆς. Βλέπετε, τίνος εἴδους θεμάτων ἅπτονται; Αὐτά εἶναι θέματα τά ὁποῖα συνιστοῦν τήν ἴδια τήν αἰτία πού ἡ ἁγία Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ἐκκλησία, ἀρχές ἐπί τῶν ὁποίων εἶναι θεμελιωμένη καί ἄνευ τῶν ὁποίων δέν θά μποροῦσε νά εἶναι αὐτό πού εἶναι. Ὡς ἐκ τούτου, ἐκεῖνοι πού ἐξεγείρονται ἐναντίον τέτοιων ἀληθειῶν εἶναι γιά τήν Ἐκκλησία, ὅ,τι εἶναι γιά μᾶς στήν καθημερινή ζωή ἐκεῖνοι πού κάνουν ἀπόπειρες κατά τῆς ζωῆς μας καί τῆς περιουσίας μας. Ληστές καί κλέπτες, στό κάτω-κάτω, πουθενά δέν ἐπιτρέπεται νά συνεχίζουν ἐλευθέρως καί νά φεύγουν ἀτιμώρητοι. Καί ὅταν δένονται καί παραδίδονται στό νόμο καί τήν τιμωρία, κανείς δέν τό θεωρεῖ αὐτό ἀπάνθρωπο ἤ παραβίαση τῆς ἐλευθερίας. Ἀντιθέτως, οἱ ἄνθρωποι βλέπουν στό ἴδιο αὐτό πρᾶγμα ἐξ ἴσου μία πράξη ἀγάπης γιά τόν ἄνθρωπο, καί διαφύλαξη τῆς ἐλευθερίας - ἀναφορικῶς πρός ὅλα τά μέλη τῆς κοινωνίας. Ἐάν ἔτσι κρίνετε ἐδῶ, παρομοίως νά κρίνετε σχετικῶς καί μέ τήν κοινότητα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτοί οἱ ψευδο-διδάσκαλοι, καθώς οἱ κλέπτες καί οἱ ληστές, λεηλατοῦν τήν περιουσία τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας καί τοῦ Θεοῦ, διαφθείροντας τά τέκνα της καί καταστρέφοντάς τα. Σφάλλει ἡ ἁγία Ἐκκλησία κρίνοντάς τους, δένοντάς τους, καί πετώντας τους ἔξω; Καί θά ἦταν πράγματι ἀγάπη πρός τόν ἄνθρωπο, ἐάν αὐτή θά ἔβλεπε τίς ἐνέργειες τέτοιων ἀνθρώπων μέ ἀδιαφορία καί τούς ἄφηνε ἐν ἐλευθερίᾳ νά καταστρέψουν κάθε ἄλλον; Μία μητέρα θά ἐπέτρεπε σέ ἕνα φίδι ἐλευθέρως νά σκαρφαλώσει καί νά δαγκώσει τό παιδάκι της; Ποιός δέν κατανοεῖ τόν κίνδυνο; Ἐάν κάποια ἀνήθικα πρόσωπα ἦταν νά ἀποκτήσουν πρόσβαση στήν οἰκογένειά σας καί νά ἀρχίσουν νά ἐκπειράζουν τήν κόρη σας, ἤ τόν γυιό σας, θά μπορούσατε νά δεῖτε μέ ἀδιαφορία τίς πράξεις καί τούς λόγους τους; Φοβούμενοι μήπως ἀποκτήσετε τή φήμη ἀπανθρώπου καί «παλαιῶν ἀρχῶν», θά δένατε τά χέρια σας; Δέν θά σπρώχνατε ἕνα τέτοιο πρόσωπο ἔξω ἀπό τήν πόρτα καί θά τήν κλείνατε πίσω του γιά πάντα; Θά ἔπρεπε νά δεῖτε τίς ἐνέργειες τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας μέ τόν ἴδιο τρόπο. Βλέπει Αὐτή ὅτι ἐμφανίζονται ἄτομα μέ διεφθαρμένο νοῦ, καί διαφθείρουν ἄλλους – καί ἐξεγείρεται ἐναντίον τους, τούς ἀποδιώκει, καί φωνάζει σέ ὅλους ἐκείνους πού εἶναι δικοί Της: προσέξτε - ἔτσι καί ἔτσι, ἄνθρωποι τέτοιοι καί τέτοιοι θέλουν νά καταστρέψουν τίς ψυχές σας. Μή τούς ἀκούσετε· φύγετε ἀπό αὐτούς. Ἔτσι ἐκπληρώνει τό καθῆκον τῆς μητρικῆς ἀγάπης, καί συνεπῶς ἐνεργεῖ μέ ἀγάπη - ἤ, ὅπως τό λέτε - ἀνθρωπιστικῶς.

