Μέρος Δεύτερο.
«Τιμὴ Ἁγίων, μίμησις Ἁγίων». Αὐτὴ εἶναι ἡ διδαχὴ τῆς Ἐκκλησίας μας σχετικὰ μὲ τὸν τρόπο ποὺ πρέπει νὰ τιμοῦμε τοὺς Ἁγίους μας: «μιμηταί μου γίνεσθε, καθὼς κἀγὼ Χριστοῦ. Ἐπαινῶ δὲ ὑμᾶς, ὅτι πάντα μου μέμνησθε καὶ καθὼς παρέδωκα ὑμῖν τὰς παραδόσεις κατέχετε» (Α΄ Κορ. 11). Νὰ μιμηθοῦμε λοιπὸν τοὺς Ἁγίους μας σημαίνει ὄχι μόνο νὰ ἔχουμε συνέχεια στὴν μνήμη μας τὸν τρόπο ποὺ ζοῦσαν, ἀλλὰ καὶ νὰ ἀκολουθοῦμε καὶ νὰ ἐφαρμόζουμε τὶς διδαχές τους, ὅπως αὐτοὶ μᾶς τὶς παρέδωσαν. Ἰδίως σήμερα μὲ τὴν ἐπικράτηση τῆς παναίρεσης τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, τὴν πτώση τῶν ποιμένων, τὴν σύγχυση καὶ τὴν χαώδης κατάσταση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐπικαιρότητας ὁ λόγος τῶν Ἁγίων καὶ ἡ παραδοχή του ἐκ μέρους μας εἶναι παραπάνω ἀπὸ ἐπιτακτική.
Συνεχίζουμε μὲ τὸ δεύτερο μέρος ἀπὸ τὶς ἐπιστολές τοῦ Ἁγ. Ἰσιδώρου τοῦ Πηλουσιώτου, τοῦ ὁποίου σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὴν μνήμη του. Ἡ γλώσσα τοῦ ἁγίου εἶναι γεμάτη ἀγάπη, εἶναι παραινετική, συμβουλευτική, ἀλλὰ παράλληλα καυστικὴ καὶ ἀκριβοδίκαιη, μὴ λαμβάνοντας ὑπόψη ἀξιώματα καὶ σκοπιμότητες, ἀλλὰ ἀποσκοπώντας μόνον στὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν καὶ στὴν δόξα τῆς Ἐκκλησίας. Ὡς πηγὴ χρησιμοποιῶ τὴν νεοελληνικὴ μετάφραση τῶν ἐπιστολῶν του ἀπὸ τό: Ἰσιδώρου Πηλουσιώτου, Ἅπαντα τὰ ἔργα, ἐκδ. «Τὸ Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη, 2000.
Δὲν εἶναι ἀρεστὲς στὸν Θεὸ οἱ θυσίες καὶ δωρεὲς ἀπὸ ἀνίερα χρήματα
Ἐπιστ. 37 — Στὸν ἐπίσκοπο Εὐσέβιο
Κτίζεις ἐκκλησία, ὅπως λένε... σπουδαία ὡς πρὸς τὰ τεχνικὰ χαρακτηριστικά, ἀλλὰ μὲ πονηρὲς μεθόδους, ἀφοῦ χρησιμοποιεῖς ἀμοιβὲς ἀπὸ χειροτονίες καὶ ἀδικίες, ἐξευτελισμούς, καταπιέσεις ἀδυνάτων καὶ προσφορὲς φτωχῶν. Ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι τίποτα ἄλλ ἀπὸ τὸ νὰ οἰκοδομεῖς τὴ Σιὼν πάνω σὲ αἵματα καὶ τὴν Ἰερουσαλὴμ πάνω σὲ ἀδικίες. Ὁ Θεὸς δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ θυσία ποὺ προέρχεται ἀπὸ ξένα ὑπάρχοντα, ἀλλὰ τὴ σιχαίνεται σὰ θυσιαζόμενο σκύλο. Σταμάτα λοιπὸν καὶ νὰ κτίζεις καὶ νὰ ἀδικεῖς, γιὰ νὰ μὴν γίνει ἐκεῖνος ὁ ναὸς αἰτία νὰ σὲ ἐλέγξει ὁ Θεός...
