Υπό του Ακαδημαϊκού & Καθηγητού Δρ. Αλέξιου Παναγόπουλου,
(Δρ. Νομικών & Πολιτικών Επιστημών, Δρ. Βιοηθικής,
Δρ. Θεολογίας, Διπλωματούχου Υφηγητή, Καθηγητή & Ακαδημαϊκού MCA)
Το πρόβλημα του γνωστού παποκαισαρισμού ή παποκρατίας εμφανίστηκε στη Δύση υπό το φως της εσπερίας, από το βατικανικό κέντρο. Ο μακαριστός πολύγλωσσος καθηγητής μας και ικανά σλαβομαθής στη νομική σχολή Θεσσαλονίκης δρ. Χαράλαμπος Παπαστάθης, μας ανέλυε το φαινόμενο αυτό στο βιβλίο του (βλ. στοιχεία εκκλησιαστικού δικαίου).
Η όλη συλλογιστική κινείται στο χωρίο «η βασιλεία η εμη ούκ έστιν εκ του κόσμου τούτου» (Ιωάν. 18, 36). Παποκρατία από τη σύνθετη λέξη: Πάπας και από τη λέξη Κράτος ή Καίσαρας, πού σημαίνει αυτοκράτορας, βασιλιάς, κυρίαρχος. Ό Επίσκοπος Ρώμης κατάφερε με τον τιμητικό τίτλο του Πάπα, να έχει δόξα κοσμικού άρχοντα. Συνδύασε δυο διαφορετικά πράγματα. Επισκοπική εξουσία και Αυτοκρατορική Κρατική ή Βασιλική εξουσία. Όμως, η ιστορία καταγράφει καταστροφές, ερείπια, εξευτελισμούς, «Ιερά εξέταση», θλιβερές Σταυροφορίες από το έτος 1095μ.Χ., επί Πάπα Ουρβανού, με στρατό και σύμβολο το σταυρό. Με οκτώ σταυροφορίες, τελευταία το 1270. Οι σταυροφορίες αυτές κατέστρεψαν το Βυζάντιο, για το Μωάμεθ το 1453. Αφού επί δυο περίπου αιώνες το Βυζάντιο σχεδόν ήταν στα χέρια Παπικού στρατού. Το 1261 η Πόλη ανακαταλήφθηκε απ’ τούς Βυζαντινούς. Το πρόσχημα απελευθέρωσης των Αγίων Τόπων από Άραβες, στόχευσε στη διάλυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Βυζαντινοί αρκετοί έδειξαν αποστροφή στον αδελφό χριστιανό Πάπα και στους Λατίνους. Προτιμούσαν την υποταγή σε Οθωμανούς Τούρκους, παρά υποταγή στον χριστιανό Πάπα Ρώμης, με τις ενωτικές – δουλικές, κατά καιρούς, προσπάθειες. Από τον 11ο αιώνα επί Πάπα Γρηγόριου Ζ’ καθορίστηκε να συνυπάρχουν δύο εξουσίες. Παπική και Βασιλική, πρώτη ως ήλιος, η δεύτερη ως η σελήνη. Αφού η Εκκλησία δίνει το στέμμα στο Βασιλιά. Ανέβαζε και κατέβαζε βασιλείς. Όταν το 1204 οι Σταυροφόροι κυρίευσαν τη Κωνσταντινούπολη, ο Πάπας έγινε κοσμοκράτορας Ανατολής και Δύσης.
Η ανωτάτη εξουσία στον τότε κόσμο. Κοσμικοί άρχοντες πλήρωναν φόρους σ’ αυτόν. Αφόριζε, Εκθρόνιζε, Απαγόρευε. Σήμερα, έχει έδρα του το Βατικανό, έχει δική του σημαία, δική του Αστυνομία, δικό του νόμισμα, κυβερνάται από Κυβέρνηση, με μέλη κληρικούς. Το πιο επίσημο πρόσωπο μετά από τον Πάπα, είναι ο υπουργός Εξωτερικών, κι έχει ένα λόχο οπλοφόρων Ελβετών!