Καί στή σημερινή ἐποχή ἀπαραίτητα τά ἀναθέματα

Στό παρόν, ἔχουμε μία ἁλματώδη ἐξάπλωση μηδενιστῶν, πνευματιστῶν καί ἄλλων ἐπιζήμιων ἔξυπνων πού παρασύρονται ἀπό τούς ψευδο-διδασκάλους τῆς Δύσεως. Νομίζετε ἀληθῶς ὅτι ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία θά τηροῦσε σιωπή καί δέν θά ὕψωνε τή φωνή Της γιά νά καταδικάσει καί νά τούς ἀναθεματίσει, ἐάν οἱ καταστροφικές διδασκαλίες τους ἦταν κάτι νέο; Μέ κανένα τρόπο. Θά συγκαλεῖτο κάποια Σύνοδος, καί στή Σύνοδο ὅλοι αὐτοί μαζί μέ τίς διδασκαλίες τους θά παρεδίδοντο σέ ἀνάθεμα, στό δέ τωρινό Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας θά προσετίθετο ἕνα ἐπιπρόσθετο κεφάλαιο: «Στόν Φόϋερμπαχ, τόν Μποῦχνερ καί τόν Ρενάν, στούς πνευματιστές, καί ὅλους τούς ἀκολούθους τους – στούς μηδενιστές – “ἔστω ἀνάθεμα”». Ἀλλά δέν ὑπάρχει καμμία ἀνάγκη γιά τέτοια Σύνοδο καί δέν ὑπάρχει καμμία ἀνάγκη ἐπίσης γιά τέτοια προσθήκη. Οἱ ψευδο-διδασκαλίες τους ἔχουν ἤδη ὅλες ἀναθεματισθεῖ ἐκ τῶν προτέρων σέ ἐκεῖνα τά σημεῖα ὅπου ἐκφέρεται ἀνάθεμα γιά ἐκείνους πού ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξιν τοῦ Θεοῦ, τήν πνευματικότητα καί ἀθανασία τῆς ψυχῆς, τίς διδαχές πού ἀφοροῦν στήν Παναγία Τριάδα καί πού ἀφοροῦν στή Θεότητα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δέν βλέπετε μέ πόση σοφία καί προνοητικότητα δρᾷ ἡ ἁγία Ἐκκλησία, ὅταν μᾶς ὑποχρεώνει νά τελέσουμε τήν παροῦσα διακήρυξη καί νά τήν ἀκούσουμε; Καί ὅμως λένε: «Αὐτό εἶναι παρωχημένο». Ἀλλά εἶναι ἀκριβῶς τώρα πού εἶναι ἐπίκαιρο! Ἴσως πρό 100 ἐτῶν δέν ἦταν ἐπίκαιρο. Ἀντιθέτως, κάποιος πρέπει νά πεῖ σχετικῶς μέ τήν ἐποχή μας, ὅτι ἄν δέν ὑπῆρχε μέχρι τώρα Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας, θά ἦταν ἀναγκαῖο νά εἰσαχθεῖ ἕνα καί νά τελεῖται ὄχι μόνον στίς κυριότερες πόλεις, ἀλλά σέ ὅλες τίς περιοχές καί σέ ὅλες τίς Ἐκκλησίες: ὥστε νά συναχθοῦν ὅλες οἱ διδασκαλίες τοῦ κακοῦ πού ἀντιτίθενται στόν Λόγο τοῦ Θεοῦ καί νά καταστοῦν γνωστές σέ ὅλους, ὥστε ὅλοι νά μποροῦν νά γνωρίζουν τί εἶναι ἀναγκαῖο νά προσέχουν καί ποιοῦ εἴδους διδασκαλίες νά ἀποφεύγουν. Πολλοί ἔχουν διαφθαρεῖ στό νοῦ, ἀποκλειστικῶς καί μόνον λόγῳ ἀγνοίας, ἐνῷ μία δημόσια καταδίκη τῶν καταστροφικῶν διδασκαλιῶν θά τούς ἔσωζε ἀπό τήν ἀπώλεια.
Συνεπῶς, ἡ Ἐκκλησία καθιστᾷ ἀκοικώνητους, ἐξορίζει ἀπό τίς τάξεις της (ὅταν λέγεται, «Ἀνάθεμα στόν τάδε καί τόν δεῖνα», αὐτό σημαίνει τό ἴδιο πρᾶγμα μέ τό «Ὁ τάδε καί ὁ δεῖνα, ἔξω ἀπό ἐδῶ!»), ἤ ἀναθεματίζει γιά τόν ἴδιο λόγο πού τό πράττει ὁποιαδήποτε κοινότητα. Καί εἶναι ὑποχρεωμένη νά τό κάνει γιά νά αὐτο-διατηρηθεῖ καί νά διατηρήσει τά τέκνα της ἀπό τήν καταστροφή. Γιά αὐτόν τόν λόγο, δέν ὑπάρχει τίποτε ἀξιόμεμπτο ἤ ἀκατανόητο σχετικῶς μέ αὐτό τό παρόν Συνοδικόν. Ἐάν κάποιος φοβεῖται τήν ἐνέργεια τοῦ ἀναθέματος, ἄς ἀποφύγει τίς διδασκαλίες πού εἶναι ἡ αἰτία αὐτός νά τό ὑποστεῖ. Ἐάν κάποιος τό φοβεῖται γιά ἄλλους, ἄς τούς ἀποκαταστήσει στήν ὑγιῆ διδασκαλία. Ἀλλά ἄν ἔχεις ἤδη ἐγκαταλείψει τήν ὑγιῆ διδασκαλία, τότε τί δουλειά ἔχεις μέ τό τί γίνεται στήν Ἐκκλησία ἀπό αὐτούς πού δέν τήν ἔχουν ἐγκαταλείψει [τήν ὑγιῆ διδασκαλία] ; Καί μόνον ἀπό τό ἴδιο τό γεγονός ὅτι ἔχεις συλλάβει μία διαφορετική ἄποψη γιά τά πράγματα ἀπό ἐκείνη πού τηρεῖται στήν Ἐκκλησία, ἔχεις ἤδη διαχωρίσει τόν ἑαυτό σου ἀπό τήν Ἐκκλησία. Δέν εἶναι ἡ καταγραφή στούς βαπτισματικούς καταλόγους πού καθιστᾷ κάποιον μέλος τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά τό πνεῦμα καί τό περιεχόμενο τῶν ἀπόψεών του. Εἴτε ἡ διδασκαλία σου καί τό ὄνομά σου προφέρονται σάν νά εἶναι ὑπό τό ἀνάθεμα εἴτε ὄχι, ἤδη ὑπόκεισαι σέ αὐτό, ὅταν οἱ ἀπόψεις σου ἀντιτίθενται σέ ἐκεῖνες τίς Ἐκκλησίας, καί ὅταν ἐπιμένεις σέ αὐτές. Εἶναι φοβερό τό ἀνάθεμα. Ἐγκατάλειψε τίς κακές σου ἀπόψεις. Ἀμήν.

Ἐπίσκοπος Θεοφάνης

Μετάφραση (ἑλληνική ἐκ τοῦ ἀγγλικοῦ): Ι. Μ. Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου

Πρωτότυπο κείμενο (ρωσσικό): στό περιοδικό Pravoslavnaya Rus ( Ὀρθόδοξη Ρωσσία), #4, 1974

Τί νά κάνω ἄν αἰσθανθῶ ἀνησυχία καί ταραχή, ἀβεβαιότητα καί ἀνασφάλεια;

Μετά την καταιγίδα η γαλήνη
Τελευταίες συμβουλές


Δόξα τῷ Θεῷ!

Μέ τήν προσευχή ἔχεις ἀρχίσει νά ἀντιστέκεσαι στίς ἀνησυχίες σου ἤ μᾶλλον στόν ἐχθρό πού τίς προκαλεῖ καί νά ξαναβρίσκεις τήν εἰρήνη σου.

Ὁ Κύριος ἄς σέ βοηθήσει νά συνεχίσεις ἔτσι.

Τί καταιγίδα ἦταν αὐτή! Ὁ "πονηρός" ζήτησε νά σέ δοκιμάσει σάν τό σιτάρι στό κόσκινο. Καί ποῦ δέν σέ πέταξε! Ὁ Κύριος τοῦ ἐπέτρεψε νά σέ ψιλοκοσκινίσει τινάζοντάς σε, μιά ἀπό δῶ καί μιά ἀπό κεῖ. Μά ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ τελικά σέ γλίτωσε.
Μαθαίνεις.

Ἡ ἐπιστήμη τῆς ζωῆς ἀποκτᾶται μέ τήν ἐμπειρία. Θά τό καταλάβεις καλύτερα ἄν ξαναφέρεις στό νοῦ σου τίς δυσκολίες πού πέρασες. Ὅλον αὐτό τόν καιρό δεχόσουν ἀλεπάλληλες ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ. Τώρα γνωρίζεις καλά πῶς εἶναι, πῶς ἐκδηλώνονται καί πῶς τερματίζονται τέτοιες ἐπιθέσεις.

