.
Ἡ Ἀληθινὴ Θεολογία...
Στὸ νὰ στραφοῦνε οἱ Δυτικοὶ κι' οἱ Προτεστάντες στοὺς Πατέρες τῆς Ὀρθοδοξίας, συντελέσανε πολὺ οἱ Λευκορῶσοι θεολόγοι, ποὺ σκορπίσανε στὶς διάφορες χῶρες καὶ φωτίσανε τὶς ψυχὲς μὲ τὰ σοφὰ κηρύγματά τους, μὲ τὴν ἀρετὴ τῆς ζωῆς τους, καὶ μὲ τὴν τυπικὴ εὐσέβειά τους.
Τοὺς βαθύτερους μυσταγωγούς, ποὺ φανήκανε στὸν κόσμο, τοὺς ἔχουμε ἄξιους νὰ τοὺς διαβάζει μοναχὰ κανένας ἀγράμματος παλιοημερολογίτης. Ἡμεῖς, οἱ ἔξυπνοι κι' οἱ συγχρονισμένοι, βάλαμε τὴν ἐξυπνάδα μας καὶ μέσα στὰ μυστήρια τῆς θρησκείας, κι' ἀγαπᾶμε τὰ μεγάλα λόγια καὶ τὰ ἐπιστημονικά, τί λέγει ὁ τάδε ἄθεος γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ γιὰ τὴ θρησκεία του, ἢ κανένας καμουφλαρισμένος θεομπαίχτης, ἐπειδὴ αὐτὰ δίνουνε τροφὴ στὸν ἐγωισμό μας.
Κοντὰ στοὺς χαλασμένους αὐτοὺς ποὺ λέγω, ὑπάρχουνε καὶ πλῆθος ἄνθρωποι ποὺ νοιώθουνε βαθειὰ τὴν οὐσία τῆς θρησκείας μας, τὴ μεγάλη σημασία τῆς λατρείας καὶ τῆς ἱερῆς παράδοσής μας.
Ἡ Ἀληθινὴ Θεολογία
Εἴπαμε πώς, ἐδῶ στὴν Ἑλλάδα, ὄχι μοναχὰ δὲν διαβάζουμε, ἀλλὰ κἄν δὲν ξέρουμε ἂν ὑπάρχουνε οἱ μυστικοὶ Πατέρες ποὺ φωτίσανε τὴν Ὀρθοδοξία. Γιὰ τοὺς θεολόγους ἡ Ὀρθοδοξία κατάντησε μιὰ κούφια λέξη, ἀφοῦ ἡ μυστικὴ οὐσία της τοὺς εἶναι ἄγνωστη, ὅπως κι' ἡ παράδοσή τους. Οἱ δικοί μας θεολόγοι παίρνουνε τὰ φῶτα ἀπὸ τὴ Δύση, γιατί ἐκεῖ ἡ θεολογία ἔχει γίνει ἐπιστήμη, κ' ἡ ματαιοδοξία τους κολακεύεται ἀπ' αὐτὸ τὸ πρᾶγμα. Ἡ πίστη, γι' αὐτούς, δὲν ἔχει καμμιὰ σημασία. Θὰ μοῦ πῆτε, "θεολογία χωρὶς πίστη, γίνεται;" Μὰ κ' ἐγὼ σᾶς ρωτῶ, μὲ τὴν ἴδια ἀπορία, "γίνεται θεολογία χωρὶς πίστη;"
Ὡστόσο, στὶς Δυτικὲς χῶρες καὶ στὴν Ἀμερική, πολὺς κόσμος ἔχει στραφεῖ πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία, ἀπὸ τὴ δίψα τῆς ἀληθείας. Στὴν Ἑλλάδα, μοναχὰ λιγοστοὶ ἄνθρωποι καὶ κάποιοι παλιοημερολογίτες διαβάζουνε τὰ βιβλία τῶν Πατέρων, ἐκτός τοῦ Βασιλείου καὶ τοῦ Χρυσοστόμου, ποὺ τοὺς παίρνουνε οἱ θεολόγοι γιὰ ρήτορας καὶ γιὰ φιλολόγους τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας. Τὰ βιβλία τῶν μυστικῶν Πατέρων δὲν ξανατυπώνουνται πιὰ καὶ καταντήσανε σπάνια. Ἡ ἐπίσημη Ἐκκλησία τυπώνει προχειρολογήματα διάφορων νεωτεριστῶν θεολόγων, χωρὶς καμμιὰ οὐσία, ποὺ φανερώνουνε μοναχὰ τὴν ἀπίστευτη γύμνια ἐκείνων ποὺ τὰ γράφουνε. Μοναχὰ τώρα τελευταῖα ἄρχισε νὰ τυπώνει ἡ Ἀποστολικὴ Διακονία τὴν Πατρολογία τοῦ Migne. Μὰ κι' αὐτὴ ἡ ἔκδοση εἶναι γιὰ τοὺς θεολόγους, κι' ὄχι γιὰ τοὺς πιστούς, ἀφοῦ εἶναι τυπωμένη στὴν ἀρχαία γλῶσσα. Ἐκτὸς ἀπ' αὐτό, ἡ ἔκδοση τῆς Πατρολογίας δὲν ἔχει καμμιὰ βαθύτερη δικαίωση, μὲ τὸ δυτικὸ χαρακτῆρα ποὺ ἔχει ἡ γενικὴ μόρφωση τῶν θεολόγων μας, ποὺ δὲν ἔχουνε καμμιὰ βαθύτερη γνώση τῆς οὐσίας τῆς Ὀρθοδοξίας, οὔτε καὶ τῆς παράδοσής μας. Ἔτσι κι' αὐτὴ ἡ ἔκδοση καταντᾶ ἕνα γεγονὸς χωρὶς βαθύτερη σημασία, ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει τὸ κατάλληλο ὀρθόδοξο χῶμα γιὰ νὰ ριζοβολήσει.
Στὸ νὰ στραφοῦνε οἱ Δυτικοὶ κι' οἱ Προτεστάντες στοὺς Πατέρες τῆς Ὀρθοδοξίας, συντελέσανε πολὺ οἱ Λευκορῶσοι θεολόγοι, ποὺ σκορπίσανε στὶς διάφορες χῶρες καὶ φωτίσανε τὶς ψυχὲς μὲ τὰ σοφὰ κηρύγματά τους, μὲ τὴν ἀρετὴ τῆς ζωῆς τους, καὶ μὲ τὴν τυπικὴ εὐσέβειά τους. Ἐνῷ οἱ κληρικοὶ ποὺ στέλνουμε ἐμεῖς στὶς διάφορες παροικίες, εἶναι οἱ πιὸ ἀνίδεοι στὸ τί θὰ πεῖ Ὀρθοδοξία, κι' οἱ ἐκκλησίες μας στὸ ἐξωτερικὸ δὲν ἔχουνε κανέναν θρησκευτικὸ προορισμό, ἀλλὰ ἔχουνε καταντήσει κέντρα κοινωνικῆς συγκεντρώσεως τῶν ὁμογενῶν κάθε Κυριακή.
Ἔτσι, ἡ Ὀρθοδοξία, δηλαδὴ ἡ πρώτη κι' ἀπαραμόρφωτη μορφὴ τῆς Ἐκκλησίας, ἔγινε πάλι τὸ στήριγμα ὅλων τῶν ἀνθρώπων ποὺ ζητᾶνε λιμάνι σωτηρίας κι' ὁ κανόνας τῆς χριστιανικῆς πίστης.
Στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἀμερικὴ ἔχουνε μεταφρασθεῖ, ἕως τώρα, σὲ διάφορες γλῶσσες ἡ Φιλοκαλία, τὸ μέγα καὶ θαυμαστὸ αὐτὸ βιβλίο, ποὺ στὴν Ἀθήνα τὸ βρίσκει κανένας μοναχὰ στὶς συλλογὲς τῶν βιβλιοφίλων νὰ κάθεται στὸ ράφι ἄχρηστο, σὰν κανένα ἀρχαιολογικὸ ἀντικείμενο, ὁ Εὐεργετινός, οἱ ἐπιστολὲς τοῦ ἁγίου Βασιλείου καὶ κάποιων ἄλλων Πατέρων, οἱ λόγοι Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, μερικὰ ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ μαθητοῦ του Νικήτα Στηθάτου, καὶ κάποια ἄλλα. Ἐμεῖς, ἀλλοίμονο, τυρβάζομεν περὶ τοῦ πῶς θὰ φανοῦμε ἐπιστημονικοὶ καὶ εὐρωπαϊκότεροι ἀπὸ τοὺς Εὐρωπαίους. Μοναχὰ κανένας "θρησκόληπτος", καθυστερημένος κατὰ τοὺς νεωτεριστὰς αὐτοὺς παπαγάλους, διαβάζει τέτοια βιβλία.
