(Από το βιβλίο του Ἱερομονάχου Σάββα του Ἁγιορείτη)
Ἡ Ἱερά Ἐξομολόγηση μοιάζει μ’ ἕνα πολύ καλό «σέρβις», πού κάνει ὁ ἄνθρωπος στήν ψυχή του, διά τῆς Θείας Χάριτος. Οἱ ἔξοχες ἀνθρωπολογικές καί σωτηριολογικές ἀλήθειες, πού διατύπωνε ὁ Γέροντας σχετικά μέ τό φιλανθρωπότατο αὐτό Μυστήριο, εἶναι ἰδιαίτερα ἐπίκαιρες στή σύγχρονη, γεμάτη ψυχικές νόσους ἐποχή, μας...
Οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι ἔχουν-λόγω τῆς ἀπομάκρυνσής τους ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία- περί πολλοῦ τή λεγόμενη «ψυχιατρική»1 καί τούς «λεγόμενους ψυχιάτρους»2.
Γι’ αὐτό καί καταφεύγουν σ’ αὐτούς ἀντί νά πᾶνε στό ἀληθινό καί μόνο Ψυχ-Ἰατρεῖο πού εἶναι ἡ Ἁγία Μας ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τό Ταμεῖο τῆς Θείας Χάρης. Ὑποφέρουν πολύ ἀπό ποικίλα ψυχικά νοσήματα καί μάλιστα ἀπό κατάθλιψη, διότι δέν ἐξομολογοῦνται, δέν μετανοοῦν, δέν ἔχουν Θεο-πεποίθηση, ἀλλά πολλή αὐτο-πεποίθηση, δηλ. πολύ ἐγωισμό.
Ὁ Γέροντας ἔλεγε ἀπερίφραστα ὅτι αἰτία τῆς κατάθλιψης εἶναι ὁ ἐγωισμός καί θεραπεία της ἡ ταπείνωση3.
Ἡ πραγματική αἰτία τῶν ποικίλων «ψυχολογικῶν» προβλημάτων εἶναι οἱ διάφοροι δαίμονες. Οἱ ψυχολόγοι καί οἱ ψυχίατροι, ἐπειδή δέ θέλουν νά μιλήσουν γιά τό διάβολο, χρησιμοποιοῦν ἄλλες λέξεις: ψύχωση, νεύρωση, ἀνασφάλεια, στρές, ἄγχος, κατάθλιψη, μειωμένη αὐτοεκτίμηση, φοβία, ἔλλειψη αὐτοπεποίθησης κ.λ.π.4.
Ἄν κανείς ἀρκεσθεῖ σ’ αὐτά καί δέν μετανοήσει-ταπεινωθεῖ-ἐκκλησιαστικοποιηθεῖ δέν εἶναι δυνατόν νά θεραπευτεῖ πραγματικά ἀπό τά διάφορα ψυχολογικά του προβλήματα.
Ἡ χαρούμενη ὑπακοή καί ἡ γνήσια μετάνοια ὁδηγοῦν στήν ἀληθινή ταπείνωση, ἡ ὁποία καί θεραπεύει τόν ἄνθρωπο.
Περιγράφοντας, ὁ π. Πορφύριος, τή ζωή του στά Καυσοκαλύβια ἔλεγε ὅτι οἱ Γέροντές του, ποτέ δέν τοῦ εἶπαν «μπράβο», οὔτε ὁ ἴδιος τό ζήτησε ποτέ. Στόν ἔπαινο δέν εἶχε συνηθίσει. Οὔτε στό σπίτι του τόν ἐπαινοῦσαν. Αὐτή ἡ ταπείνωση, ὅπως ἔλεγε ὁ ἴδιος, τόν ὠφέλησε πολύ.
Ἔζησε μέ τρόπο ἀφανή. Ἦταν βέβαιος ὅτι δέν ἔχει κανείς τίποτε νά πάρει ἀπό αὐτόν. Πίστευε ὅτι ὁ ἴδιος δέν ἔχει τίποτα. Ἀντίθετα ἔλεγε, ὁ Χριστός μόνον ἔχει τό πᾶν.
1 Ὁ ὅρος εἶναι ἀτυχής ἀφοῦ δέν θεραπεύει τήν ψυχή ἀλλά τό νευρικό σύστημα, κεντρικό καί περιφερικό.