Ἀπό δῶ καί μπρός θά ἀντιλαμβάνεσαι εὔκολα πότε σοῦ ἐπιτίθεται ὁ ἐχρθός. Αὐτός παρουσιάζεται πάντα μέ τό προσωπεῖο τῆς δικαιοσύνης τῆς ἀρετῆς τοῦ ἀγαθοῦ. 
Ἐσύ μή νοιάζεσαι τόσο γι' αὐτό ὅσο γιά τό τί γίνεται μέσα στήν ψυχή σου. 
Ἄν αἰσθανθεῖς ἀνησυχία καί ταραχή, ἀβεβαιότητα καί ἀνασφάλεια καί πολύ περισσότερο ἄν τά αἰσθήματα αὐτά παρατείνονται, μπορεῖς βάσιμα νά εἰκάσεις ὅτι ὁ ἐχρθός ἔχει ἔρθει. 
Διῶξε τον ἀμέσως μέ σκαιότητα, μέ ὀργή, μέ ἀπειλές ἀλλά καί μέ προσευχή.

Ὅσο καταθλιπτικές εἶναι ἀπό τό ἕνα μέρος οἱ δαιμονικές ἐπιθέσεις τόσο ἀνάλαφρες εἰρηνικές καί παρήγορες εἶναι ἀπό τό ἄλλο μέρος οἱ θεῖες ἐπισκέψεις. 
Ὁ φύλακας Ἄγγελός σου ἔχει πάντα νά σοῦ ψιθυρίσει ἕναν παρακλητικό λόγο. Μάθε νά τόν ἀκοῦς καί θά σέ διδάξει τά πάντα.

Στό χωριό, ὥσπου νά πᾶς σέ Μοναστήρι θά ζήσεις ἀσκητικά, σάν ἀναχωρήτρια.
Προσθέτω κι ἐγώ κάτι στά ὄνειρά σου.
Βρές μιά σπηλιά. Ἀπό τή μιά μεριά της ἄς ὑπάρχει ἄν εἶναι δυνατόν μία κρήνη. Ἀπό τήν ἄλλη κάποιο καρποφόρο δέντρο κι ἀπό μπροστά ἕνας μικρός κῆπος. Νά ξυπνᾶς νωρίς τό πρωί. Νά χώνεσαι στή σπηλιά καί νά ψάλλει μαζί μέ τά πουλιά, πού θά ἔρχονται στό δέντρο δοξολογώντας τόν Δημιουργό τοῦ σύμπαντος. 

Ὁ Κύριος ἄς εὐλογήσει τόν δρόμο σου!

Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείσου.
Ἐκ τοῦ βιβλίου:
"Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ-
Γράμματα σέ μιά ψυχή"

Εἰρήνη



Ἡ ταραχή τῆς ψυχῆς καί τά πάθη, ἐπηρεάζουν τήν κυκλοφορία τοῦ αἵματος καί ὑποσκάπτουν τήν ὑγεία. Ἡ ἐσωτερική εἰρήνη, ἡ νηστεία καί ἡ ἐγκράτεια βοηθοῦν στήν διατήρησι τῆς ὑγείας. Ὁ γερμανός Γκούφελανδ σ’ ἕνα σύγγραμμά του γιά τήν μακροζωῒα, τονίζει τήν ὠφέλεια τῆς νηστείας. Οἱ ὀπαδοί του πρέπει νά τόν ὑπακούουν. Ἐμεῖς ὅμως ἔχουμε ἄλλους διδασκάλους, περισσότερο ἀξιόλογους. Ἡ προσευχή ἀνεβάζει τήν ψυχή πρός τήν πηγή τῆς ζωῆς. Ἡ ταπείνωσις καί τά δάκρυα τῆς μετανοίας δημιουργοῦν στήν ψυχή καί στό σῶμα κατάστασι γαλήνης καί ἠρεμίας…Ἐπιθυμεῖτε βέβαια νά μή σᾶς λείπουν τά δάκρυα καί ἡ συντριβή. Καλύτερα νά ἐπιθυμῆτε νά βασιλεύῃ πάντοτε μέσα σας μιά βαθεία ταπείνωσις. Ἀπ’ αὐτή θά πηγάσουν τά δάκρυα καί ἡ συντριβή.

Ὁ ἴδιος ὁ Θεός ξυπνᾶ μέσα σας τήν ἀνησυχία γιά τήν σωτηρία σας, θέλοντας νά σᾶς ὁδηγήσῃ στήν αὐτογνωσία καί στήν μετάνοια. Ἄν ἀκούσετε τήν φωνή Του, θά βρῆτε ἀνάπαυσι καί εἰρήνη. Ἄν παρακούσετε, θά ζῆτε στήν ταραχή. Μπορεῖ ὅμως νά σᾶς ἐγκαταλείψῃ τελείως ὁ Θεός καί νά παύσῃ νά σᾶς διεγείρῃ πνευματικές ἀνησυχίες. Θά συμβῆ τοῦτο ἄν παραμείνετε ἀδιόρθωτος. Καί τότε θ’ ἀποκτήσετε εἰρήνη, εἰρήνη ὅμως θανάσιμη.

Δέν ἀπολαύσατε ἀκόμη τήν ἡσυχία καί τήν εἰρήνη. Ζητῆστε την καί θά σᾶς δοθῇ. Δέν μπορῶ νά σᾶς εὐχηθῶ τίποτε τό καλύτερο. Νά ἔχετε ὅμως ὑπ’ ὄψιν σας ὅτιἡ ἀληθινή εἰρήνη δέν βρίσκεται ἐκτός, ἀλλ’ ἐντός τῆς ψυχῆς μας. Δέν πηγάζει ἀπό τίς ἐξωτερικές συνθῆκες, ἀλλ’ ἀπό τήν ἐσωτερική καλή τακτοποίησι. Ὅταν ὑπάρχῃ, τότε ὅλα τά ἐξωτερικά ἐναρμονίζονται μ’ αὐτή.

Ἡ ἀοργησία εἶναι σπουδαία ἀρετή. Καλλιεργεῖται μέ τήν παράδοσι τοῦ ἑαυτοῦ μας στό θεῖο θέλημα καί τήν συναίσθησι ὅτι ὁ Θεός ἐπιτρέπει τίς δοκιμασίες. Ἔτσι συγκρατοῦμε τόν ἑαυτό μας, γαληνεύουμε, πιστεύοντας ὅτι ὁ Κύριος μᾶς παρακολουθεῖ τήν δύσκολη ὥρα τοῦ πειρασμοῦ. Ἡ σκέψις σας ὅτι ἐκεῖνος πού σᾶς βλάπτει καί σᾶς ἀδικεῖ, γίνεται ὄργανο τοῦ ἐχθροῦ, εἶναι πολύ σωστή. Γι’ αὐτό πίσω ἀπό κάθε ἐνόχλησι καί δυσάρεστη κατάστασι νά διακρίνετε τόν πραγματικό ἔνοχο καί νά μήν ἐξάπτεσθε ἐναντίον τοῦ θύματός του



Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος
(Ἀπό τό βιβλίο «ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ», Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου, ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ, ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ)