Οἱ λόγοι τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου εἶναι μεταφρασμένοι στὰ Γαλλικά, στὰ Γερμανικά, στὰ Ἐγγλέζικα, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ Ρωσικά, ποὺ ἔχουνε μεταφρασθεῖ ἀπὸ τὸν καιρὸ ποὺ πρωτοτυπωθήκανε στὰ Ἑλληνικὰ ἀπὸ τ' ἀρχαῖα χειρόγραφα. Στὴν ἁπλὴ ἑλληνικὴ γλῶσσα ὑπάρχει μία θαυμάσια μετάφραση καμωμένη μὲ εὐλάβεια "παρὰ τοῦ πανοσιολογιωτάτου Διονυσίου Ζαγοραίου, τοῦ ἐνασκήσαντος ἐν τῇ ἐρημονής ῳ τῇ καλουμένῃ Πιπέρι, ἀπέναντι τοῦ Ἁγίου Ὄρους", τυπωμένη στὴ Σύρα στὰ 1886. Ποῦ νὰ καταδεχτοῦμε, ἐμεῖς, νὰ διαβάσουμε τέτοια πράγματα, μεταφρασμένα μάλιστα ἀπὸ ἕναν ἀγράμματο καλόγερο, ποὺ καθότανε κ' ἔγραφε ἀπάνω σὲ κάποιον βράχο, στὸ ρημονήσι Πιπέρι, μαζὶ μὲ τοὺς γλάρους; Ἐμεῖς διαβάζουμε τοὺς σοφοὺς καὶ ἀξιοπρεπεῖς καθηγητάδες ποὺ γράφουνε καθισμένοι στὶς πολυθρόνες, στὰ Παρίσια καὶ στὰ Βερολίνα! Δὲν ἀκοῦμε τί λέγει ὁ Θεὸς μὲ τὸ στόμα τοῦ Προφήτη "Ἐπὶ τίνα ἐπιβλέψω, ἀλλ' ἐπὶ τὸν ταπεινὸν καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντά μου τοὺς λόγους;" Ποῦ νὰ ὑποπτευθοῦμε τὸ μυστικὸ πλοῦτο ποὺ κρύβεται μέσα σὲ τέτοιες ἁγίες ψυχές.
Λοιπόν, αὐτὴ ἡ μετάφραση δὲν ξανατυπώθηκε ἀπὸ τότε στὴν Ἑλλάδα, ποὺ τυπώνεται κάθε λογῆς ἀνοησία, πρᾶγμα ποὺ φανερώνει σὲ τί πνευματικὸ σκοτάδι βρισκόμαστε, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί. Ἀπὸ τὴν προκοπὴ ποὺ ἔχουμε, βάλαμε "τὸν λύχνον ὑπὸ τὸν μόδιον", κι' ἀπάνω στὸ λυχνοστάτη βάζουμε τὶς τυπωμένες βαθυστόχαστες ἀνοησίες ποὺ ἀνάφερα, καὶ περιμένουμε νὰ μᾶς φωτίσουνε. Τοὺς βαθύτερους μυσταγωγούς, ποὺ φανήκανε στὸν κόσμο, τοὺς ἔχουμε ἄξιους νὰ τοὺς διαβάζει μοναχὰ κανένας ἀγράμματος παλιοημερολογίτης. Ἡμεῖς, οἱ ἔξυπνοι κι' οἱ συγχρονισμένοι, βάλαμε τὴν ἐξυπνάδα μας καὶ μέσα στὰ μυστήρια τῆς θρησκείας, κι' ἀγαπᾶμε τὰ μεγάλα λόγια καὶ τὰ ἐπιστημονικά, τί λέγει ὁ τάδε ἄθεος γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ γιὰ τὴ θρησκεία του, ἢ κανένας καμουφλαρισμένος θεομπαίχτης, ἐπειδὴ αὐτὰ δίνουνε τροφὴ στὸν ἐγωισμό μας. Καὶ βουλώνουμε τ' αὐτιά μας γιὰ νὰ μὴν ἀκούσουμε τὸν ἀπόστολο Παῦλο ποὺ φωνάζει "Οὐχὶ ἐμώρανεν ὁ Θεὸς τὴν σοφίαν τοῦ κόσμου τούτου;"
Ἀλλά, κοντὰ στοὺς χαλασμένους αὐτοὺς ποὺ λέγω, ὑπάρχουνε καὶ πλῆθος ἄνθρωποι ποὺ νοιώθουνε βαθειὰ τὴν οὐσία τῆς θρησκείας μας, τὴ μεγάλη σημασία τῆς λατρείας καὶ τῆς ἱερῆς παράδοσής μας. Γιὰ ὅσους ἀπ' αὐτοὺς δὲν ἔχουνε πατερικὰ βιβλία, σὰν αὐτὰ ποὺ εἴπαμε παραπάνω, κ' εἶναι σχεδὸν ὅλοι οἱ Ἕλληνες, γιατί ἡ ἀδιαφορία ἐκείνων ποὺ εἶναι βαλμένοι γι' αὐτὴ τὴ δουλειά, στέρησε τὸν κόσμο ἀπὸ τέτοια ἄφθαρτη κι' ἅγια θροφή, θὰ προσπαθήσω μὲ τὶς μικρὲς δυνάμεις μου νὰ τοὺς μεταδώσω ὅ,τι μπορέσω ἀπὸ τοὺς περιφρονημένους αὐτοὺς προγονικούς μας θησαυρούς. Ἀφοῦ οἱ θεολόγοι γινήκανε φιλόσοφοι κ' ἐπιστήμονες, ἂς γίνουμε θεολόγοι ἡμεῖς, δίχως ἄλλο ἐφόδιο, παρὰ μοναχὰ τὴν πίστη μας, κατὰ τὰ βαθυστόχαστα λόγια του ἁγίου Νείλου, ποὺ λέγει "Εἰ ἀληθῶς προσεύχῃ, θεολόγος εἶ". "Ἂν προσεύχεσαι ἀληθινά, εἶσαι θεολόγος".
Φώτης Κόντογλου
Γίγαντες ταπεινοί, ἐκδ. Ἀκρίτας2000
Eἶναι ἡ Ὀρθοδοξία ἡ μοναδική κιβωτός τῆς σωτηρίας;... Διαβάστε τί γίνεται στήν πράξη.
Όσοι εκ των Ορθοδόξων Χριστιανών κρατούν με συνέπεια την Ορθόδοξη παράδοση μας και το ήθος της εν Χριστό αγιοπνευματικής μας πολιτείας, δεν θέτουν ποτέ στον εαυτό τους το ερώτημα που είναι και ο τίτλος του παρόντος άρθρου μας. Πιστεύουν δηλαδή ακράδαντα, ότι η Ορθοδοξία είναι η απ' αρχής Εκκλησία του Χριστού και των Αποστόλων και πορεύονται αταλάντευτα για την πραγματοποίηση του υψίστου σκοπού, που είναι η ψυχική σωτηρία τους.
Υπάρχουν όμως κάποιοι Ορθόδοξοι, μάλιστα διανοούμενοι και ενίοτε μερικοί διδάσκαλοι της Θεολογίας, οι οποίοι αμφισβητούν τη μοναδικότητα αυτή της Ορθόδοξίας μας.Πιστεύουν ότι, επειδή το Άγιο Πνεύμα είναι Θεός και πανταχού παρών, μπορεί να επισκέπτεται και να χορηγεί τη Θεία Χάρη του και σε ανθρώπους εκτός της Ορθόδοξου Εκκλησίας. Όμως, ούτε και εμείς αμφισβητούμε αυτή την ελευθερία και δράση του Αγίου Πνεύματος και σε μη Ορθοδόξους και αλλοθρήσκους ανθρώπους. Άλλωστε ποιός άνθρωπος μπορεί να ελέγξει ή να κηδεμονεύσει το Άγιο Πνεύμα το οποίο είναι Θεός; Δύναται λοιπόν να πνεύσει, σύμφωνα με την Αγία Γραφή (Ιωαν. 3, 8), όπου και όπως θέλει, στο νού και στην καρδιά ενος ανθρώπου, δια να τον χειραγωγήσει εως ότου έλθει στην Ορθοδοξία και τελικά να τον σώσει.
Στο παρών άρθρο η μοναδικότητα της Ορθοδοξίας δεν τεκμαίρεται με θεολογικά επιχειρήματα, αλλά αποκαλύπτεται μέσα από θαυμαστά και συγκλονιστικά περιστατικά μέσα από τη ζωή της Εκκλησίας μας στην Αφρική.
Το πρώτο περιστατικό, που θα αφηγηθούμε, συνέβει την εποχή του μακαριστού Ιεραποστόλου π. Κοσμά Γρηγοριάτου, ο οποίος εργάσθηκε στο Κόνγκο δώδεκα χρόνια (1977-1989).
Μια μέρα ήλθε ένα ανδρόγυνο Κονγκολέζων στον π. Κοσμά, έχοντας κοντά τους το άρρωστο παιδί τους, το οποίο έπασχε από δαιμόνιο. Του είπαν:
- Πάτερ, θέλουμε να θεραπεύσεις το παιδί μας, το οποίο παρέλυσαν οι μάγοι με τα μαγικά τους.
- Σε ποιά Εκκλησία ανήκετε;
- Στη Ρωμαιοκαθολική.
- Ε, πηγαίνετε τότε στον ιερέα της Εκκλησίας σας.
Έκαναν υπακοή και πήγαν. Όταν άρχισε ο παπικός ιερέας να διαβάζει τις δικές του ευχές, το δαιμόνιο από το στόμα του μικρού παιδιού, είπε στον ιερέα τα εξής: “ποιός είσαι εσύ βρε καπουτσίνε (μοναχικό τάγμα της παπικής εκκλησίας) που έχεις τη δύναμη να με βγάλεις από αυτό το παιδί;”. Αμέσως το δαιμόνιο βγήκε από το παιδί και μπήκε στο σώμα του παπικού ιερέα.
Βλέποντας οι γονείς του παιδιού αυτό το αναπάντεχο φαινόμενο, εξεπλάγησαν και πήγαν να το πουν στον Ορθόδοξο ιερέα, τον π. Κοσμά.