Οι Πάπες εμμένουν αμετανόητοι στην Παποκρατία/Παποκαισαρική πλάνη τους. Η πλάνη είναι ολοφάνερη με βάση το νόμο του Ευαγγελίου και τις Τοπικές και Οικουμενικές Συνόδους. Αφού: «Η βασιλεία η έμη ούκ έστιν έκ τού κόσμου τούτου’ εί έκ τού κόσμου τούτου ην η βασιλεία η έμη, οι ύπηρέται άν οι έμοι ηγωνίζοντο, ίνα μη παραδοθη τοις Ίουδαίοις νύν δέ η βασιλεία η έμη ούκ έστιν έντεύθεν» (Ίωάν. 18, 36). Σε άλλο: «Ίησούς ουν γνούς οτι μέλλουσιν έρχεσθαι και άρπάζειν αύτον ίνα ποιησωσιν αύτον βασιλέα, ονεχώρησε πάλιν είς το ορος αύτος μονος» (Ίωάν. στ, 15). Καθώς: «Ο δέ Ιησούς προσκαλεσάμενος αύτούς λέγει αύτοις, οίδατε ότι οι δοκούντες άρχειν τών έθνών κατακυριεύουσιν αύτών και οι μεγάλοι αύτών κατεξουσιάζουσιν αύτών. Ουχούτω δέ εσται έν ύμίν, άλλ’ ος εάν θέλει γενέσθαι μέγας έν ύμίν, εσταί υμών διάκονος. Και ος εάν θέλει ύμών γενέσθαι πρώτος, έσται πάντων δούλος» (Μάρκ. 10, 42-44). Στους Ιερούς Κανόνες: «Επίσκοπος η πρεσβύτερος η Διάκονος κοσμικάς φροντίδας μη άναλαμβανέτω. Ειδεμή καθαιρείσθω» (Στ’ Αποστολικός Κανόνας). Γίνεται εμφανές ότι δεν θα πρέπει οι Ιερωμένοι να εμπλέκονται σε πράγματα κοσμικά. Πάπας ως Καίσαρας στο Κράτος του, με Τράπεζες και επιχειρήσεις; Δεν είναι αίτιο καθαίρεσης;
Μάλιστα και ως μοναχός: «Τους άπαξ εν Κλήρω τεταγμένους και μοναστάς, ωρίσαμεν μήτε επί στρατείαν, μήτε επί αξίαν κοσμικήν έρχεσθαι. Ή τούτο τολμώντας, και μη μεταμελουμένους, ώστε επιστρέψαι επί τούτο, ο δια θεόν πρότερον είλοντο, άναθεματίζεσθαι» (Ζ’ Κανόνας Δ’ Οικουμενικής Συνόδου). Συνεπώς, ο κάθε Επίσκοπος ή Πάπας, πού κρατεί και κοσμική εξουσία, δεν μετανοεί γι’ αυτό, ώστε να επιστρέψει στα επισκοπικά του καθήκοντα, δεν θα πρέπει να ελεγχθεί ή αναθεματιστεί; Ο Επίσκοπος ή ο Πάπας συνελόντι δεν θα πρέπει να είναι και κοσμικός άρχοντας. Παρατηρεί ο κανονολόγος Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης: «Μίξις άμικτος και τέρας αλλόκοτον». Κάθε επισκοπικός πειρασμός που υπόσχεται «τας βασιλείας του κόσμου και την δόξαν αυτών», μια και μόνο θα πρέπει να είναι η απόκριση: «Ύπαγε οπίσω μου, σατανά» (Ματθ. 4, 8 – 10).
Τώρα με τις αυθόρμητες δηλώσεις του ο νέος μητροπολίτης Ιταλίας Πολύκαρπος, ως δηλών αρκετά ευχαριστημένος, δημιούργησε σε αρκετούς ακροατές του, ερωτήματα, αφού: «Η συνάντηση με τον Πάπα Φρανζέσκο πήγε πολύ καλά. Ήταν μια πολύ εγκάρδια συνάντηση, ενός γιου με τον αγαπημένο του πατέρα, μια συνάντηση επισκόπου με τον πρωτεύοντα και τον πατριάρχη του. Ο Άγιος Πατέρας έχει μια μεγάλη καρδιά, μια γνήσια καρδιά, τον ευχαρίστησα για το ενθαρρυντικό μήνυμα που μου έστειλε για την ενθρόνισή μου, ζήτησα την παπική ευλογία του για την υπηρεσία μου, πάλι, στην Ιταλία και αυτή τη φορά ως επίσκοπος και διαβεβαίωσα ότι προσεγμένες προσευχές για να του δώσει ο Θεός πολλά χρόνια σωματικής και πνευματικής υγείας, για το καλό της καθολικής Εκκλησίας και επίσης για το καλό κάθε ανθρώπου καλής θέλησης, για τον οποίο ο Άγιος Πατέρας έχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία».