Ο αγώνας με τα πάθη

Το να βλέπουμε τα πάθη μας, να λυπόμαστε γι’ αυτά και να καταφεύγουμε στο Θεό, ζητώντας τη θεραπεία της ψυχής μας, είναι η καλή αρχή του καλού δρόμου.
Βλέπετε να υπάρχει μέσα σας η διάθεση για την απαλλαγή από τα πάθη;
Αν ναι, να προσέχετε καθημερινά τον εαυτό σας, να φοβάστε τις πτώσεις και να φυλάγεστε με κάθε τρόπο από τις αιτίες της αμαρτίας. Έτσι, με τον καιρό, τα πάθη εξασθενούν.
Αλίμονο στη ψυχή, που θα φτάσει στην αναίδεια να πει:...
«Τίποτα δεν φοβάμαι!». Αυτή η εγωιστική αφοβία είναι η αρχή της πτώσεως και της καταστροφής της.
Πάντως, και όταν αγωνιζόμαστε με καλή προαίρεση εναντίον των παθών, πρέπει ν’ αποφεύγουμε τις αδιάκριτες ακρότητες. Πρέπει να γνωρίζουμε το μέτρο και τα μέτρα μας. Αλλιώς θα κυριευθούμε από αθυμία και στη συνέχεια από απελπισία. Παρ’ όλες τις αδυναμίες μας, ας μην αμφιβάλλουμε ότι ο Θεός μας αγαπάει και θέλει τη σωτηρία μας. Επομένως, αν δεν παραδινόμαστε θεληματικά στα πάθη, Εκείνος θα μας προφυλάξει από τις πτώσεις.
Το δέντρο που έχει ριζώσει βαθιά στη γη, λυγίζει κάτω από το δυνατό άνεμο, αλλά σηκώνεται πάλι όρθιο, όταν αυτός κοπάσει. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ψυχή. Ας λυσσομανούν εναντίον της τα πάθη, ας την ταρακουνούν κι ας τη λυγίζουν πρόσκαιρα. Φτάνει η ρίζα να μην πειραχθεί. Και ρίζα είναι η σταθερή απόφαση της ψυχής να μην υποχωρήσει στην αμαρτία ως το θάνατο.

(Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Χειραγωγία στην πνευματική ζωή, Ι. Μ. Παρακλήτου, Έκδ. ε΄, σ. 88)

«Πού βρίσκονται οι ψυχές των αμαρτωλών που πέθαναν αμετανόητοι και ασυγχώρητοι;»

Αμέσως μετά το σωματικό θάνατο του ανθρώπου, είτε ενάρετου είτε αμαρτωλού, η ψυχή του υφίσταται τη λεγόμενη μερική-ατομική κρίση. Κρίνεται, δηλαδή, σε μια πρώτη φάση από το Θεό και στη συνέχεια τοποθετείται σ’ έναν υπεραισθητό χώρο, όπου, περιμένοντας την τελική και καθολική Κρίση, προγεύεται είτε την ευφροσύνη του παραδείσου, αν ήταν δίκαιη, είτε το βασανισμό της κολάσεως, αν ήταν αμαρτωλή και δεν μετανόησε ως την ώρα της εξόδου της από το σώμα. Περιορισμένες, λοιπόν, σ’ αυτόν το χώρο, τον καθορισμένο από τον Κύριο και γνωστό μόνο σ’ Αυτόν, οι ψυχές των αμετανόητων αμαρτωλών περιμένουν με τρόμο, φρίκη και οδύνη τη στιγμή της οριστικής τους καταδίκης...

Η στάση μας απέναντι στη ζωή και το θάνατο

Η επιθυμία σας να ζήσετε είναι φυσική και δεν έχει τίποτε το εφάμαρτο. Ωστόσο η χριστιανική στάση απέναντι στη ζωή και το θάνατο είναι: «Το θέλημα του Κυρίου γινέσθω» (Πράξ. 21:14)
Γιατί, όπως λέει ο απόστολος Παύλος, κανένας μας δεν ζει για τον εαυτό του και κανένας μας δεν πεθαίνει για τον εαυτό του. Όταν ζούμε, ζούμε για τον Κύριο. Και όταν πεθαίνουμε, πεθαίνουμε για τον Κύριο. Είτε, λοιπόν, ζούμε είτε πεθαίνουμε, σ’ Εκείνον ανήκουμε (Ρωμ. 14:7-8). 
Αυτή τη διάθεση πρέπει να καλλιεργήσουμε μέσα μας, διώχνοντας κάθε φόβο και κάθε ανησυχία.
«Πώς να παρουσιαστώ στον Κύριο, όταν πεθάνω;», αναρωτιέστε. Να παρουσιαστείτε έχοντας καθαριστεί από τις αμαρτίες σας με τη μετάνοια και την εξομολόγηση, έχοντας λάβει το εφόδιο της αιώνιας ζωής, τα άχραντα Μυστήρια του Χριστού, έχοντας στο νου σας αγαθούς λογισμούς και στην καρδιά σας άγια αισθήματα -πίστη, ελπίδα, ταπείνωση, φόβο Θεού… 
Τα αισθήματα αυτά αντικαθιστούν όλα τα καλά έργα, που η αρρώστια δεν σας επιτρέπει να κάνετε.

(Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Χειραγωγία στην πνευματική ζωή», Ι. Μ. Παρακλήτου)

Έτσι θα σώσεις την ψυχή σου

Τι να πει κάποιος σε έναν άνθρωπο που ρωτάει:
“Πώς μπορώ να σώσω την ψυχή μου;”

Αυτό: Μετανόει, και ενισχυμένος με τη δύναμη της χάριτος των αγίων Μυστηρίων, προχώρα την οδό των εντολών του Θεού, υπό την καθοδήγηση που η Αγία Εκκλησία σού δίνει μέσω της θεόσδοτης ιεροσύνης.
Όλο αυτό πρέπει να γίνει μέσα σε ένα πνεύμα ειλικρινούς πίστης που δεν κρατά καμία επιφύλαξη.
Έπειτα, τι είναι πίστη;...

Η πίστη είναι η ειλικρινής ομολογία ότι ο Θεός, ο οποίος λατρεύεται, η Αγία Τριάδα, που δημιούργησε όλα τα πράγματα και προνοεί για όλα, σώζει εμάς τους πεσμένους, μέσω της δύναμης του σταυρικού θανάτου του ενσαρκωμένου Υιού του Θεού, με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος μέσα στην Αγία Εκκλησία Του. Η αρχή της ανακαίνισης, που ξεκινάει σε αυτή τη ζωή, θα εμφανιστεί σε όλη της τη δόξα στο μέλλοντα αιώνα, με έναν τρόπο που το μυαλό δεν μπορεί να κατανοήσει, ούτε η γλώσσα να εκφράσει.
Ω, Θεέ μας, πόσο μεγάλες είναι οι υποσχέσεις σου!
Και μετά πώς περπατάει κάποιος απαρέγκλιτα στην οδό των εντελών;
Αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί με μία λέξη, γιατί η ζωή είναι σύνθετο πράγμα. Ορίστε τα απαραίτητα:

α) Μετανόησε, και γύρισε στον Κύριο, αναγνώρισε τις αμαρτίες σου, κλάψε γι’ αυτές, με βαθιά συντριβή, και ομολόγησέ τες ενώπιον του πνευματικού σου πατέρα. Υποσχέσου με το στόμα και με την καρδιά μπροστά στο πρόσωπο του Κυρίου να μην τον προσβάλεις περαιτέρω με τις αμαρτίες σου.