Ο π. Παύλος χειροτονήθηκε προ ετών κληρικός στην Ι. Επισκοπή Κατάνγκας, ενώ ταυτόχρονα είναι υπάλληλος στα γραφεία του κρατικού σιδηροδρόμου. Εργάζεται λοιπόν τις καθημερινές και τις Κυριακές και άλλες γιορτές επιτελεί τα ιερατικά του καθήκοντα. Προ ετών του συνεύει το εξής περιστατικό:
Ο προϊστάμενος της υπηρασίας του ονόματι Μαρκελλίνος, Ρωμαιοκαθολικός στο θρήσκευμα, είχε ένα περίεργο φαινόμενο στο σπίτι του. Συγκατοικούσε με την αδελφή του τη Σεπφώρα, η οποία ήταν αρραβωνιασμένη. Πολλές βραδιές τα μεσάνυκτα, ενω αυτή κοιμόταν, άνοιγε η πόρτα του δωματίου της και κάποιος έμπαινε μέσα. Με πολύ άγριο τρόπο και φωνές της έλεγε: “Σήκω και φύγε από το κρεβάτι μου...”
Η κοπέλλα ξαφνικά βρισκόταν κάτω στο τσιμεντένιο δάπεδο του δωματίου της, χωρίς να μπορεί να καταλάβει ποιός την κατέβασε από το κρεβάτι της και την έριξε κάτω. Αυτό της συνέβαινε σχεδόν κάθε βράδυ για πολύ καιρό.
Ο πατήρ Παύλος είπε στον προϊστάμενο του και αδελφό της ότι, εφόσον είναι Ρωμαιοκαθολικός στο θρήσκευμα, θα πρέπει να καλέσει δικό τους ιερέα. Εκείνος όμως του είπε ότι πήγε στον ιερέα της θρησκείας τους, χωρίς όμως κάποιο αποτέλεσμα. Επέμενε λοιπόν να ζητεί βοήθεια μόνο από τον Ορθόδοξο ιερέα.
Ο π. Παύλος, μπροστά στην επιμονή του, είπε στην αδελφή του να έλθει μια Κυριακή πρωί στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην πόλη Λικάσι. Πράγματι ήλθε η κοπέλα και στάθηκε στο πίσω μέρος του Ι. Ναού παρακολουθώντας τα τελούμενα. Στο τέλος, της διάβασε εξορκισμούς και τη ράντισε με Αγιασμό. Κατόπιν της είπε να πάει πλέον χωρίς φόβο στο δωμάτιο της και το βράδυ να κοιμηθεί. Η κοπέλα όντως, κοιμήθηκε την πρώτη βραδυά, χωρίς τον παραμικρό πειρασμό, ομοίως δε και τις άλλες νύκτες. Η δύναμη της προσευχής του π. Παύλου και η εξουσία της Ορθοδόξου πίστεως επάνω στις δυνάμεις του σκότους είχε επιφέρει το ποθούμενο αποτέλεσμα.
Τον Αύγουστο του 2006 ήλθε στο Κολουέζι μια μάνα με τα δύο παιδιά της, σχεδόν παράλυτα από την επίδραση της μαγείας. Με πλησίασε και μου είπε την ιστορία της. Καταγόταν απο την πόλη Μπουκάβου, μια πόλη με πλυθησμό δύο εκατομύρια κατοίκων του Ανατολικού Κογκό. Ήταν Μουσουλμάνα στο θρήσκευμα. Αφού οι μάγοι με τα μαγικά τους της παρέλυσαν τα παιδιά της, εκείνη πήγε κατ' αρχήν στο Χότζα του τζαμιού της. Όμως όπως μου είπε η ίδια, δεν μπόρεσε να βοηθήσει τα παιδιά της, αντιθέτως χειροτέρευαν. Κατόπιν πήγε στην ιεραποστολή των Ρωμαιοκαθολικών της πόλης. Ο υπεύθυνος, τον οπόιο γνώριζα από το 2005, ονόματι π. Ζιμπλέρ, της είπε τα εξής:
- Η δική μας εκκλησία δεν θεραπεύει δαιμονοπλήκτους και ασθενείς από μάγια. Μόνο μια Εκκλησία έχει τέτοια δύναμη να θεραπευέι δαιμονιζομένους.
- Πού είναι και πως λέγεται αυτή η Εκκλησία;
- Είναι στο νότιο Κονγκό στην πόλη Κολουέζι και λέγεται Ορθόδοξη Εκκλησία. Μόνο σ'αυτήν την Εκκλησία μπορούν τα παιδιά σου να γιατρευτούν.
Πήρε το τραίνο και μετά από ένα μήνα έφθασε στο Κολουέζι με τα παιδιά της. Οι ιερείς μας την ανέλαβαν και διάβασαν εξορκισμούς στα παιδιά της με επικεφαλής τον χαρισματούχο ιερέα και διώκτη δαιμονίων, τον ιθαγενή π. Ιάκωβο Μπάνζα. Με τη χάρη του Θεού και τις προσευχές της Εκκλησίας μας τα αλλόθρησκα παιδιά θεραπεύθηκαν.
Μετά απο τέτοια και άλλα παρόμοια περιστατικά εξηγείται γιατί μετα από λίγα χρόνια ο πάπας της Ρώμης εξέδωσε εγκύκλιο δια της οποίας απαγόρευσε τους εξορκισμούς, εφόσον οι ιερείς του εδαιμονίζοντο.
Ένας απο τους ιερείς της Ι. Επισκοπής Κατάνγκας του νοτίου Κονγκό, ο π. Λάζαρος, είναι απλούστατος και πολύ χαριτωμένος. Η ζωή του είναι γεμάτη από θαυμαστά περιστατικά. Το φθινόπωρο του 2012 τον ρώτησα και πάλι να μου διηγηθεί πως έγινε Ορθόδοξος. Ιδού τι μου είπε: “Γεννήθηκα σε ένα χωριό, 700 χιλιόμετρα μακρυά από το Κολουέζι. Ήμουν από μικρός ορφανός και μεγάλωσα σαν οικιακός βοηθός στο σπίτι ενός Βέλγου.
Φεύγοντας από εκεί ακολούθησα την εκκλησία των Μεθοδιστών. Ο πάστορας τους μετά από έξι μήνες κατήχηση, ώρισε την ημέρα της βαπτίσεως μας σε ένα ποτάμι. Η ψυχή μου αντιδρούσε και δεν πήγα. Μ' έδιωξε ο πάστορας και πήγα σε μια ομάδα των Πεντηκοστιανών. Τα ίδια και εκεί. Μας κάλεσε ο πάστορας για να βαπτιστούμε στο ποτάμι και πάλι αντιδρούσε η χυχή μου και δεν πήγα. Ένα απόγευμα ήμουν στην πόρτα της εκκλησίας αυτής της ομάδος και προχωρούσα για να μπω μέσα. Ξαφνικά ένας άνδρας μ' έπιασε από τον σβέρκο και με τραβούσε προς τα έξω φωνάζοντας μου:
- Όσκαρ (το όνομα μου πριν βαπτισθώ), ο Θεός σε αγαπά και θέλει να σε σώσει. Μια είναι μόνο η δική Του Εκκλησία και λέγεται Ορθόδοξη. Σ' αυτή να πας για να σωθείς. Βρίσκεται κοντά στο ταχυδρομείο του Κολουέζι.
Ήθελα να στρέψω τα μάτια μου και να δω ποιός είναι αυτός που μου ομιλεί, αλλά δεν μπορούσα. Αντί όμως να πάω στην Ορθόδοξη Εκκλησία, πήγα στη Ρωμαιοκαθολική που είναι στην ίδια οδό και πλατεία Μαριάπολις. Όταν είχα φθάσει στην πόρτα, ιδού και πάλι ο άγνωστος αυτός αυστηρός άνδρας. Μου λέει πάλι:
- Τι σου είπα, όχι σ' αυτή αλλά πεντακόσια μέτρα παρακάτω. Η Ορθόδοξη Εκκλησία λέγεται του Αγίου Γεωργίου, στην άλλη πλατεία του ταχυδρομείου, κι αμέσως εξαφανίσθηκε.
Εγώ είχα μαζί μου και ένα φίλο μου. Μπήκαμε στην Εκκλησία του Χριστού μας και η καρδιά μου σκιρτούσε από χαρά. Αισθανόμουν σαν να πετούσα. Εκεί γνώρισα τον π. Κοσμά και μετά από τρία χρόνια κατηχήσεων βαπτίσθηκα.
- Τι αισθάνθηκες όταν βαπτίσθηκες, πάτερ;
- Είδα με τα μάτια μου, μετά τη βάπτιση μας -είμασταν τριακόσια πενήντα άτομα, ημέρα Θεοφανείων του 1984- να φτερουγίζει και να κάθεται πάνω από τα κεφάλια μας ένα περιστέρι...”.
Προφανώς ήταν το Άγιο Πνεύμα εν είδει περιστεράς.
Είναι πάρα πολλά παρόμοια περιστατικά στην Αφρική, από τα οποία διδασκόμεθα μέσα από αυτήν την απλότητα και ειλικρίνεια των ανθρώπων για τη μοναδικότητα της Ορθοδοξίας μας, ως προς το σπουδαιότατο θέμα της σωτηρίας μας.
Οι έχοντες καλή προαίρεση θα δυναμώσουν πνευματικά και θ' αγωνισθούν χωρίς ενδοιασμούς για τη σωτηρία τους. Όσοι είναι κακοπροαίρετοι αντιθέτως, δε θα ωφεληθούν σε τίποτε. Στερούνται του Θείου φωτισμού και της καθαρότητας του νου τους. Και είναι αδύνατο να πιστεύσουν αφού δεν έχουν αγιοπνευματικές εμπειρίες.
Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Πηγή: Ιεραποστολικό περιοδικό "Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός", σελίδες 98-105
http://agiostheologos.gr
Αυτό που μας δίδεται τώρα δεν είναι παρά μία προκαταβολή αυτής της υπέρτατης χαράς.