Γιὰ τὴν φρικαλεότητα τῆς ἀγοραπωλησίας τῆς ἱερωσύνης
Ἐπιστ. 119 — Στὸν Ἐπίσκοπο Εὐσέβιο
... Ἐπέδειξες κάθε φροντίδα νομίζω. ὥστε τίποτε πονηρὸ νὰ μὴ μείνει ἔξω ἀπὸ τὸ θυσιαστήριο. Μάθε λοιπόν, ὅτι αὐξάνοντας σὲ ἀριθμὸ τοὺς Σίμωνες, αὐτοὺς ποὺ νομίζουν ὅτι θὰ ἀποκτήσουν τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ μὲ χρήματα, ἀπέκτησες κοινὸ ταμεῖο μὲ τὸν προδότη, κυλιέσαι σὲ χολὴ πικρίας καὶ ἀναπτύσεις δεσμοὺς ἀδικίας, προδίδοντας μὲ θράσος αὐτὰ ποὺ εἶναι πολυπόθητα καὶ ἀπὸ τοὺς ἴδιους τοὺς ἀγγέλους.
Γιὰ τὸν Περγάμου Ζηζιούλα καὶ ὅλους τοὺς ὀπαδοὺς τῆς Ἐπισκοποκρατίας, ὅτι ἡ Θεία Λειτουργία γίνεται στὸ ὄνομα τοῦ Ἐπισκόπου.
Ἐπιστ. 136 — Στὸν κόμητα Ἑρμίνο
...Καὶ πρόσεξε μὲ ἀκρίβεια. Ὅταν ὁ ἀληθινὸς ποιμένας ἔρχεται αὐτοπροσώπως μὲ τὸ ἄνοιγμα τῶν προσκυνητῶν Εὐαγγελίων, ὁ Ἐπίσκοπος σηκώνεται καὶ βγάζει τὸ σχῆμα ποὺ δηλώνει τὴν μίμηση (σσ. τὸ ὠμοφόριο), δηλώνοντας ἔτσι, ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος εἶναι παρών, ὁ ἀρχηγὸς τοῦ ἐπισκοπικοῦ ἀξιώματος, ὁ Θεὸς καὶ Δεσπότης.
Πραγματικὴ τιμὴ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων εἶναι ἡ μίμησή τους
κι ὄχι τόσο ἡ προσφορὰ δώρων
Ἐπιστ. 136 — Στὸν Σερῆνο
Εἶναι καλὸ βέβαια νὰ τιμᾶμε τοὺς Μάρτυρες μὲ δῶρα εὐσεβείας, ὅπως ἔκανες ἐσύ, προτιμότερο ὅμως εἶναι νὰ τοὺς τιμᾶμε μὲ τὰ κατορθώματα ποὺ πέτυχαν ἐκεῖνοι. Σὲ αὐτοὺς ποὺ πρόσφερες κοσμήματα, σ’ αὐτοὺς πρόσφερε ὡς καρπὸ καὶ τὸν τρόπο τῆς ζωῆς τους.
Γιὰ ὅσους ἔχουν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία μὲ τοὺς κακόδοξους καὶ ὅσους Ἐπισκόπους προκαλοῦν σύγχυση στὸ ποίμνιο τῆς Ἐκκλησίας
Ἐπιστ. 332 — Στὸν Εὐστάθιο
... Ἀρκοῦσε καὶ μόνος του ὁ καλὸς ἐπίσκοπος Εὐσέβιος (σσ. φανερὴ ἡ εἰρωνεία τοῦ Ἁγίου) νὰ γεμίσει ὅλη την Ἐκκλησία μὲ σύγχυση, ἐπειδὴ ὅμως πέτυχε καὶ τὴν δική σου κακὴ διάθεση, ἐπαρκεῖ τώρα νὰ ἀναστατώσει τὴν τάξη σ’ ὅλη τὴν οἰκουμενικὴ Ἐκκλησία. Προσευχὴ λοιπὸν ὅλων τῶν ἱερέων καὶ τῶν λαϊκῶν καὶ ὅσων ὑπηρετοῦν τὸν Θεὸ ἀγωνιζόμενοι στὰ μοναστήρια, εἶναι ἢ νὰ χωρίσει ἡ δική σου κακία ἀπὸ τὴν πονηρία ἐκείνου ἢ νὰ μετατραποῦν καὶ οἱ δύο σὲ καλωσύνη καὶ καλὴ κοινωνικὴ συμπεριφορά, ἢ νὰ μεταστραφεῖ ἡ μακροθυμία σὲ αὐστηρότητα καὶ νὰ σᾶς ἀνταμείψει μὲ τιμωρίες ἄξιες γιὰ ὅσα ἔχετε κάνει, γιὰ ὅσα σκέφθεσθε καὶ γιὰ ὅσα συμμαχεῖτε μεταξύ σας.