β) Έπειτα, διατηρώντας το Θεό στο μυαλό και την καρδιά, προσπάθησε να εκπληρώσεις στην πραγματικότητα τις υποχρεώσεις και τις καταστάσεις, τις οποίες σου επιβάλλει η ύπαρξή σου στη ζωή.

γ) Σ’ αυτή την εργασία φρούρησε προ πάντων την καρδιά σου από κακές σκέψεις και συναισθήματα — υπερηφάνεια, ματαιοδοξία, θυμός, κατάκριση, έχθρα, φθόνος, περιφρόνηση, απελπισία, προσκόλληση σε πράγματα και πρόσωπα, διασκεδασμός του νου, άγχος, όλες τις αισθησιακές ηδονές και οτιδήποτε χωρίζει το μυαλό και την καρδιά από το Θεό.

δ) Προκειμένου να μείνεις σταθερός σε αυτή την εργασία, αποφάσισε εκ των προτέρων: να μην παρατήσεις αυτό που αναγνωρίζεις απαραίτητο, ακόμα κι αν αυτό ισοδυναμεί με θάνατο. Για να το πετύχεις αυτό, όταν αρχικά αποφασίσεις να το κάνεις, πρόσφερε τη ζωή σου στο Θεό ώστε να ζεις όχι για τον εαυτό σου, αλλά για το Θεό μόνο.

ε) Στήριγμα για μια τέτοια ζωή είναι μια ταπεινή προσφορά του εαυτού μας στη θέληση του Θεού, και όχι να στηριζόμαστε στον εαυτό μας· ο πνευματικός στίβος στον οποίο ολοκληρώνεται αυτή η ζωή είναι η υπομονή, μια απαρέγκλιτη σταθερότητα στις τάξεις της λυτρωμένης ζωής, με μια χαρούμενη καρτερικότητα για όλους τους κόπους και τα δυσάρεστα που συνδέονται μ’ αυτή.

στ) Στήριγμα για την υπομονή είναι η πίστη — δηλαδή η διαβεβαίωση ότι, εργαζόμενος κατ’ αυτό τον τρόπο για το Θεό, εσύ είσαι δούλος Του και αυτός είναι ο Κύριός σου, ο οποίος βλέπει τις προσπάθειές σου, χαίρεται μ’ αυτές και τις εκτιμά – η ελπίδα – ότι η βοήθεια του Θεού η οποία σε προστατεύει πάντα, είναι πάντα έτοιμη και σε περιμένει, και θα κατέλθει σε σένα στο χρόνο που την χρειάζεσαι, ότι ο Θεός δε θα σε απαρνηθεί στο τέλος της ζωής σου, και θα σε κρατήσει πιστό στις εντολές του εδώ, ανάμεσα σε όλους τους πειρασμούς, θα σε οδηγήσει μέσω του θανάτου στην αιώνια βασιλεία Του – η αγάπη – που σκέφτεται μέρα και νύχτα τον αγαπημένο Κύριο, προσπαθεί με κάθε τρόπο να κάνει μόνο ό,τι τον ευχαριστεί, και αποφεύγει όλα όσα τον προσβάλουν με σκέψη, λόγο ή πράξη.

ζ) Τα όπλα μιας τέτοιας ζωής είναι: οι προσευχές στο ναό και στο σπίτι, ειδικά η νοερή προσευχή, η νηστεία ανάλογα με τη δύναμή μας και τους κανόνες της εκκλησίας, η επαγρύπνηση, η μόνωση, η χειρωνακτική εργασία, η συχνή εξομολόγηση των αμαρτημάτων, η Θεία Κοινωνία, η ανάγνωση του Λόγου του Θεού και των κειμένων των Αγίων Πατέρων, οι συνομιλίες με θεοσεβείς ανθρώπους, η συχνή συζήτηση με τον πνευματικό μας πατέρα για όλα τα γεγονότα της εσωτερικής και εξωτερικής ζωής μας. Το θεμέλιο όλων αυτών των έργων κατά μέτρο, χρόνο και τόπο είναι η σοφία, με τη συμβουλή εκείνων που είναι πεπειραμένοι.

η) Φρούρησε τον εαυτό σου με φόβο. Γι’ αυτό να θυμάσαι το θάνατο—το τέλος, την κρίση, την κόλαση, την ουράνια Βασιλεία.

θ) Προ πάντων να είσαι προσεκτικός με τον εαυτό σου: κράτα το νου νηφάλιο και την καρδιά ατάραχη.

ι) Θέσε ως τελικό στόχο το άναμμα της φλόγας του πνεύματος, ούτως ώστε η πνευματική πυρκαγιά να κάψει την καρδιά σου και, συγκεντρώνοντας όλες σου τις δυνάμεις, άρχισε να χτίζεις τον εσωτερικό άνθρωπο και τελικά κάψε τα βάρη των αμαρτιών και των παθών σου.

Τακτοποίησε τη ζωή σου με αυτό τον τρόπο, και με τη χάρη του Θεού θα σωθείς.

Αγίου Θεοφάνους του Εγκλείστου

Μέσα στα ξύλα υπάρχει φωτιά, μα είναι κρυμμένη!


Μέσα στα ξύλα υπάρχει φωτιά, μα είναι κρυμμένη!

Το άγιο Βάπτισμα μας δίνει κάτι, που τίποτ’ άλλο πάνω στη γη δεν μπορεί να μας δώσει: Ενώνει και συνδέει τη φύση μας με τη θεία χάρη. 

Έτσι, ο άνθρωπος βγαίνει από την κολυμβήθρα όπως ένα αντικείμενο από το εργαστήριο. Πάρε, για παράδειγμα, μια χάλκινη καμπάνα, στην οποία έχει προστεθεί και ασήμι. Μια όμοια χάλκινη καμπάνα χωρίς ασήμι δεν διαφέρει εξωτερικά από την προηγούμενη, αλλά η σύνθεσή της είναι διαφορετική, ο ήχος της διαφορετικός, η ποιότητά της διαφορετική, η αξία της διαφορετική. 

Όμοια διαφέρουν και δύο άνθρωποι, από τους οποίους ο ένας είναι βαπτισμένος και ο άλλος αβάπτιστος. Στην περίπτωση αυτή η διαφορά τους είναι ότι ο πρώτος έχει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, ενώ ο δεύτερος δεν την έχει. 

Η χάρη του Αγίου Πνεύματος συμπράττει με το βάπτισμα, αφού ο άνθρωπος βαπτίζεται τόσο με το νερό όσο και με το Άγιο Πνεύμα. Βαπτισμένος και αβάπτιστος είναι φαινομενικά ίδιοι.

Στην πραγματικότητα, όμως, ως προς τη σύνθεσή τους είναι εντελώς διαφορετικοί....

Κατά το άγιο Βάπτισμα ένα νέο στοιχείο, στοιχείο υπερφυσικό, προστίθεται στη σύνθεσή μας. Και αφότου προστεθεί, παραμένει κρυμμένο και ενεργεί μυστικά στη φύση μας. Βαπτιζόμαστε νήπια ή και βρέφη. Μολονότι αγνοούμε τι συμβαίνει μέσα μας, η χάρη ενώνεται μαζί μας και αρχίζει να ενεργεί στην ύπαρξή μας κατά την άπειρη αγαθότητα του Θεού και κατά την πίστη των γονιών και των αναδόχων μας. 

Μεγαλώνοντας, δεν μπορούμε να διακρίνουμε τι σ’ εμάς είναι από τη φύση και τι από τη χάρη, η οποία, από την ώρα ακριβώς του βαπτίσματος, βρίσκεται και ενεργεί μέσα μας με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο. 

Στα πρώτα χρόνια του χριστιανισμού, όταν οι άνθρωποι βαπτίζονταν σε μεγάλη ηλικία, η ενέργεια της χάριτος στους νεοφώτιστους ήταν άμεσα αισθητή από τους ίδιους και αντιληπτή από τους άλλους. 

Ιδιαίτερα εντυπωσιακές ήταν οι αλλαγές στα ήθη και το βίο των νέων χριστιανών.

Ένας οργίλος άνθρωπος, λ.χ., γινόταν πράος, ένας υπερήφανος ταπεινός, ένας φιλάργυρος γενναιόδωρος, ένας ακόλαστος αγνός κ.ο.κ.

Κάτι τέτοιο έγινε, αναμφίβολα, και μ’ εμάς στη κολυμβήθρα του αγίου βαπτίσματος. Μεγαλώνοντας, όμως, και συνειδητοποιώντας τα χαρίσματα μας -όποια και όσα έχει ο καθένας μας-, περηφανευόμαστε και ξιπαζόμαστε, γιατί τα αποδίδουμε στον εαυτό μας. Κά8ε χάρισμά μας, ωστόσο, πρέπει να το αποδίδουμε στη χάρη του Θεού, που αναδημιουργεί ό,τι φυσικό έχουμε μέσα μας, αλλά και μας δίνει πολλά νέα δώρα.

Η χάρη ενεργεί μυστικά στον άνθρωπο από τη νηπιακή ηλικία, αμέσως μετά το βάπτισμα. 

Ανανεώνεται με τη μετάληψη των αχράντων Μυστηρίων του σώματος και του αίματος του Χριστού. 

Το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνουμε, και πρώτιστα η οικογένειά μας, αν έχει πίστη και ευσέβεια, αφήνει ελεύθερη τη χάρη να ενεργήσει σ’ εμάς μέσω της χριστιανικής ανατροφής. Έτσι περνάμε την παιδική και εφηβική ηλικία σε συνθήκες εντελώς ανόμοιες μ’ εκείνες των αβάπτιστων. Δεν σου δίνει ευχαρίστηση η ιδέα ότι είσαι πολύ ευνοημένη από τη θεία πρόνοια; Δόξασε γι’ αυτό τον Κύριο.

Η χάρη ενεργεί μυστικά, αλλά συχνά εκδηλώνεται ανοιχτά σε ιερά έργα. 

Όσο πιο πολύ ασκείσαι, όσο πιο πολύ τρίβεσαι, όπως λέμε, στη χριστιανική ζωή, τόσο πιο έντονα θα δοκιμάζεις την ενέργεια της χάριτος. 

Μέσα στα ξύλα υπάρχει φωτιά, μα είναι κρυμμένη- τρίψε δύο ξύλα, και θα δεις να εμφανίζονται πρώτα καπνός κι έπειτα φλόγα.

Στο κεχριμπάρι και στο ισπανικό κερί υπάρχει ηλεκτρισμός, μα δεν φαίνεται· τρίψε ένα κομμάτι, και θα το δεις να σπιθοβολάει και να έλκει μικρά σωματίδια. 

Ο τηλέγραφος είναι σιωπηλός, αλλά με την τριβή η συσκευή του παράγει ηλεκτρισμό και τον ενεργοποιεί.

«Τρίψε», λοιπόν, κι εσύ τη ψυχή σου, θέρμανε την με τη χριστιανική ζωή, για να εκδηλωθεί μέσα σου η ζωντανή ενέργεια της θείας χάριτος. 

Μόνο, μη λυπάσαι τον εαυτό σου...

Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, «Ο δρόμος της ζωής», εκδ. Ι.Μ.Παρακλήτου


Πνευματική ἀσθένεια καί θεῖο ἔλεος



Ἀρχή τῆς θεραπείας και τῆς ἀπαλλαγῆς τῆς ψυχῆς ἀπό κάθε πνευματική ἀσθένεια εἶναι ἡ μυστηριακή Ἐξομολόγηση. 

Ἡ θεραπεία συνεχίζεται, μετά τήν Ἐξομολόγηση, μέ τόν πνευματικό ἀγώνα. 

Καί πότε ὁλοκληρώνεται; 
Ὅταν τό πάθος γίνει σιχαμερό καί πάψει νά ἑλκύει τήν ψυχή.

Ὅσο ἡ διαδικασία τῆς θεραπείας βρίσκεται σέ ἐξέλιξη, ἡ χάρη καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ σκεπάζουν προστατευτικά τόν ἀγωνιστή χριστιανό, μολονότι αὐτός δέχεται τραύματα ἀπό τόν ἐχθρό, πέφτει καί σηκώνεται. Μόνο ὅταν πέσει καί δέν σηκωθεῖ, ὅταν δηλαδή, κυλιστεῖ στήν ἁμαρτία, τότε τό θεῖο ἔλεος ὑποχωρεῖ. 

Πέσατε, λοιπόν, καί σηκωθήκατε καί ξαναπιάσατε τά ὅπλα καί συνεχίσατε τήν ἀντίσταση στόν ἐχθρό; 
Μήν ἀπελπίζεστε! 
Ὁ Κύριος εἶναι κοντά σας.

"ΧΕΙΡΑΓΩΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ" Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

Ἀνθρώπινη ἀδυναμία καί θεία βοήθεια

"Θά ἤθελα νά εἶχα περισσότερες δυνάμεις, μά ὁ Θεός δέν μοῦ δίνει".
Καί μήν περιμένετε ὅτι θά σᾶς δώσει! 
Ἐξαρχῆς σᾶς προίκισε μιά γιά πάντα μέ ὁρισμένες δυνάμεις, τόσο σωματικές ὅσο καί ψυχικές. Εἶναι λίγες, τό ξέρω. Γι' αὐτό χρειάζεστε τήν ἐνίσχυσή Του. Ὁ Κύριος, ὅμως, ἐνισχύει τόν ἄνθρωπο ὄχι ἀπό πρίν, δίνοντάς του πλεόνασμα δυνάμεων ὡς ἀποθεματικό, ἀλλά στήν ὥρα τῆς ἀνάγκης. Τί γίνεται δηλαδή;
Προσπαθεῖ κανείς νά ἐκτελέσει ἕνα ἔργο, ἀλλά βλέπει ὅτι δέν τά βγάζει πέρα μόνος του. Ζητάει, λοιπόν, μέ προσευχή τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Ἡ βοήθεια ἔρχεται. Μά μόλις ὁλοκληρωθεῖ τό ἔργο, παύει. Καί ὁ ἄνθρωπος μένει, ὅπως πρῶτα, ἀδύναμος. Ὅταν καί σ' ἄλλη περίπτωση χρειαστεῖ τή Θεία βοήθεια, τοῦ ξαναδίνεται. Κάνει τή δουλειά του. Καί μόλις τελειώσει, ἡ παροχή τῆς βοήθειας σταματάει. Ἔτσι μένει πάλι ὁ ἴδιος, ὁ ἀδύναμος ἄνθρωπος. Αὐτό γίνεται πάντα.
Ὅποιος, ὅμως, δέν κάνει τίποτα, ὅποιος δέν ἐνεργοποιεῖ ὅλες του τίς δυνάμεις, δέν κοπιάζει ὥσπου ν' ἀποκάμει καί δέν ζητάει τότε τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, δέν πρόκειται να τή λάβει. Ἀλλά κι ἐκεῖνος πού νομίζει πώς ὅ,τι κατορθώνει ὀφείλεται στή δική του ἱκανότητα καί δύναμη, ἀπατᾶ τόν ἑαυτό του. Γιά νά βάλει μυαλό, λοιπόν, θά παιδαγωγηθεῖ ὁπωσδήποτε κάποια φορά ἀπό τόν Θεό. Καί νά πῶς: 
Θά καταπαιστεῖ μέ μιά δουλειά πού ἔκανε πάντα χωρίς δυσκολία. "Αὐτό γιά μένα εἶναι παιχνιδάκι!", θά συλλογίζεται αὐτάρεσκα. Ἀπροσδόκητα, ὅμως, θά διαπιστώσει ὅτι δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτα. Ξάφνου, μέ θεία παραχώρηση, ἡ ἱκανότητα καί ἡ δύναμή του, γιά τίς ὁποῖες τόσο καμάρωνε, ἔγιναν καπνός! Τότε ἀναγκάζεται νά ταπεινωθεῖ καί νά ἐπικαλεστεῖ τόν Θεό, πού, γιά νά τόν τιμωρήσει καί νά τόν διδάξει, συχνά τόν ἀφήνει ἀβοήθητο. 

Σᾶς παρακαλῶ, λοιπόν, νά ἐνεργεῖτε πάντα ἔχοντες τό αἴσθημα τῆς ἀδυναμίας, νά ζητᾶτε τή θεία βοήθεια, καί, ἀφοῦ ὁλοκληρώνετε κάθε ἔργο σας, νά διατηρεῖτε ἀμείωτο τό ἴδιο αἴσθημα, πού περιφρουρεῖ τήν ταπείνωση.


Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



Η πρόοδος στην πνευματική ζωή διακρίνεται με την ολοένα και περισσότερη συναίσθηση της μηδαμινότητός μας

Προσέχετε τον εαυτό σας. Η πρόοδος στην πνευματική ζωή διακρίνεται με την ολοένα και περισσότερη συναίσθηση της μηδαμινότητός μας. Ενώ όσο αυξάνει η εκτίμησις του εαυτού μας σε κάτι, τόσο βαδίζουμε στην καταστροφή. Ο εχθρός θα το εκμεταλλευθή αυτό. Θα πλησιάση και θα επιχειρήση να πετάξη κανένα πετραδάκι στον δρόμο μας για να σκοντάψουμε. Μια ψυχή που δίνει στον εαυτό της αξία, μοιάζει με τον κόρακα του Αισώπου που ακούγοντας τις κολακείες της αλεπούς για την «ωραία» του φωνή, άνοιξε το στόμα και του έπεσε το τυρί…».

«Πόσο χρήσιμο θα ‘ταν να βρισκόταν κάποιος να σας κατηγορή. Να χαίρεσθε , αν ποτέ συμβή αυτό. Είναι πολύ επικίνδυνο να σας επαινούν όλοι και κανείς να μην σας λέει την αλήθεια. Είναι νομίζετε δύσκολο να πλανηθή ή να σκοντάψη κανείς; Απέχετε πολύ από το να θεωρήτε τον εαυτό σας άγιο και άξιο να συμβουλεύη τους άλλους;».

«Στο Κίεβο ασκήτευε κάποτε κάποιος με πολλή νηστεία και μόνωση. Τον πολέμησε όμως ο εγωισμός και άλλα πάθη. Πήγε λοιπόν και εξωμολογήθηκε τους λογισμούς του στον μακαριστό στάρετς Παρθένιο. Εκείνος του έδωσε χρήματα και τον έστειλε στην αγορά λέγοντας: 

«Αγόρασε κρέας και φάγε το μπροστά στους άλλους». Ο ασκητής ακολούθησε την συμβουλή του στάρετς και όλοι οι πειρασμοί του φύγανε. Να πώς οι Πατέρες πολεμούσαν την υπερηφάνεια.

Συχνά να ελέγχετε και σεις τον εαυτό σας στο σημείο αυτό. Γιατί δεν είναι μικρή συμφορά… 
Λένε ότι η υπερηφάνεια είναι κλέφτης που βρίσκεται μέσα στο σπίτι. Έρχεται συχνά σε συνεννόηση με τους εξωτερικούς κλέφτες , τους ανοίγει πόρτες και παράθυρα, κι εκείνοι μπαίνουν και αρπάζουν κάθε θησαυρό».
«Αγωνισθήτε, ενώ συναναστρέφεσθε με άλλους και φροντίζετε για τις βιοτικές υποθέσεις, συγχρόνως να σκέπτεσθε τον Θεό και να έχετε την συναίσθησι ότι βρίσκεται κοντά σας και σας κατευθύνει σύμφωνα με το άγιό Του θέλημα. Έτσι δεν θα διασπάσθε στην εσωτερική σας εργασία. Η διάσπασις είναι η πρώτη επιτυχία του διαβόλου.
Η δεύτερη επιτυχία του είναι η προσκόλλησις της καρδιάς σε κάτι το γήινοκαι η αιχμαλωσία των αισθημάτων και των σκέψεων σ’ αυτό. Αυτή είναι χειρότερη επιτυχία του εχθρού.
Προσπαθήστε ν’ αποδεσμεύεσθε από κάθε αιχμαλωσία της καρδιάς και από κάθε διάσπασι της εσωτερικής σας εργασίας. Ο τρόπος είναι ένας: Να μην απομακρύνεται η προσοχή από τον Κύριο και την συναίσθησι της παρουσίας Του.
Οι υπερβολές δεν οδηγούν ποτέ σε καλό. 
Το πρώτο βήμα για την υπερηφάνεια είναι η κενοδοξία , η πεποίθησις δηλαδή ότι είμαι κάτι.
Το δεύτερο είναι η οίησις, η συναίσθησις δηλαδή του ότι όχι απλώς είμαι κάτι, αλλά κάτι σπουδαίο ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Από την κενοδοξία και την οίησι γεννιέται πλήθος υπερήφανων λογισμών, βδελυκτών στον Θεό.Η αυτογνωσία και η βίωσι της μηδαμινότητός μας μπορεί εδώ να βοηθήση. Συχνά ας φέρνουμε στην μνήμη μας σφάλματα του παρελθόντος και ας κατακρίνουμε τον εαυτό μας γι΄ αυτά».