Όταν το Άγιο Πνεύμα κατεβαίνει στον άνθρωπο με την πληρότητα των δωρεών του, η ψυχή του ανθρώπου γεμίζει με μια απερίγραπτη χαρά, γιατί το Άγιο Πνεύμα αναδημιουργεί μέσα στη χαρά κάθε τι που εγγίζει. Αυτή είναι η χαρά για την οποία μιλάει ο Κύριος στο Ευαγγέλιο:
«Η γυνή όταν τίκτη, λύπην έχει, ότι ήλθεν η ώρα αυτής, όταν δε γεννήση το παιδίον, ουκέτι μνημονεύει της θλίψεως δια την χαράν ότι εγεννήθη άνθρωπος εις τον κόσμον. Και υμείς ουν λύπην μεν νυν έχετε, πάλιν δε όψομαι υμάς και χαρίσεται υμών η καρδία, και την χαράν υμών ουδείς αίρει αφ΄ ημών»(Ιωάν. 16, 21-22).
Η χαρά που αισθάνεται τότε ο άνθρωπος στην ψυχή, όσο μεγάλη και παρήγορη και αν είναι, δεν είναι τίποτα, αν συγκριθεί μ΄αυτήν για την οποία λέει ο Κύριος, διά του στόματος του αποστόλου : «Ά οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβει, α ητοίμασεν ο Θεός τοις αγαπώσιν αυτόν» (Α΄ Κορ. 2,9).
Αυτό που μας δίδεται τώρα δεν είναι παρά μία προκαταβολή αυτής της υπέρτατης χαράς. Και αν από τώρα αισθανόμαστε γλυκύτητα, αγαλλίαση και ευεξία, τι να πούμε για εκείνη την άλλη χαρά που μας επιφυλάσσει στον ουρανό, αφού θρηνήσουμε πρώτα εδώ κάτω στη γή για τις αμαρτίες μας, για τον εγωισμό μας.
http://orthodoxanswers.gr
Όταν έρχεται το Άγιον Πνεύμα, τότε αρχίζεις και βλέπεις...
Θυμάμαι κάποιον, που από μικρό παιδάκι τον συμβούλευαν πώς να ζει, για να γίνει τέλειος χριστιανός.
Του απαριθμούσαν όσα όφειλε να αποφεύγει, και τα τεκμηρίωναν με παραδείγματα από την ιστορία και από τους αγίους, για να τα εφαρμόσει.
Εκείνος ο καημένος στενοχωριόταν, διότι όλα αυτά ήταν πολλά και δεν μπορούσε να τα θυμηθεί.
Του είπαν τότε ότι θα του κάνουν ένα περιληπτικό σχέδιο, και συμφώνησε με χαρά.
Το έμαθε γρήγορα κατακόρυφα, το συνδύασε μετά και οριζόντια, το έλεγε από έξω.
Προσπαθούσε να το εφαρμόσει. Περνούσαν όμως τα χρόνια και έβλεπε ότι τίποτε δεν πετύχαινε.
Πήγε τότε στον Πνευματικό του και του λέγει:
Πάτερ μου, εγώ δεν μπορώ να τα εφαρμόσω αυτά, έχω πλέον κουραστεί. Πες μου κάτι πιο εύκολο.
Και εκείνος του απαντά: Να σιωπάς. Να σιωπά η γλώσσα σου και το μυαλό σου, και να μην αφήνεις τον νου σου να πάει αλλού, παρά μόνον στον Χριστό. Πονάς;
Μην πεις πονώ, διότι θα φεύγει ο νους σου από τον Χριστό. Το στόμα και το μυαλό σου θα μιλούν μόνον δια τον Χριστό.
Στην αρχή απόρησε εκείνος: Μα, πώς είναι δυνατόν να γίνει αυτό;
Αλλά προσπαθούσε, όσο μπορούσε να το εφαρμόσει.
Πέρασαν δύο χρόνια, και τότε θυμήθηκε την αγωνία που είχε για να εφαρμόσει το σχέδιο που του έλεγαν. Τί παράξενο όμως! Διαπίστωσε ότι όσα δεν μπορούσε να κάνει τότε, είχαν γίνει τώρα από μόνα τους!
Πώς;
Από το Άγιο Πνεύμα.
Τον επισκέφθηκε το Άγιον Πνεύμα, του λάλησε στην καρδιά, του φώτισε την ύπαρξη, και η κατάστασης του αλλοιώθηκε από μόνη της. Όπως, όταν μπαίνει σε αυτόν τον χώρο το φώς, φεύγει το σκοτάδι, και τότε βλέπω το χαμόγελό σας, τα καθάρια μάτια σας και διορώ τις αγνές και καθαρές καρδιές σας, έτσι ακριβώς και τα πάντα μέσα μας φωτίζονται και παίρνουν θέση ενώπιον του Θεού.
Να τα αποτελέσματα της νήψεως. Έρχεται το Άγιον Πνεύμα και ανακαλύπτεις ότι κατέχεις τα πάντα.
Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης
ΚΑΘΑΡΟΣ Ο ΝΟΥΣ ΝΗΦΕΙ, ΟΤΑΝ ΠΡΟΣΕΧΕΙ, ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ
Η νήψις εικονίζεται με την αξίνα, η οποία καταρρίπτει τα μεγάλα δένδρα χτυπώντας τη ρίζα τους. Κι όταν χτυπηθεί η ρίζα, δεν ξαναφυτρώνουν. Έτσι και όταν ο νους του ανθρώπου, του χριστιανού, έχει την προσοχή αυτή της νήψεως, φρουρεί την καρδιά και τις πέντε αισθήσεις, τόσον τις σωματικές όσον και τις πνευματικές, της ψυχής.
Όταν ο νους νήφει, όταν προσέχει, όταν φρουρεί τα διανοήματα, τις σκέψεις, όταν ελέγχει την φαντασία, τότε όλος ο άνθρωπος ψυχοσωματικά διατηρείται καθαρός.
Και όταν ο άνθρωπος δια της νήψεως και της εργασίας της πνευματικής καθίσταται καθαρός, οι προσευχές του έχουν παρρησία προς τον Θεό, διασχίζουν τον αιθέρα, ξεπερνούν τους αστέρας, διέρχονται τους ουρανούς και πλησιάζουν στον θείο θρόνο της χάριτος, όπου δέχονται τις ευλογίες του Θεού. Και ο άνθρωπος προσευχόμενος ούτως, πλουτίζει την κατά Θεόν χάριν.
Του Αρχιμανδρίτη Εφραίμ Φιλοθεΐτη
Παραινετική ἐπιστολή διά τάς σχέσεις μας πρός τόν πλησίον καί διά τήν σημασίαν τῶν θλίψεων
Τίποτε δεν κάνει τόσο εύκολο τον δρόμο διά την προσέγγισι του Θεού, όσο το έλεος που προσφέρεται από το βάθος της ψυχής προς εκείνους που το έχουν ανάγκη.
Ο Κύριος είπεν:
«Εφ' όσον εποιήσατε ενί τούτων των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθ. 25, 40).
Είναι μιμητής του Θεού αυτός που θεραπεύει, όπως ο Θεός τας ανάγκας των άλλων από φιλανθρωπία και δείχνει πως έχει μέσα του κατ' αναλογία με το Θεό δύναμι προνοίας διά την σωτηρίαν του αδελφού του.
Ποιος λοιπόν είναι τόσο αδιάφορος, ώστε να μην επιθυμή να ομοιάζη προς τον Θεόν, να προσεγγίζη δηλαδή προς το καθ' ομοίωσιν, ενώ ο τρόπος της ευποιΐας και συμπαθείας του πλησίον είναι τόσον εύκολος;
Χωρίς την ευσπλαχνία και την αγάπη του πλησίον καμμία αρετή δεν μπορεί να διατηρηθή αμόλυντος.
Αν συνηθίσουμε να παρατηρούμε και να εξετάζωμε μόνο τον εαυτό μας, ποτέ δεν θα ενοχληθούμε με όσα πράττουν οι άλλοι. Θα αναγνωρίζωμεν ένα μονάχα κριτή, σοφό και δίκαιο, τον Άγιον Θεόν, που κρίνει με σοφία και δικαιοσύνη, όλα όσα γίνονται και μάλιστα και διά ποίον λόγο έχουν γίνει.
Ας αυτοπεριορίσωμε τον εαυτόν μας κόβοντας ολότελα την προσκόλλησί μας εις τα εξωτερικά και ας μη αφήνωμε το μάτι μας να βλέπη, ούτε το αυτί μας να ακούη, ούτε η γλώσσα να μιλάη διά τα ξένα πράγματα. Ας τα χρησιμοποιούμε περισσότερο με συμπάθεια παρά με εμπάθεια προς τους άλλους.
Ας ακούσωμεν τον θεηγόρον Παύλον ο οποίος μας συμβουλεύει:
«Σας παρακαλώ να πολιτευθήτε με πάσαν ταπεινοφροσύνην και πραότητα, με μεγαλόψυχον υπομονήν, ανεχόμενοι διά της αγάπης ο ένας του άλλου τα ελαττώματα» (Εφ. δ' 2).
«Εάν δε διάφορα και ποικίλα χαρίσματα και όχι τα αυτά εδόθησαν εις όλους, κατ' ουδένα λόγον επιτρέπεται η διανομή αυτή να γίνεται αιτία χωρισμού μεταξύ σας. Διότι η διανομή αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά γίνεται από αυτόν τον Χριστόν. Εις ένα έκαστον από ημάς εδόθη η χάρις σύμφωνα με το μέτρον, το οποίον σαφώς και δικαίως χρησιμοποιεί ο Χριστός εις την διανομήν της δωρεάς του» (Εφ. Δ' 7).
«Ας αποθέσωμεν τον παλαιόν άνθρωπον τον φθειρόμενον κατά τας επιθυμίας της απάτης και ας ενδυθούμε τον νέον τον κατά Θεόν κτισθέντα» (Εφ. Δ' 22, 24).
Εάν έτσι εργασθούμε εις τον εαυτόν μας τότε θα κατορθώσωμεν «να περιπατήσωμεν αξίως του Θεού του καλούντως υμάς εις την εαυτού βασιλείαν και δόξαν» (Α' Θες. Β' 12).
Ο Άγιος Θεός μας δίδει την χάριν του, αλλά πρέπει να αναγνωρίζωμεν ό,τι καλόν και εάν πράττωμεν δεν είναι ιδικόν μας, είναι του Θεού. Πρέπει να συμπαθούμε τον μη έχοντα και να μην τον θεωρούμε ότι είναι αμαρτωλός, δηλαδή φαύλος, πονηρός, φλύαρος, κλέπτης, ψεύτης. Εάν την επίγνωσιν αυτήν αποκτήσωμεν, δεν θα κρίνωμεν ποτέ κανένα και αν ακόμη τον βλέπουμε να αμαρτάνη θανασίμως.
Θα σκεπτώμεθα ως εξής:
Δεν έχει Χριστέ μου την χάριν σου δι' αυτό αμαρτάνει. Αν φύγης και από εμένα θα πράξω τα ίδια και χειρότερα. Εσύ με βοηθάς και στέκομαι στα πόδια μου. Τόσον βλέπει ο αδελφός τόσον κάνει.
«Ζητείς από τον αδελφό σου αυτό που δεν του το έδωκεν ο Θεός. Εάν καλώς το εννοήσης αυτό που σου λέγω, όλοι θα σου είναι ανεύθυνοι και μόνον εσύ θα είσαι υπεύθυνος. Εάν θέλεις λοιπόν τον πλησίον σου να είναι πάντα καλός, καθώς σου αρέσει, αφαίρεσε τους πειρασμούς όπου έχει, με την χάριν όπου έχεις...».
«Δίκαιον είναι να κάμης ευχήν να τον απαλλάξη ο Θεός από τους πειρασμούς όπου έχει διά να μπορή να βλέπη και να ενεργή ορθά. Εάν δε ζητήσης κατ' άλλον τρόπον να εύρης το δίκαιον, θα φαίνεσαι ως άδικος και επομένως είναι ανάγκη η χάρις να πηγαινοέρχεται, μέχρι να εύρη ανάπαυσιν στην ψυχήν σου. Διότι τόσην χάριν δικαιούται εις εαυτόν να έχη ο άνθρωπος, όσον πειρασμόν ευχαρίστως υπομένει. Όσον βάρος του πλησίον αγογγύστως βαστάζει» (Γέρων Ιωσήφ ο σπηλαιώτης).
Άλλος δρόμος συντομότερος δεν υπάρχει από του να υπομένη κανείς τους πειρασμούς που έρχονται οποιοιδήποτε και αν είναι αυτοί.
Η πνευματική κατάστασις του ανθρώπου και η χάρις που έχει φαίνεται από την υπομονήν που έχει ο άνθρωπος. Απόδειξις της υπάρξεως της αρετής είναι η ανοχή, η μακροθυμία, η υπομονή. Αυτά είναι τα στολίδια κάθε αγωνιζομένου Χριστιανού.
Διά τούτο, αγαπητή μου ψυχή, κατά τον καιρόν, που πολεμεί και σε συγκαύση με το πυρ της αμαρτίας, μη νυστάξης, μη αμελήσης, αλλά αγωνίζου και ήλπιζε εις την άμαχον δύναμιν του Θεού, με την οποίαν το μεν πυρ της αμαρτίας θέλει σβύσει, τον δε διάβολον θα καταπατήσης. Ψάλλε με χαρά και αγαλίασι μαζύ με τον μελωδόν Θεόδωρον Στουδίτην: «Δεξιά σου χειρ λαβών συ Λόγε, φύλαξόν με, φρούρησον, μη πυρ με φλέξη της αμαρτίας» (ε' αντίφωνον του α' ήχου).
Ο διάβολος, αν θέλεις να μάθης, είναι χρήσιμος εις όλους μας, αν τον χρησιμοποιήσωμεν όπως πρέπει. Μας ωφελεί πάρα πολύ και επιτυγχάνομεν από αυτόν όχι μικρά κέρδη, όπως συνέβη και με τον Δίκαιον Ιώβ.
Εάν εσύ δεν αμελήσης και δεν προδώσης μόνος σου τον εαυτόν σου, ούτε αυτός ο διάβολος μπορεί να σε βλάψη. Ο αδύνατος βλάπτεται από παντού, ο δε ισχυρός ωφελείται από παντού. Διότι σημασία πάντοτε έχει η ψυχική διάθεσις και πάντοτε κυριαρχεί η προαίρεσις του ανθρώπου.
Εμείς λοιπόν ας μη επιρρίπτωμεν ούτε εις τον διάβολον, ούτε εις τους άλλους τας ευθύνας των ιδικών μας αμαρτημάτων. Αλλά τι αρμόζει κυρίως να κάνωμεν; Να κάνωμεν τούτο και μόνον. Να εμβαθύνωμεν εις τον εαυτόν μας και εις τα τραύματά μας, διότι έτσι θα ημπορέσωμεν να επιθέσωμεν και τα φάρμακα διά την θεραπείαν, διότι εκείνος που αγνοεί την νόσον του δεν θα φροντίση καθόλου διά την θεραπείαν της.
Ο ιερός Χρυσόστομος μας παρακινεί να ευχώμεθα διά τους πειράζοντας ημάς και να τους θεωρούμε ευεργέτας και όχι να τους καταρώμεθα ως εχθρούς. «Τούτο αεί λογιζόμεθα ότι και ο ευλογών τον εχθρόν εαυτόν ευλογεί και ο καταρώμενος τον εχθρόν εαυτόν καταράται και ο ευχόμενος υπέρ εχθρού, υπέρ εαυτού εύχεται όχι υπέρ εκείνου».
Ο Αιλιανός επαινεί τους εφόρους της Σπάρτης, επειδή δεν έκαμαν εκδίκησιν εις τους Κλαζομενίους οι οποίοι τους ατίμασαν. Αυτοί επήγαν εις την Σπάρτην και έβαψαν τους θρόνους των εφόρων, εις τους οποίους αυτοί καθήμενοι έκριναν. Οι έφοροι όταν το έμαθαν δεν ηγανάκτησαν ούτε ανταπέδωκαν κακόν αντί κακού. Επρόσταξαν όμως τον διαλαλητήν να κηρύξη αυτά τα θαυμάσια λόγια: «επιτρέπεται εις τους Κλαζομενίους να ασχημονούν».
Αυτούς τους εφόρους πρέπει να μιμούμεθα και εμείς οι Χριστιανοί . Και αν μας καταρώνται και αν μας κακοποιούν και αν μας υβρίζουν, εμείς δεν πρέπει να κάνωμεν εκδίκησιν, αλλά ας ακούσωμεν τι μας συμβουλεύει ο Χρυσορρήμων εις τον λόγον του περί μετανοίας: «Εκείνος ο οποίος δεν αδικεί τον εαυτό του, δεν θα ημπορέση να τον ζημιώση κανείς άλλος...και συ αν κάνης κάθε τι που εξαρτάται από εσένα, οπωσδήποτε θα επακολουθήση η βοήθεια από τον Θεόν...αν, όμως, κανείς ζημιώνεται και αδικήται, προέρχεται αυτό οπωσδήποτε από τον εαυτό του, όχι από τους άλλους, έστω και αν είναι αναρίθμητοι αυτοί που τον αδικούν και τον βάπτουν. Διότι, αν δεν πάθη αυτό από τον εαυτό του, όλοι μαζύ όσοι κατοικούν εις ολόκληρον την γην και αν τον κτυπήσουν ούτε κατ' ελάχιστον δεν θα ημπορέσουν να βλάψουν αυτόν που γρηγορεί και προσέχει εν Κυρίω...».
Αι θλίψεις και οι διάφοροι πειρασμοί πάντοτε μας ωφελούν πνευματικώς. Ο Άγιος Αδελφόθεος Ιάκωβος θεωρεί τας θλίψεις ως αιτία χαράς πνευματικής, δια τούτο παρατηρεί: Πάσαν χαράν ηγήσασθε αδελφοί μου, όταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες ότι το δοκίμιον υμών της πίστεως κατεργάζεται υπομονήν» (Ιακ. α' 2). Θα χαίρετε δε εις τας θλίψεις και τους πειρασμούς αυτούς, όταν έχετε την γνώσιν, ότι το να δοκιμάζεται η πίστις διά των θλίψεων, δημιουργεί ως αποτέλεσμα ασφαλές και πλήρες την σταθεράν υπομονήν. Η δε υπομονή αυτή ας είναι ακλόνητος και έτσι ας παράγη πλήρη τον καρπόν της τελειοποιήσεώς σας, διά να είσθε τέλειοι και ολόκληροι, ώστε να μην σας λείπει τίποτε.
Εκτός όμως των πειρασμών, διά των οποίων ο Θεός μας καταρτίζει, υπάρχουν και πειρασμοί που γεννώνται από τα αμαρτωλά πάθη μας. Κανένας άνθρωπος, που πειράζεται προς αμαρτίαν, ας μη λέγη, ότι ο Θεός είναι η αιτία του να πειράζωμαι και να σπρώχνωμαι εις την αμαρτίαν. Έκαστος δε ερεθίζεται και σπρώχνεται εις την αμαρτίαν από την ιδικήν του κακήν επιθυμίαν, που τον παρασύρει και με το δόλωμα της ηδονής τον τραβά.
Είναι πανευτυχής ο άνθρωπος, που βαστάζει με υπομονήν και καρτερίαν την δοκιμασίαν των θλίψεων. Και είναι πανευτυχής, διότι όταν διά της δοκιμασίας γίνη σταθερός και δοκιμασμένος και γυμνασμένος, θα λάβη τον λαμπρόν και ένδοξον στέφανον της αιωνίου ζωής, τον οποίον υπεσχέθη ο Κύριος εις εκείνους που τον αγαπούν.
Πηλίνη χειρί αμαρτωλού μοναχού μ.
Εκδόσεις "Ορθόδοξος Κυψέλη"
Πηγή ηλ. κειμένου: impantokratoros.gr
Η ποικιλία των πειρασμών κατά τον Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή
Λέγονται πειρασμοί, επειδή γεννούν πείρα και κατά τον αόρατο πόλεμο γίνονται φορείς πνευματικής γνώσεως στους προσεκτικούς. Πειρασμός είναι και λέγεται κάθε αντίθεση στον αγώνα μας για την πίστη και την ευσέβεια, ενώ φροντίζουμε για την υποταγή μας στον Θεό. Κατά την γνώμη των Πατέρων υπάρχουν ποικίλες υποδιαιρέσεις πειρασμών. Άλλοι είναι οι πειρασμοί των αγωνιστών, για να προσθέσουν κέρδος και πρόοδο στον αγώνα τους· άλλοι είναι οι πειρασμοί των ράθυμων και απρόθυμων, για να προφυλάσσονται από τα βλαβερά και επικίνδυνα· άλλοι είναι οι πειρασμοί αυτών που νυστάζουν και κοιμούνται, για να τους ξυπνήσουν. Διαφορετικοί είναι οι πειρασμοί αυτών που απομακρύνονται και πλανώνται, για να πλησιάσουν κοντά στο Θεό· διαφορετικοί τέλος είναι οι πειρασμοί των δικαίων και φίλων του Θεού, για να κληρονομήσουν την επαγγελία. Υπάρχουν και πειρασμοί των τελείων, που επιτρέπει ο Θεός, για να τους προβάλλει στην Εκκλησία ως στήριγμα των πιστών και ως παράδειγμα προς μίμηση. Υπάρχει και άλλο είδος πειρασμών των τελείων, όπως του Κυρίου και των Αποστόλων, που πλήρωσαν τον νόμο της (επι)κοινωνίας με τον κόσμο σηκώνοντας τους δικούς μας πειρασμούς.
Στον νόμο αυτό της "κοινωνίας" μετέχουν και οι πνευματικοί Πατέρες σηκώνοντας τα βάρη και τις αδυναμίες των πνευματικών παιδιών τους με προσευχές και διάφορους αγώνες που συμπληρώνουν τις ελλείψεις των άλλων. Κατά τους Πατέρες υπάρχει και ένας άλλος τρόπος "κοινωνίας" σε ξένους πειρασμούς: Όποιος κατηγορεί "κοινωνεί" με τους πειρασμούς του κατηγορουμένου, όποιος συκοφαντεί με τους πειρασμούς του συκοφαντουμένου, όποιος άδικεί με τούς πειρασμούς του αδικούμενου, ιδίως μάλιστα όταν ο αδικούμενος υπομένει αγόγγυστα τη ζημιά.
Εδώ αναφέρουμε τους πειρασμούς αυτών που προκόπτουν εξαιτίας της προσοχής και αγωνιστικότητάς τους, που κατά την κρίση πάντοτε των Πατέρων είναι: οκνηρία, βάρος του σώματος, χαύνωση των μελών, ακηδία, σύγχυση της διανοίας, υποψία για σωματική ασθένεια, δηλαδή μικροψυχία, σκοτισμός των λογισμών, εγκατάλειψη της ανθρώπινης βοήθειας, περιορισμός στις εξωτερικές ανάγκες και τα παρόμοια. Όλα αυτά, όταν συμβούν στους αγωνιστές με παραχώρηση του Θεού, δημιουργούν αίσθηση εγκαταλείψεως.
Τότε αρχίζει να κλονίζεται η πίστη τους, και να κόβεται η ελπίδα που τούς ενθάρρυνε μέχρι τότε. Μυστικά όμως η Χάρις τους παρηγορεί, για να μην αλλάξουν πρόγραμμα. Τους πείθει ότι ο πειρασμός δεν προήλθε από τους ίδιους, αφού όλα μαρτυρούν ότι δεν εγκατέλειψαν την καλή τους πορεία. Μετά τον προβληματισμό αυτόν και την μυστική παρηγοριά της Χάριτος στρέφονται με πίστη και πόθο προς τον Θεό, που έχει την δύναμη να τους σώσει, και προσπίπτουν με ταπείνωση ζητώντας την σωτηρία, που είναι και ο σκοπός για τον οποίο δοκιμάστηκαν. "Ως εδώ, όπως λένε οι Πατέρες, είναι οι πειρασμοί γι' αυτούς που προοδεύουν και προκόβουν στα πνευματικά.
Σε όσους συμβεί να αμελήσουν τα καθήκοντα τους ή, και το θλιβερότερο, να περιπέσουν σε οίηση και υπερηφάνεια, οι πειρασμοί είναι διαφορετικοί και σκληρότεροι, όπως όταν χρειάζονται εγχειρήσεις και εκτομές στις βαρείες αρρώστιες. Οι δαίμονες τους πολεμούν πρώτα φανερά με πολλή αναίδεια και επιμονή περισσότερο από την δύναμη τους. Σκοτίζεται ο νους και χάνουν τελείως την δύναμη της διακρίσεως η άνοια και οι βλακώδεις λογισμοί πληθαίνουν αρχίζει ισχυρός πόλεμος της σάρκας που εκβιάζει την προαίρεση παρουσιάζεται αναίτιος θυμός και σκληρότητα σε ό,τι άφορα το ίδιο θέλημα· εμφανίζεται αναίτια φιλονικία και επίπληξη στον οποιοδήποτε- ακολουθούν βλάσφημοι λογισμοί εναντίον του Θεού, απώλεια του θάρρους από την καρδιά, αφανής και φανερός εμπαιγμός από τους δαίμονες, ακράτεια στην ματαιολογία και, γενικά επιθυμία του κόσμου και της ματαιότητος. Έπειτα έρχονται πειρασμοί σκληροί που δύσκολα καταπολεμιούνται, παράξενα και ασυνήθιστα συμπτώματα ασθενείας, οδυνηρά τραύματα, φτώχεια και εγκατάλειψη ασυνήθιστη και απαρηγόρητη, κάθε αδύνατο και άλυτο συμβάν ή πράγμα, που προκαλεί απόγνωση και φόβο γιατί η καρδία στειρεύει από ελπίδα. Όλα αυτά είναι μάλλον συνέπειες της υπερηφάνειας και συμβαίνουν στον άνθρωπο που πλανήθηκε, και πίστεψε στον εαυτό του. Αυτά είναι τα φάρμακα για την θεραπεία του, ώστε να ξυπνήσει, να ταπεινωθεί και να εξεμέσει την χολή αυτής της ολέθριας διαστροφής.
Όπως στα θέματα της Χάριτος υπάρχουν τα βοηθητικά μέσα που κάνουν να περισσεύει η προκοπή σε χρόνο και ποσότητα έτσι και στην πλευρά της πλάνης υπάρχουν αυτά που συντελούν στην αυξομείωση της. Στην πλευρά της Χάριτος, όταν με την βοήθεια του Χριστού βαδίζει κάποιος την στενή και τεθλιμμένη οδό των εντολών και προσθέτει στην πορεία του αυτή ταπείνωση και συμπάθεια στην διακονία της αγάπης, αυξάνει την αντίληψη της Χάριτος και τον φωτισμό. Το αντίστοιχο συμβαίνει και στην πλευρά της πλάνης· αν προστεθεί ανυπομονησία και γογγυσμός, βαραίνει ο σταυρός στο διπλάσιο και ακόμη περισσότερο. Η μικροψυχία και η έλλειψη ελπίδας είναι τα βασανιστικότερα δεινά του αοράτου πολέμου. Αυτά παραχωρούνται στους σκληρούς και αταπείνωτους χαρακτήρες ως η σκληρότερη παιδεία, που είναι γεύση της ίδιας της γέεννας και της κολάσεως, αισθητό δείγμα της αποστασίας και εγκαταλείψεως.
Εδώ χρειάζονται ευχές άγιων και θαυματουργική επέμβαση, για να μαλακώσει η καρδιά. Χρειάζονται πολλές προσευχές και δάκρυα, για να επανασυνδεθεί η αρρωστημένη ψυχή με την Χάρη και να θεραπευθεί -αλλιώς είναι αναπόφευκτη η κατάκτηση της πλάνης, όπου η έκσταση των φρενών και ο όλεθρος!
Όντως μακάρια είσαι ταπείνωση! Ποιός είναι σοφός για να φυλάξει τα θελήματά σου και να μάθει καλά τα δικαιώματά σου, ώστε να σε κατακτήσει ολόκληρη. Να σε έχει σύντροφο και συγκάτοικο και εσύ να προπορεύεσαι αλλά και να ακολουθείς πίσω από αυτόν σε όλο τον δρόμο της ζωής του, ώσπου να τον παρουσιάσεις στον Δεσπότη και Βασιλέα σου, που σε ενδύθηκε ως αξιαγάπητη και σύνεδρό Του και σε αποκάλυψε και σε μας! «Μάθετε γάρ, λέει. ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία», και όχι κατά το σχήμα, «και ευρήσετε ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών»!
Δεν ήταν βέβαια ο σκοπός μας να επαναλάβουμε προβλήματα και ερμηνείες που είναι τόσο γνωστά από τους Πατέρες μας, αλλά μας παρέσυρε η ροή των πραγμάτων, αφού σχεδόν άθελά μας βρεθήκαμε στους στροβίλους των πειρασμών, των οποίων συχνότατα γινόμαστε θύματα για τις τόσες ελλείψεις και αμέλειες μας.
Ο αείμνηστος Γέροντας δεν έπαυε, με τον δικό του επαγωγικό τρόπο, να ερμηνεύει σε όλες τις φάσεις της ζωής μας τον στόχο και σκοπό των «συμβατικών αυτών επιφορών».
Βλέπαμε τις κινήσεις και τη λειτουργία των πειρασμών αυτών συνεχώς στα πλαίσια του πνευματικού νόμου, που ρύθμιζε τα πάντα στη ζωή μας με λεπτομέρεια. Πραγματικά, πόση σοφία κρύβεται εδώ για τους συνετούς και για όσους γνωρίζουν καλά την πνευματική ζωή, όταν χαράζουν την πορεία της πλεύσεως τους σε αυτόν τον ωκεανό της ζωής έχοντας ως βάση και πόλο έλξεως τον πνευματικό νόμο, «τον νόμον του πνεύματος της ζωής».
Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού,
«Ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής»,
εκδ. Ι.Μ.Βατοπαιδίου- Ψυχωφελή Βατοπαιδινά
Περί πονηρῆς συνείδησης
Πονηρή συνείδηση είναι η συνείδηση του ανθρώπου που παραβαίνει τον θείο ηθικό νόμο, ζητώντας πάντα την επικράτηση του δικού του θελήματος, το οποίο του υπαγορεύει το ίδιο του το εγώ. Η συνείδηση αυτού του ανθρώπου έχει πλέον διαστραφεί από την εσκοτισμένη του διάνοια και την επικράτηση μέσα του του νόμου της αμαρτίας, και δεν ξεσηκώνεται πια, ούτε διαμαρτύρεται για τις παραβάσεις του ηθικού νόμου, διότι αθέτησε και νόμο και Νομοθέτη, και η αμαρτία σκοτείνιασε τα μάτια της ψυχής του, ώστε να μη βλέπει το φως του ηθικού νόμου, το φως της αλήθειας. Βούλωσε τα’ αυτιά του για να μην ακούει τον λόγο του Θεού , σκότισε τον νου του ώστε να μην κατανοεί, σκλήρυνε και απολίθωσε την καρδιά του ώστε να μην συναισθάνεται. Η συνείδηση ενός τέτοιου ανθρώπου έχει πωρωθεί.
Αυτός που έχει πονηρή συνείδηση, ζει μέσα στην κακία, σκέπτεται και επιδιώκει τα πονηρά, επιθυμεί τα κακά και εργάζεται την ανομία. Σε τίποτα δεν έχει θάρρος . Τρέμει ακόμη και τους δούλους και βλέπει τους πάντες καχύποπτα. Στην καρδιά του βασιλεύει ταραχή και την κατακυριεύουν ο θυμός και η οργή. Αυτός που έχει πονηρή συνείδηση κολάζεται από την πονηρία, πριν από την ώρα της κόλασης, σαν να βρίσκεται κιόλας σ’ αυτή.
Πηγή: «Το γνώθι σαυτόν
ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ»
ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ
Γ΄ΕΚΔΟΣΗ
Απόδοση στη Νέα Ελληνική:
Ευανθία Χατζή
Επιμέλεια κειμένου- Επίμετρο:
Γιώργος Μπάρλας
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ
Αθήνα 2011
http://talantoblog.blogspot.gr
Χριστέ, τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν...
Χριστέ, τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, τὸ φωτίζον καὶ ἁγιάζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον, σημειωθήτω ἐφ' ἡμᾶς τὸ φῶς τοῦ προσώπου σου, ἵνα ἐν αὐτῷ ὀψώμεθα φῶς τὸ ἀπρόσιτον· καὶ κατεύθυνον τὰ διαβήματα ἡμῶν πρὸς ἐργασίαν τὼν ἐντολῶν σου, πρεσβείαις τῆς παναχράντου σου Μητρός, καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων.
Ἀμήν.
http://agiosonoufrios.blogspot.gr
Μην δικαιολογείς την αδράνειά σου!
Δεν υπάρχει πιο κρύο πράγμα από τον χριστιανό που δεν σώζει άλλους. Δεν μπορείς εδώ να επικαλεσθείς την φτώχια, διότι θα σε κατηγορήσει η χήρα που κατέβαλε τα δύο λεπτά... Δεν μπορείς να επικαλεστείς την ταπεινή σου καταγωγή, διότι και οι απόστολοι ήταν άσημοι και κατάγονταν από ασήμους. Δεν μπορείς να προβάλεις την αγραμματοσύνη σου κι εκείνοι ήταν αγράμματοι.
Ακόμη κι αν είσαι δούλος, κι αν είσαι δραπέτης, θα μπορέσεις να εκπληρώσεις το καθήκον σου, διότι και ο Ονήσιμος τέτοιος ήταν. Κοίταξε όμως που τον καλεί και σε τι υψηλό αξίωμα τον ανεβάζει ο απόστολος «ίνα κοινωνή μοι», λέγει, «εν τοις δεσμοίς μου». Δεν μπορείς να προφασισθείς την ασθένεια, διότι και ο Τιμόθεος τέτοιος ήταν, είχε «πυκνάς ασθενείας»...
Δεν βλέπετε τα δένδρα τα άκαρπα πως είναι γερά, πως είναι ωραία, μεγάλα, λεία και ψηλά; Αλλά αν είχαμε κήπο, θα προτιμούσαμε να έχουμε ροδιές και ελιές καρποφόρες παρά αυτά, διότι αυτά είναι για την τέρψη και όχι για την ωφέλειά μας ελάχιστα ωφελούν. Τέτοιοι είναι οι χριστιανοί που φροντίζουν μόνο για τα δικά τους, η μάλλον ούτε τέτοιοι, διότι αυτοί είναι για την φωτιά, ενώ τα καλλωπιστικά δένδρα χρησιμοποιούνται και για την οικοδόμηση και για την ασφάλεια των ιδιοκτητών.
Τέτοιες ήταν και οι πέντε παρθένες, αγνές βέβαια και κόσμιες και σώφρονες, αλλά σε κανέναν χρήσιμες, γι’ αυτό και κατακαίονται. Τέτοιοι είναι αυτοί που δεν έθρεψαν τον Χριστό. Πρόσεξε ότι κανείς απ’ αυτούς δεν κατηγορείται για προσωπικά του αμαρτήματα δεν κατηγορείται ότι πόρνευσε ούτε ότι επιόρκησε, καθόλου, αλλά ότι δεν υπήρξε χρήσιμος στον άλλο... Πως είναι χριστιανός τέτοιος άνθρωπος; Πες μου, αν το προζύμι που ανακατεύεται με το αλεύρι δεν μεταβάλλει στη δική του φύση όλο το φύραμα, είναι προζύμι; Και αλήθεια, το μύρο που δεν γεμίζει ευωδιά εκείνους που πλησιάζουν θα το ονομάζαμε μύρο;
Μην πεις μου είναι αδύνατο να παρακινήσω άλλους. Αν πράγματι είσαι Χριστιανός, αδύνατο είναι το να μη συμβαίνει αυτό. Όπως αυτά που βλέπουμε στη φύση είναι αναντίρρητα, έτσι και τούτο διότι στη φύση του Χριστιανού βρίσκεται το πράγμα. Μην υβρίζεις τον Θεό. Αν πεις ότι δεν μπορεί να φωτίζει ο ήλιος, τον ύβρισες. Αν πεις ότι ο Χριστιανός δεν μπορεί να ωφελεί, ύβρισες τον Θεό και τον είπες ψεύτη.Διότι είναι ευκολότερο να μη θερμαίνει και να μη χύνει φως ο ήλιος, παρά να μη φωτίζει ο χριστιανός... είναι ευκολότερο να γίνει σκοτάδι το φως, παρά να συμβεί αυτό. Μη λες, λοιπόν, είναι αδύνατο, διότι αδύνατο είναι το αντίθετο. Μην υβρίζεις, λοιπόν, τον Θεό.
Αν ρυθμίσουμε σωστά τη ζωή μας, οπωσδήποτε θα συμβούν κι εκείνα και θα ακολουθήσουν σαν κάτι το φυσικό. Δεν είναι δυνατόν να μείνει κρυφό το φως του Χριστιανού δεν είναι δυνατόν να κρυφτεί μια τόσο φωτεινή λαμπάδα. Ας μην αμελούμε, λοιπόν!
Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου
Η εξομολόγηση της μάνας που δεν έγινε.
Μία μάνα πήγε το παιδάκι της να εξομολογηθεί, όταν αυτή ήταν στο δημοτικό.
Σκεφτόταν, «θα το πάω τώρα, από μικρό, να το ‘χω σίγουρο ότι θα είναι προσεκτικό, ότι θα το φυλάξει ο Θεός και θα ‘ναι στο δρόμο του.
Δεν υπάρχει κάτι καλύτερο που θα μπορούσα να έχω κάνει». Έτσι σκεφτόταν. Ήταν Τετάρτη Δημοτικού το παιδί της. Έφτασαν στον ναό και λέει η μάνα στον πνευματικό «Πάτερ, σας φέρνω το παιδάκι μου μικρό , μικρό, να το βάλουμε στο δρόμο του Θεού». Και λέει ο πνευματικός «άργησες πολύ να φέρεις το παιδί σου». Ξαφνιάστηκε η μάνα. «Πάτερ, τώρα αρχίζω και βλέπω ότι καταλαβαίνει μερικά πράγματα καλύτερα. Όταν ήταν μικρό, δεν το έφερνα, διότι τι αμαρτίες να έχει ένα μικρό παιδί;».
Και της απάντησε ο Ιερέας: "Δεν εννοώ αυτό. Δεν αναφέρομαι στο παιδί. Λέγοντας πως άργησες να φέρεις το παιδί σου , εννοώ ότι έπρεπε, πρίν απ’το παιδί σου , να ‘χεις φέρει τον εαυτό σου. Και δεν αναφέρομαι στο τώρα, στα τωρινά σου χρόνια. Που ήσουν τόσα χρόνια εσύ; Δεν σε ήξερα όταν ήσουν είκοσι χρονών. Δεν σε ήξερα όταν ήσουν δεκαπέντε. Δεν σε ήξερα όταν ήσουν εσύ Τετάρτη Δημοτικού. Εσύ, που ήσουν όταν πήγαινες τατέρτη δημοτικού. Που ήσουν από μικρό παιδί; Το τι είναι το παιδί σου τώρα εξαρτάται από τι ήσουν εσύ τότε.
Εξαρτάται από το πώς μεγάλωσες εσυ. Έπρεπε να έρθεις εσύ από τότε πριν γεννηθεί το παιδί σου γιατί ήδη του ετοίμαζες από εκείνη την στιγμή όχι μόνο τα γονίδια που πήρε από σένα , μας τις ψυχικές υποδομές και τον χαρακτήρα του. Διότι, από σένα δεν πήρε μόνο το χρώμα των ματιών, των μαλλιών, το ύψος, την μορφή του προσώπου, το σχήμα του κορμιού και όλο το παρουσιαστικό του. Πήρε και τον ψυχικό σου κόσμο , το εσωτερικό σου , την χάρι που σκόρπαγε η ψυχή σου. Την χάρι που είχες ή που δεν είχες".
Πόσο ευθύνη έχουμε ;
Από το βιβλίο «Αγάπη για πάντα»
του π. Ανδρέα Κονάνου
Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΦΡΟΝΙΜΟΥ
Φρόνιμος είναι αυτός που εργάζεται σε όλη του τη ζωή για την αρετή. Ο φρόνιμος είναι συνετός άνθρωπος και ότι κάνει το κάνει με σκέψη και επίγνωση. Αγαπάει τον Θεό και Τον ανακαλύπτει μέσα από τα δημιουργήματά Του. Οι λόγοι του είναι γεμάτοι σύνεση, οι δε πράξεις του ευχάριστες στον Θεό. Ο δρόμοι του είναι ευθείς και προχωράει προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι σκέψεις του ταιριάζουν με των σοφών τις σκέψεις και οι διαλογισμοί του με αυτούς των συνετών.Επιμελείται και προσέχει τα γύρω από τη ζωή του, εξασκώντας ιδιαίτερα τη φρόνησή του.
Όταν ευτυχεί παραμένει μετριόφρων και όταν ατυχεί καρτερικός. Ο φρόνιμος, πριν επιχειρήσει να κάνει κάτι, πρώτα απ’ όλα σκέπτεται πού αποσκοπεί η πράξη του και μετά προχωράει στην πραγματοποίησή της. Ο φρόνιμος είναι σε όλα σταθερός. Ο φρόνιμος δεν φουσκώνει, δεν παινεύεται, δεν υπερηφανεύεται, αλλά συμπεριφέρεται με ταπεινοφροσύνη και θυμάται πάντα ότι ο άνθρωπος είναι περαστικός και προσωρινός από τη γη και ότι το πολίτευμά του, η πραγματική ζωή του δηλ. υπάρχει στον ουρανό.
Μακάριος είναι ο άνθρωπος, ο οποίος κατέκτησε τη σοφία και ο θνητός ο οποίος απέκτησε φρόνηση.
Πηγή: «Το γνώθι σαυτόν», Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως
Ο σκοτισμός του νοός κατά την ώραν της προσευχής
ΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ἀγωνιστές συχνά παραπονοῦνται ὅτι κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς ὁ νοῦς τους δέν συγκεντρώνεται, ἀλλά σκορπίζεται ἐδῶ καί ἐκεῖ, μέ ἀποτέλεσμα νά θεωροῦν ὅτι ἡ προσευχή τους εἶναι μάταια. Βλέπουν ὅτι ἡ πράξη τῆς προσευχῆς εἶναι δύσκολη, γι᾽ αὐτό καί ζητοῦν ἀπό τούς πνευματικούς σχετικές συμβουλές.
Τό πρῶτο, πού πρέπει νά προσέξουν οἱ ἀδελφοί εἶναι ἡ προσπάθεια στήν προσευχή νά μή διακοπεῖ. Νά προσεύχονται κι ἄς τρέχει ὁ νοῦς στά περιττά καί μάταια. Νά ἐλπίζουν ὅτι κάτι καλύτερο θά πετύχουν αὔριο.
Ὁ ἀγώνας τους πρέπει νά εἶναι στραμμένος κυρίως στήν ἐγρήγορση, στόν περιορισμό τῶν βιοτικῶν μεριμνῶν καί στό ἔλεγχο τῶν αἰσθήσεων. Γιά νά εἶναι προσηλωμένος ὁ νοῦς στόν Ἰησοῦ, δέν πρέπει νά ἀσχολεῖται μέ περιττά καί ἄχρηστα πράγματα, τά ὁποῖα ἐκτός τῆς ραθυμίας προκαλοῦν καί λύπη. Ὁ πολυάσχολος καί πολυμέριμνος δέν πρόκειται νά συγκεντρώσει τό νοῦ του στήν προσευχή. Μοιάζει μέ ναυτικό, πού ταξιδεύει σέ τρικυμισμένη θάλασσα.
Ἐπίσης ὁ ἔλεγχος τῶν αἰσθήσεων εἶναι ἀναγκαῖος, γιά νά μή ἐντυπώνονται εἰκόνες καί νά μή δημιουργοῦνται ἐντυπώσεις, πού ἀπομακρύνουν τό νοῦ ἀπό τό ἱερό ἔργο τῆς προσευχῆς. Ὁ πολύπειρος Γέροντας Ἰωσήφ ὁ ἡσυχαστής, ἀναφερόμενος στήν τήρηση τοῦ νοῦ, ἔλεγε: «Προσευχή χωρίς προσοχή καί νήψη εἶναι ἀπώλεια χρόνου, εἶναι κόπος χωρίς πληρωμή.
Πρέπει νά στήσουμε ἄγρυπνο φύλακα σέ ὅλες τίς αἰσθήσεις, μέσα καί ἔξω, τήν προσοχή. Γιατί χωρίς αὐτή ὁ νοῦς καί οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς διαχέονται στά μάταια καί συνήθη, ὅπως τό ἄχρηστο νερό, πού τρέχει στούς δρόμους. Κανένας δέν μπορεῖ νά ἀνεβεῖ ψηλά, ἄν δέν καταφρονήσει τά κάτω. Πολλές φορές προσευχόμαστε καί ὁ νοῦς μας περιδιαβάζει ἐδῶ καί ἐκεῖ, ὅπου τοῦ ἀρέσει καί σέ ὅσα ἀπό συνήθεια ἕλκεται. Γι᾽ αὐτό χρειάζεται βία, γιά νά τόν συμμαζέψουμε καί νά προσέξει τούς λόγους τῆς εὐχῆς».
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας θέτουν ὡς προϋπόθεση γιά τή συγκέντρωση τοῦ νοῦ στήν προσευχή τή μελέτη πνευματικῶν βιβλίων. Καί στήν περίπτωση αὐτή ὅμως χρειάζεται προσοχή καί ἀφοσίωση στό κείμενο καί ὄχι βιαστική καί ἐπιπόλαιη ἀνάγνωση.
Ὁ Γέροντας Παΐσιος ἔλεγε: «Ἐάν δέν ἔχουμε τό νοῦ μας κατά τήν ὥρα τῆς πνευματικῆς μελέτης, δέν ὠφελούμαστε καθόλου, μόνο πού χασομεροῦμε καί κουραζόμαστε ἄσκοπα, γιατί τίποτε δέν μποροῦμε νά θυμηθοῦμε, ὅπως ὁ τυπογράφος, ὅταν δέν ἔχει τό νοῦ του στή δουλειά, δέν βάζει μελάνη στά στοιχεῖα καί οἱ μηχανές δουλεύουν στόν ἀέρα καί δέν τυπώνεται τίποτε».
Ὁ νοῦς εἶναι ὁ τροφοδότης τῆς ψυχῆς «καί ὅ,τι καλό ἤ πονηρό δεῖ ἤ ἀκούσει, τό κατεβάζει στήν καρδιά, ὅπου εἶναι τό κέντρο τῆς πνευματικῆς καί σωματικῆς δύναμης τοῦ ἀνθρώπου». Ὁ πνευματικός ἀγωνιστής πρέπει νά τό γνωρίζει αὐτό καί νά προσέχει τί βλέπει, τί ἀκούει καί τί σκέφτεται, δηλαδή νά ἐπιλέγει τά καλά καί θεάρεστα καί νά ἀποφεύγει καθετί πού εἶναι ἁμαρτωλό καί σκορπίζει τό νοῦ στή ματαιότητα τῆς κοσμικῆς ζωῆς.
Πρωτοπρ. Διονύσιος Τάτσης
Ορθόδοξος Τύπος, 27/09/2013
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις
(
Atom
)