Ως γνωστόν δεν είναι εύκολο να ζεις και να κινείσαι στην Ιταλία όπου το Βατικανό ισχυρά εποπτεύει σχεδόν τα πάντα. Από τη Νάπολι, Νότια Ιταλία και Μεγάλη Ελλάδα, το ελληνικό στοιχείο για αιώνες βρίσκεται ταλαιπωρημένο. Οι καλές κοινωνικές και ανθρώπινες σχέσεις οφείλονται να υπάρχουν, αλλά όχι σε βάρος των λαών. Πιθανώς ως νέος μητροπολίτης Ιταλίας να ήθελε να δείξει σεβασμό υπέρ το δέον, αισθήματα καλής πρόθεσης για αγαστή συνεργασία. Όμως, το υποτελικό χειροφίλημα του αιρετικού Πάπα, από Ορθόδοξους Αρχιερείς, πιθανώς δεν βοηθά ούτε και τον ίδιο τον Πάπα, ώστε να συνδιαλογισθεί την εν μετανοία και μεταστροφή του πορεία.
Σε συνομιλίες μου με τον μακαριστό καθηγητή μου επί διδακτορία μητροπολίτη Μαυροβουνίου Αμφιλόχιο, μου έλεγε ότι ποτέ ο ίδιος δεν φιλούσε το χέρι του Πάπα, μόνο έδειχνε σεβασμό με τη μικρή υπόκλιση, στις αρκετές επιτροπές συνομιλιών μεταξύ του Πατριαρχείου Σερβίας και του Παπικού κέντρου της Ρώμης. Νομοκανονικά δεν ευσταθεί η οποιαδήποτε ταπεινολογία η ταπείνωση Ορθοδόξων Αρχιερέων ενώπιον των αιρετικών και αιρεσιαρχών, μάλιστα κι όταν σκύβουν να φιλούν το χέρι σεβαστών μεν Αρχιραβίνων.
Μάλιστα η Ιερά Μητρόπολη Πειραιά (παρά τις ατυχείς δηλώσεις για τον εορτασμό της Αναστάσεως κι ενώ εις το Φανάριο εορτάστηκε κανονικά) κάλεσε δημόσια τον μητροπολίτη Ιταλίας Πολύκαρπο να ανακαλέσει δηλώσεις που έκανε στο vatican news μετά τη συνάντησή του με τον Πάπα, καθώς σημειώνει: «στο εν λόγω δημοσίευμα δεν μπορεί να διακρίνει εάν οι δηλώσεις του μητροπολίτη Ιταλίας ανήκουν σε ορθόδοξο Επίσκοπο ή σε παπικό Ουνίτη». Ο Έλλην μητροπολίτης Ιταλίας μεταξύ αρκετών άλλων φέρεται να αποκαλεί τον Πάπα «άγιο Πατέρα και να ζητά την ευλογία του, ενώ του δίνει και ευχές «να του δώσει ο Θεός πολλά χρόνια σωματικής και πνευματικής υγείας για το καλό της παγκόσμιας (universal) Εκκλησίας!».
Η νομοκανονική τάξη που αποπνέουν οι ιεροί κανόνες μας καλούν να τους σεβαστούμε για το κοινό εθνικό, πνευματικό και κοινωνικό όφελος. Ο λαός ίσως να μην γνωρίζει την νομοκανονική τάξη και τους ιερούς κανόνες αλλά έχει ενσυνείδητα το πνευματικό αισθητήριο και τον κανόνα δικαίου που και από μόνη η συνείδηση η ίδια εκφράζει και ζητεί την ευταξία και ευνομία. Η αποστασία και σύγχυση που κυριαρχεί στον 21ο αιώνα θυμίζει το παλιό ρητό του Δανιήλ (7,25): «του αλλιώσαι καιρούς και νόμον»! Ας το προσέξουμε!
Σχετικά:
1. https://agioiarchaggeloi1-yahoo-gr.webnode.gr/antiairetika/aireseis-stin-ellada-kai-oi-kakodoxies-toy-papismoy-toy-archim-gerv-raptopoyloy/
2. https://agioiarchaggeloi1-yahoo-gr.webnode.gr/antiairetika/aireseis-stin-ellada-kai-oi-kakodoxies-toy-papismoy-toy-archim-gerv-raptopoyloy/
3. https://www.vaticannews.va/it/papa/news/2021-05/dialogo-ecumenico-ortodossi-italia-polycarpos.html
4. https://www.orthodoxianewsagency.gr/mitropolitiko_ergo/%CE%B9-%CE%BC-%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CF%82/o-mitropolitis-peiraios-egkalei-ton-mitropoliti-italias-gia-tis-diloseis-pros-ton-papa/