Γιὰ ὅσους ἱερεῖς καὶ πιστούς ἐνῶ ξεχνοῦν τὸ καθήκον τους, φέρονται ἐναντίον αὐτῶν ποὺ δὲν ξεχνοῦν καὶ ὑπερασπίζονται τὴν Πίστη καὶ τὶς διδαχὲς τῆς Ἐκκλησίας
Ἐπιστ. 389 — Στὸν Θηράσιο
Μὲ πολλὴ εὐχαρίστηση θα ἐρωτοῦσα ἐσένα, ποὺ ἀγαπᾶς τὴν εἰρωνεία καὶ εἶσαι πικρὸς δικαστής μας, τὸ ἑξῆς: Ἂν ὁ βασιλιὰς σὲ τοποθετοῦσε πάνω στὴν ἔπαλξη καὶ σὲ καθιστοῦσε φύλακα τοῦ πύργου τῆς πόλεως, καὶ κάποιος ἄνοιγε ὑπόγειες τρύπες καὶ ἀνατίναζε τὸν πύργο μὲ σκοπὸ νὰ κάνει τὴν πόλη προσπελάσιμη γιὰ τοὺς ἐχθρούς, δὲν θὰ χρησιμοποιοῦσες κάθε ἀμυντικὸ μέσο ποὺ εἶχες διαθέσιμο καὶ κάθε τι ποὺ θὰ μποροῦσες νὰ ἐπινοήσεις, ἐμποδίζοντας καὶ πλήττοντας τον, γιὰ νὰ ἀποτρέψεις τὴν παράδοση τῆς πόλης, γιὰ νὰ κρατήσεις καὶ τὴν πόλη καὶ τὸν ἑαυτό σου μακριὰ ἀπὸ τὸν κίνδυνο καὶ νὰ διατηρήσεις τὴν καλὴ γνώμη τοῦ βασιλιὰ γιὰ σένα; Ἀγανακτεῖς ὅμως ἐναντίον μας, ἐμᾶς ποὺ ὁ Θεὸς μᾶς τοποθέτησε δασκάλους τῆς Ἐκκλησίας, ἐπειδὴ πολεμᾶμε τὸν Ἄρειο, ὁ ὁποῖος ὄχι μόνον πολεμᾶ τὸ ποίμνιο τῆς εὐσεβείας, ἀλλὰ ἤδη ἔχει σκοτώσει πολλούς (σσ. πνευματικά). Ἐξαιτίας αὐτοῦ λοιπὸν ἐγὼ περιφρονῶ κάθε κίνδυνο καὶ θὰ μποροῦσα ὅλα νὰ σταματήσω νὰ τὰ κάνω, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ νὰ χτυπῶ ἐκεῖνον (σσ. τὸν αἱρετικὸ Ἄρειο) μὲ ὅση δύναμη ἔχω.
Καυτὰ ἐρωτήματα ποὺ ἀφοροῦν κάθε σημερινὸ Ἐπίσκοπο
Ἐπιστ. 21 (Β΄ Τόμος) — Στὸν Ἐπίσκοπο Θερμογένη (ἀναφερόμενος στὴν ἀθεράπευτη ἀναλγησία τοῦ Ἐπισκόπου Εὐσεβίου καὶ τὰ ἐρωτήματα ποὺ τοῦ ἔθεσε)
...Γιὰ ποιὸν λόγο πουλᾶς τὴν ἱερωσύνη; Γιὰ ποιὸν λόγο προδίδεις τὴν ἱερωσύνη; Γιατὶ ἐμπορεύεσαι τὸ θεῖο; Γιὰ ποιὸν λόγο ρυπαίνεις τὸν ναὸ τοῦ Θεοῦ; Γιατὶ χρηματίζεσαι οἰκειοποιούμενος παράνομα αὐτὰ ποὺ ἀνήκουν στοὺς φτωχούς; Γιατί, ἐνῶ βρίσκεσαι στὸ κατώφλι τῶν γηρατειῶν σου, συμπεριφέρεσαι σὰν νέος μὲ τὰ ἀδικήματά σου; Γιατὶ δὲ παρέμεινες ἄρχοντας, ἀλλὰ ἀποδείχθηκες ἐξουσιαζόμενος ἀπὸ τὴν κακία; Γνώριζε λοιπόν, ὅτι θὰ δεχθεῖς μεγαλύτερη τιμωρία, γιατὶ ἔκανες ὁ ἴδιος αὐτὰ ἀπὸ τὰ ὁποῖα τάχθηκες νὰ ἐμποδίζεις τοὺς ἄλλους.