«Τιμιώτατε πρωτοπρεσβύτερε. Σας ευχαριστώ πολύ για την πολύτιμη διδασκαλία σας. Απλή και βαθειά, σύντομη και ολοκληρωμένη, μεστή και απέρριτη. Ας ευλογήση ο Κύριος τους ποιμαντικούς σας κόπους σ’ όλο το πλάτος τους. Σας δόθηκε η χάρις όχι μόνο να διδάσκετε, αλλά και να πράττετε. Ας σας ενισχύη ο Κύριος να υπηρετήτε καρποφόρα τους αδελφούς χριστιανούς.
Εσείς βρίσκεσθε δε δράση. Για μένα ήλθε ο καιρός να παραδώσω τα όπλα. Εσείς είσθε ο ποιμένας ο καλός, εγώ ο αρχιποιμένας ο άχρηστος. Για τις αμαρτίες μου αδυνάτισα σωματικά και ακόμη περισσότερο πνευματικά. Πίσω μου τίποτε καλό δεν φαίνεται, μπροστά μου τίποτε αξιόλογο δεν ελπίζεται. Μένει μόνο: «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Είθε να ευδοκήση ο Κύριος, έστω κι αυτή η κραυγή να βγαίνη μέσ’ απ’ την καρδιά».

«Να καλλιεργήτε μέσα σας τον φόβο του Θεού και την ευλάβεια ενώπιον του απερίγραπτου μεγαλείου Του. Να έχετε καρδιά συντετριμμένη και τεταπεινωμένη . Να θεωρήτε όλους ανώτερούς σας. Ν’ αγαπάτε την σιωπή, την μόνωσι, την συνομιλία με τον Κύριο, που θα γίνη χειραγωγός και διδάσκαλός σας.
Τα άγια δάκρυα αποτελούν εκδήλωση θείου ελέους και ασφάλεια στην πνευματική ξηρασία και στην σκλήρυνσι των αισθημάτων. Μην τα περιφρονήτε και μην τα διώχνετε.
Τα αμαρτωλά δάκρυα προκαλούν οίησι, αγαπούν την επίδειξι και παρέρχονται σύντομα.
Όταν σας πλησιάζη η υπερηφάνεια διώξτε την και τοποθετήστε στην θέσι της το ταπεινό φρόνημα και την συντριβή».

«Δεν υπάρχει λόγος να επαναλαμβάνω ότι το απόρθητο φρούριό μας είναι ηταπείνωσις. Δύσκολα την αποκτά κανείς. Μπορεί να θεωρή ταπεινό τον εαυτό του και να μην έχη ίχνος απ’ αυτή. Ο σωστότερος ή ο μοναδικός δρόμος για την ταπείνωσι είναι η υπακοή και η απάρνησις του ιδίου θελήματος. Χωρίς αυτά είναι δυνατόν ν’ αναπτύξη κανείς εσωτερικά εωσφορικό εγωισμό, παρά την εξωτερική ταπεινή συμπεριφορά και τις ταπεινολογίες.
Σταθήτε λοιπόν και αναρωτηθήτε, αν έχετε υποκοή και απάρνησι του ιδίου θελήματος».

«Αγωνισθήτε ν’ αποκτήσετε ταπείνωση. Η ταπείνωση είναι ευωδία Χριστού και ένδυμα Χριστού. Για χάρι της όλα θα τα συγχωρήση ο Θεός. Δεν θα εξετάση τις ελλείψεις που είχε ο αγώνας μας. Ενώ χωρίς ταπείνωσι καμιά άσκησι δεν μπορεί να μας βοηθήση.
Με το ταπεινό φρόνημα μπορεί ο άνθρωπος να σωθή. Χωρίς όμως αυτό το εισητήριο δεν θα του επιτρέψουν να μπη στον παράδεισο που είναι γεμάτος από ταπεινούς».
«Η ταπείνωσις πρέπει ν’ αποτελή το φόντο της ζωής σας, όπως και του καθενός που ζη ειλικρινά την εν Χριστώ ζωή».

«Αγωνισθήτε στον εαυτό σας με όλες σας τις δυνάμεις και ο Θεός θα σας βοηθήση. Έχετε σαν σκοπό ν’ αποκτήσετε «πνεύμα συντετριμμένον», «καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην» ( Ψαλμ. 50, 19 ) . Όταν υπάρχουν αυτά, σημαίνει ότι βρίσκεσθε σε καλή κατάστασι. Τότε έχετε την σκέπη και την βοήθεια του Θεού. Τότε η προσήλωσις στον Θεό είναι σταθερή και η ενθύμησίς Του αδιάλειπτη».

«Προσπαθήστε να παλέψετε με το ευέξαπτο του χαρακτήρος σας. Το πάθος αυτό εκδηλώνεται όταν κάποιος ενεργήση αντίθετα με την δική σας θέλησι, επιθυμία ή εντολή. Όσο όμως ζη μέσα σας η υπερηφάνεια τίποτε δεν θα κατορθώσετε. Αυτή όλα τα κυβερνά. Αν μπορήτε πετάξτε την πέρα από την εξώπορτα του σπιτιού σας και απαγορέψτε της να ξαναπαρουσιασθή.
Να σκέπτεσθε την πανταχού παρουσία του Θεού , καθώς και την ώρα του θανάτου. Η μνήμη του Θεού και του θανάτου είναι οι καλύτεροι διδάσκαλοι για την θεραπεία των παθών».

«Είθε να σας διατηρήση ο Κύριος το χάρισμα των δακρύων για πάντα. Αυτά μαλακώνουν την καρδιά και χαρίζουν την κατάνυξι . Πρέπει όμως να τα κρύβετε. Διότι η υπερηφάνεια ολόγυρά τους περιφέρεται , όπως ο σκύλος γύρω από την τροφή».

Από το βιβλίο : « Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»
Μετάφρασις από τα ρωσικά Ιερά Μονή Παρακλήτου