πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Αθανασίου (χημικός)
Α. Λόγοι διακοπής της «κοινωνίας»
Υπάρχουν Κανόνες, που προβλέπουν τη διακοπή της «κοινωνίας» από τον επίσκοπo, για συγκεκριμένους λόγους. Είναι ο 31ος Αποστολικός και ο 15ος της Πρωτοδευτέρας Συνόδου. Η παύση ή διακοπή της «κοινωνίας» με τον επίσκοπο λέγεται και «αποτείχιση». Η «αποτείχιση» έχει την έννοια ότι, όσοι διακόπτουν την «κοινωνία» με τον επίσκοπό τους, είναι σαν να ανεγείρουν γύρω από τον αιρετικό επίσκοπο κάποιο φραγμό για να τον αποκλείσουν εντελώς από τον εαυτό τους!
Ο ΛΑ’ 31ος Αποστολικός Κανόνας ορίζει: «Εἴ τις πρεσβύτερος, καταφρονήσας τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου, χωρὶς συναγάγῃ, καὶθυσιαστήριον ἕτερον πήξῃ, μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνῃ, καθαιρείσθω, ὡς φίλαρχος· τύραννος γάρ ἐστιν. Ὡσαύτως δὲ καὶ οἱ λοιποὶ κληρικοί, καὶ ὅσοι ἂν αὐτῷ προσθῶνται· οἱ δὲ λαϊκοὶ ἀφοριζέσθωσαν. Ταῦτα δὲ μετὰ μίαν, καὶ δευτέραν καὶτρίτην παράκλησιν τοῦ ἐπισκόπου γινέσθω». Ο 31ος Αποστολικός Κανόνας ενώ όμως δεν επιτρέπει την παύση της «κοινωνίας» για ατομικές αμαρτίες κάθε προσώπου, ακόμα και του επισκόπου, που είναι προσωπική του υπόθεση λέει κάτι ακόμη το οποίο όσοι δεν είναι στον αγώνα υπέρ της αληθείας του κανόνα της πίστεως, δηλαδή της Ορθοδοξίας, δεν το αναφέρουν κάν, πολύ απλά διότι δεν τους αρέσει να λέγεται, «μηδὲν κατεγνωκώς τοῦ ἐπισκόπου ἐν εὐσεβείᾳ καὶ δικαιοσύνῃ».(δηλ. όταν δεν κατακρίνει τον Επίσκοπο για ευσέβεια και δικαιοσύνη).
Σαφώς υπονοεί ότι μή όντως του επισκόπου «εν ευσεβεία και δικαιοσύνη», σ’ αυτή την περίπτωση προβλέπει την διακοπή κοινωνίας. Με απλά λόγια..Αν ο Επίσκοπος δεν είναι ασεβής ούτε είναι άδικος γιατί να φύγεις από τον Επίσκοπο; Αν είναι όμως ασεβής, αιρετικός και άδικος, τότε μπορείς να φύγεις. Αυτός είναι ο 31ος Κανόνας.
Πουθενά όμως, ο Κανόνας δεν εξηγεί τι είναι αυτοί οι λόγοι «ευσεβείας και δικαιοσύνης». Όταν έγινε ο Κανόνας, η έννοια των λέξεων «ευσέβεια» και «δικαιοσύνη» ήταν κατανοητή από τους πιστούς. Δεν υπήρχε λόγος να δοθούν τότε άλλες εξηγήσεις. Με την πάροδο όμως του χρόνου, η έννοια των λέξεων αυτών ξεθώριασε, μέχρι το σημείο, σήμερα να μη καταλαβαίνουμε τι ακριβώς εννοεί ο Κανόνας με τις λέξεις «ευσέβεια» και «δικαιοσύνη». Οι μεγάλοι Κανονολόγοι του 12ου αιώνα δεν είναι καθόλου διαφωτιστικοί στο ζήτημα αυτό. Ο Ζωναράς εξηγεί ότι λόγοι «ευσεβείας» και «δικαιοσύνης» υπάρχουν, όταν ο επίσκοπος «σφάλλει περί την ευσέβειαν και ποιεί παρά το καθήκον». Ο Βαλσαμών ερμηνεύει ότι υπάρχουν οι λόγοι αυτοί, όταν ο επίσκοπος είναι «ασεβής και άδικος». Οι ερμηνείες αυτές είναι προσκολλημένες στο γράμμα του κανόνα. Δεν βοηθούν, όμως καθόλου στην ερμηνεία του Κανόνα.