Ὅσοι ἐπιθυμοῦν τὴν σωτηρία τους πρέπει νὰ κάνουν τὰ πάντα ποὺ ὁδηγοῦν σ’ αὐτήν
Ἐπιστ. Ἐπιστ. 27 (Β΄ Τόμος) — Στὸν διάκονο Παλλάδιο
Ἐὰν ἀγαπᾶς τὴν σωτηρία, κάνε ὅλα ὅσα ὁδηγοῦν σ’ αὐτήν. Γιατὶ αὐτὸν ποὺ ἐπιθυμεῖ νὰ γίνει κάτι, δὲν τὸν ἐμποδίζει τὸ νὰ γίνει αὐτό, ἀλλὰ κάνει τὰ πάντα μὲ σκοπὸ νὰ γίνει αὐτό.
Γιὰ ὅλους τοὺς αἱρετικούς, τοὺς ἀκροατές, καὶ τοὺς χλιαροὺς εὐσεβοφανεῖς
Ἐπιστ. Ἐπιστ. 90 (Β΄ Τόμος) — Στὸν Ἐπίσκοπο Ἀντώνιο
...ἂς πάψουν οἱ ἀρχηγοὶ τῶν αἱρέσεων νὰ σπέρνουν σπόρους ἐναντίον τῆς ἀλήθειας, ἀναλογιζόμενοι ὅτι αὐτοὶ περισσότερο ἀπ΄ ὅλους σαλεύονται μέσα σὲ πολὺ μεγάλον κίνδυνο. Ἂς πάψουν ἐπίσης καὶ οἱ ἀκροατές τους, οἱ ὁποῖοι μόνο ἀπὸ προκατάληψη ἐνεργοῦν καὶ αὐθαδιάζουν ἐναντίον τῆς ἀλήθειας, γιὰ νὰ μὴν ἀδρανοποιήσουν, ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπ΄ αὐτούς, τὸ κατόρθωμα τοῦ Σωτήρα, ποὺ ὑπερβαίνει κάθε λόγο καὶ πράξη. Ἂς πάψουν καὶ αὐτοὶ ποὺ καμαρώνουν βέβαια γιὰ τὶς ὀρθὲς διδασκαλίες τους, ἐνῶ μὲ τὴν νωθρότητα τῆς ζωῆς τους κατηγοροῦνται, ὅτι κάνουν αὐτὰ τὰ ὁποῖα τοὺς παρουσιάζουν νόθους μαθητὲς τῆς εὐσεβείας, καὶ ἂς συνδυάζουν μαζὶ μὲ τὴν ὀρθὴ πίστη καὶ τὴν ἄριστη συμπεριφορά, ὥστε ὅλοι νὰ ἀκούσουμε τὴ βασιλικὴ φωνὴ νὰ μᾶς ἀνακηρύττει.
Θὰ μποροῦσε κάποιος νὰ παρουσιάσει ἀμέτρητες ἐπιστολὲς τοῦ Ἁγίου γιὰ νὰ δείξει ποιὰ εἶναι ἡ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας καὶ πόσο μακρυὰ εἴμαστε ἀπὸ αὐτήν. Ἀκόμα ὅμως καὶ μὲ αὐτὲς τὶς λίγες γίνεται κατανοητὴ ἡ πτώση τῶν σημερινῶν ταγῶν καὶ πιστῶν καὶ ἡ ἀνάγκη ἐπιστροφῆς στὴν αὐθεντικὴ φωνὴ τῶν Ἁγίων, ἂν θέλουμε νὰ ἐλπίζουμε στὴν σωτηρία μας.
Ταῖς πρεσβείαις τοῦ Ἁγίου Ἰσιδώρου
Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου