.

.

Δός μας,

Τίμιε Πρόδρομε, φωνή συ που υπήρξες η φωνή του Λόγου. Δος μας την αυγή εσύ που είσαι το λυχνάρι του θεϊκού φωτός. Βάλε σήμερα τα λόγια μας σε σωστό δρόμο, εσύ που υπήρξες ο Πρόδρομος του Θεού Λόγου. Δεν θέλουμε να σε εγκωμιάσουμε με τα δικά μας λόγια, επειδή τα λόγια μας δεν έχουν μεγαλοπρέπεια και τιμή. Όσοι θα θελήσουν να σε στεφανώσουν με τα εγκώμιά τους, ασφαλώς θα πετύχουν κάτι πολύ πιό μικρό από την αξία σου. Λοιπόν να σιγήσω και να μη προσπαθήσω να διακηρύξω την ευγνωμοσύνη μου και τον θαυμασμό μου, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να μη πετύχω ένα εγκώμιο, άξιο του προσώπου σου;

Εκείνος όμως που θα σιωπήσει, πηγαίνει με τη μερίδα των αχαρίστων, γιατί δεν προσπαθεί με όλη του τη δύναμη να εγκωμιάσει τον ευεργέτη του. Γι’ αυτό, όλο και πιό πολύ σου ζητάμε να συμμαχήσεις μαζί μας και σε παρακαλούμε να ελευθερώσεις τη γλώσσα μας από την αδυναμία, που την κρατάει δεμένη, όπως και τότε κατάργησες, με τη σύλληψη και γέννησή σου, τη σιωπή του πατέρα σου του Ζαχαρία.

Άγιος Σωφρόνιος Ιεροσολύμων

Ἂν βρεθοῦν δέκα;

Ἡ ἀπόφαση τοῦ Θεοῦ ἦταν νὰ καταστρέψει τὰ Σόδομα καὶ τὰ Γόμορρα μὲ θειάφι καὶ φωτιά. Αἰτία οἱ πολλὲς καὶ μεγάλες ἁμαρτίες ἀσέλγειας τῶν κατοίκων τους ποὺ ἔφθαναν σὰν κραυγὴ ὑπερηφάνειας στὸ θρόνο τοῦ Θεοῦ. «Αἱ ἁμαρτίαι αὐτῶν μεγάλαι σφόδρα» (Γεν. ιη΄ 20).
Τὴν ἀπόφασή Του ὁ ἅγιος Θεὸς τὴν ἀποκαλύπτει στὸν πατριάρχη Ἀβραὰμ ἀμέσως μετὰ τὴ φιλοξενία τῶν ἀγγέλων(*) στὴ δρῦ τοῦ Μαμβρῆ. Ὁ πιστὸς δοῦλος τοῦ Θεοῦ «συμπροπέμ­πων αὐ­τοὺς» πληροφορεῖται μὲ ὀδύνη ψυ­χῆς τὴν ἐπικείμενη καταστροφὴ τῶν Σοδόμων καὶ τῆς γύρω περιοχῆς κι ἀρχίζει τὶς εὐλαβεῖς ἱκεσίες του. ­­–Κύριε, εἶναι δυνατὸν νὰ καταστρέψεις τὸν δίκαιο μαζὶ μὲ τὸν ἀσεβή; Ἂν βρεθοῦν πενήντα δίκαιοι στὴν πόλη, θὰ τοὺς καταστρέψεις ὅλους; Ποτὲ Σὺ ὁ Θεὸς δὲν θὰ κάνεις αὐτό, νὰ φονεύσεις τὸν δίκαιο μαζὶ μὲ τὸν ἁμαρτωλό. Εἶναι ἀδύνατο νὰ ἐξισώσεις τὸν δίκαιο μὲ τὸν ἀσεβὴ καὶ νὰ τοὺς συμπεριφερθεῖς μὲ τὸν ἴδιο τρόπο. Σὺ ποὺ εἶσαι ὁ δίκαιος Κριτὴς ὅλου τοῦ κόσμου δὲν θὰ ἐφαρμόσεις δικαιοσύνη;

Ὁ Θεὸς ἀποκρίνεται στὸν Ἀβραὰμ καὶ τοῦ λέει: –Ἐὰν βρεθοῦν πενήντα δίκαιοι, γιὰ χάρη τῶν λίγων δικαίων δὲν θὰ καταστρέψω τὴν πόλη.
Ὁ Ἀβραὰμ ἀντιλαμβάνεται ὅτι δὲν ὑπάρχουν οὔτε πενήντα δίκαιοι στὰ Σόδο­­μα καὶ μὲ ταπείνωση ­ξαναρωτάει: –Κύ­­­ριε, ἐγὼ εἶμαι χῶμα καὶ στάχτη, ἀλ­­­­λὰ παίρ­νω θάρρος ἀπὸ τὴν ἄπειρη ἀγαθότητά Σου. Ἂν βρεθοῦν ­σαράντα πέντε δίκαιοι, θὰ καταστρέψεις τὴν πόλη; Κι ὁ φιλάνθρωπος Κύριος τοῦ ­ἀπαντάει: –Ὄ­­χι, δὲν θὰ καταστρέψω τὴν πόλη, «ἐ­­ὰν εὕρω ἐκεῖ τεσσαρακονταπέντε» (Γεν. ιη΄ 28). –Ἂν βρεθοῦν σαράντα; –Οὔτε μὲ σαράντα δικαίους θὰ καταστρέψω τὴν πόλη.
Ὁ Ἀβραὰμ ἀρχίζει νὰ κατεβάζει τὸν ἀριθμὸ ὄχι πιὰ πέντε-πέντε ἀλλὰ δέκα-δέκα. –Κύριε, μήπως θὰ Σὲ ἐξοργίσω, ἂν μιλήσω πάλι; Ἂν βρεθοῦν τριάν­­τα, θὰ καταστρέψεις τὴν πόλη; Κι ὁ Θε­ὸς ἀπαντάει: –Δὲν θὰ καταστρέψω τὴν πόλη, ἂν βρεθοῦν τριάντα. –Ἂν βρεθοῦν εἴκοσι; –Οὔτε μὲ εἴκοσι δικαίους θὰ καταστρέψω τὴν πόλη.
Ἡ δραματικὴ συνομιλία τους ­φθάνει στὸ ἀποκορύφωμά της. Ὁ δίκαιος Ἀ­­­βραὰμ βλέποντας τὸν πλοῦτο τῆς θείας συγκαταβάσεως μὲ συστολὴ ξαναρωτάει: –Κύριε, θὰ μοῦ ἐπιτρέψεις νὰ κάνω μιὰ τελευταία ἐρώτηση; Ἂν βρεθοῦν δέκα; –«Οὐ μὴ ἀπολέσω ἕνεκεν τῶν δέκα». Δὲν θὰ καταστρέψω τὴν πό­λη χάριν τῶν δέκα δικαίων, τοῦ ἀποκρί­νεται ὁ ἅγιος Θεός.
Τόσο ἡ τελευταία ἀπόκριση τοῦ Θεοῦ ὅσο καὶ οἱ πέντε προηγούμενες δείχνουν ὅτι ὁ πολυεύσπλαχνος Κύριος δὲν θὰ κατέστρεφε τὰ Σόδομα καὶ τὰ Γόμορρα, ἂν κατοικοῦσαν σ’ αὐτὲς τὶς πόλεις ἔστω καὶ δέκα δίκαιοι! Ὁ πατριάρχης Ἀβραὰμ μετὰ τὴν τελευταία ἐρώτηση σιώπησε. Ἐπέστρεψε στὴ σκηνή του καὶ περίμενε νὰ δεῖ τί θὰ ἀπογίνει.
Τελικῶς τὰ Σόδομα καὶ τὰ Γόμορρα καταστράφηκαν. Διότι δὲν ­κατοικοῦσαν σ’ αὐτὲς τὶς πόλεις οὔτε δέκα δίκαιοι! Ὅ­­λοι εἶχαν γίνει σάρκες. Σημειώνει ὁ ἱε­­ρὸς Χρυσόστομος ὅτι ἐπειδὴ οἱ Σοδομί­­τες ἀνέτρεψαν τοὺς ­νόμους τῆς φυσι­κῆς τάξεως καὶ ἐπενόησαν νέους καὶ ἄ­­νομους τρόπους σαρκικῆς ἐπαφῆς, ἄ­­­­­­νοιξε ἡ γῆ καὶ τοὺς κατάπιε, γιὰ νὰ ἀ­φή­σει ἐνθύμηση στὶς ­ἐπερχόμενες γενεὲς νὰ μὴ διαπράττουν τὶς ἴδιες ­ἁμαρτίες, γιὰ νὰ μὴν ὑποστοῦν τὴν ἴδια τιμωρία.
Ἡ συγκλονιστικὴ συνομιλία τοῦ πατριάρχη Ἀβραὰμ μὲ τὸν ἅγιο Θεὸ ἀπὸ τὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως (ιη΄ 23-33) ἀποδεικνύει περίτρανα ὅτι, ἂν δὲν ἤθελε νὰ καταστραφοῦν τὰ Σόδομα καὶ τὰ Γόμορρα ὁ γέρων Πατριάρχης, πολὺ περισσότερο δὲν ἤθελε νὰ καταστραφοῦν ὁ ἅγιος Θεός. Ὁ πολυεύσπλαχνος Κύριος δὲν θἐλει τὸν θάνατο τοῦ ἁμαρτωλοῦ. Εἶναι ἕτοιμος νὰ παρατείνει τὸ ἔλεός Του καὶ νὰ μὴ μᾶς τιμωρήσει παραδειγματικά, ὅπως θὰ ἦταν δίκαιο νὰ τὸ κάνει, ἐφόσον ἐξακολουθητικὰ ἁμαρτάνουμε. Ἀλλὰ γιὰ νὰ μὴν πέσει σὰν πέλεκυς ἡ τιμωρία τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ὑπάρχουν ἔστω καὶ λίγοι δίκαιοι, οἱ ὁποῖοι θὰ ὑψώνουν τὰ χέρια τους καὶ θὰ ἱκετεύουν τὸν πανοικτίρμονα Κύριο νὰ γίνει ἵλεως.
Ἄραγε ἀντιλαμβανόμαστε πόσο μεγάλη εὐγνωμοσύνη ὀφείλουμε σ’ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους; Ἂν δὲν ὑπῆρχαν μεταξύ μας τέτοιες ἅγιες ψυχές, οἱ συνέπειες τῶν ἁμαρτιῶν μας θὰ μᾶς εἶχαν ἀπὸ καιροῦ πνίξει.
Ἰδίως τὸν τελευταῖο καιρὸ ποὺ βρισκό­­μαστε σὲ δεινὴ θέση ­ἀναρωτιόμαστε πῶς θὰ σωθεῖ ἡ πολλαπλῶς ταλαιπω­­ρούμενη Πατρίδα μας; Ἕνας ἅγιος ἀ­­­­­­σκη­τὴς εἶπε μὲ τὸν φωτισμὸ τοῦ Θεοῦ ὅτι τὴν Πατρίδα μας θὰ τὴν σώσει ὁ ­ἅ­­γιος Θεὸς καὶ ἡ Παναγία μας.
Ἀλλὰ γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ τόπος μας, ἆραγε θὰ ὑπάρξουν ἔστω καὶ δέκα δίκαιοι ποὺ σὰν ἀλεξικέραυνα θὰ συγκρατήσουν τὴ δίκαιη ὀργὴ τοῦ Θεοῦ; Θέλουμε νὰ πιστεύουμε ὅτι θὰ ὑπάρξουν καὶ περισσότεροι ἀπὸ δέκα. Αὐτοὺς τοὺς ἐκλεκτοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ ἂς ἀγωνιστοῦμε ὅλοι μας νὰ τοὺς ἀκολουθήσουμε στὸ δρόμο τῆς ἁγιότητος.
–Κύριε, ἄκουσε τὶς ταπεινὲς προσ­ευ­χὲς αὐτῶν τῶν πιστῶν δούλων Σου καὶ σῶσε τὴν Πατρίδα μας. Γιὰ χάρη τῶν λίγων δικαίων σῶσε κι ἐμᾶς τοὺς πολλοὺς ποὺ ἁμαρτάνουμε ἀσύστολα καὶ ὑπερβήκαμε τοὺς ὅρους τῆς μακροθυμίας Σου.
(*) Στὴ φιλοξενία τῶν ἁγίων ἀγγέλων οἱ θεῖοι Πατέρες βλέπουν τὴν προτύπωση τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”