Β. Ποιοι είναι οι λόγοι «ευσεβείας».
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος διδάσκει, ότι ευσέβεια είναι «η καθαρή πίστη και η σωστή ζωή». Εξηγεί, ότι δεν έχει καμιά ωφέλεια ο πιστός, αν διαθέτει «ορθά δόγματα», όχι όμως και ορθό βίο. Ούτε επίσης, ωφελείται καθόλου, αν έχει ορθό βίο, αλλά αμελεί τα ορθά δόγματα. Ευσέβεια, λοιπόν, είναι τα ορθά δόγματα και η τήρηση των εντολών του Θεού. Η ορθή πίστη και η ορθή ζωή είναι η ευσέβεια. Αυτό όμως είναι και η Ορθοδοξία. Ορθοδοξία και ευσέβεια, ως έννοιες, ταυτίζονται. Γι’ αυτό και ο άγιος Γρηγόριος ο θαυματουργός λέγει ότι η ευσέβεια θεωρείται μητέρα των αρετών, γιατί είναι η αρχή και το τέλος τους.
2. Πολύ ορθά επίσης ο Νικόδημος ο Αγιορείτης θεωρεί ως αιρετικό, αυτόν που δεν έχει «ευσέβεια»! Και σ’ αυτό έχει απόλυτα δίκιο ο άγιος Νικόδημος, γιατί όποιος δεν ξέρει ή δεν μπορεί να θεραπεύσει τη ψυχή του, για να φτάσει στην ευσέβεια, αυτός ακολουθεί λαθεμένο τρόπο θεραπείας. Ο λαθεμένος τρόπος θεραπείας είναι η αίρεση. Αντίθετα, ο σωστός τρόπος θεραπείας είναι η Ορθοδοξία. Ο Μέγας Αθανάσιος λέει ότι ο αιρετικός δεν μπορεί να ονομάζεται καν χριστιανός, γιατί εξέπεσε από την Ορθόδοξη αλήθεια! Ο Μέγας Βασίλειος συμπληρώνει, ότι εκπίπτει κάποιος από την αλήθεια, όταν αθετεί κάτι από όσα γράφει η αγία Γραφή και οι Πατέρες ή διδάσκει κάτι «καινούργιο», ξένο απ’ την Παράδοση. Ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς γράφει, ότι στο Ευαγγέλιο δεν αποκόπηκε ποτέ τίποτε από κανένα χριστιανό, ούτε τροποποιήθηκε καθόλου. Υπάρχουν, συμπληρώνει, γι’ αυτό βαριές και φρικωδέστατες κατάρες κι’ όποιος τολμήσει ν’ αποκόψει ή να διασκευάσει κάτι, μάλλον αυτός αποκόπτεται απ’ το Χριστό! Τονίζει ακόμη ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, ότι θα υπάρχουν ψευδοδιδάσκαλοι και ψευδοπροφήτες, που θα εισαγάγουν αιρέσεις απώλειας και θα «εξαγοράζουν τους πιστούς με υπερβολικά πλαστούς λόγους»! Από τέτοιους ανθρώπους, ακόμα κι’ αν είναι επίσκοποι, θέλει ο Κανόνας αυτός να προστατεύσει τους Ορθοδόξους. Προβλέπει τη διακοπή της «κοινωνίας» με αυτούς ή αλλιώς, την «αποτείχιση». Οι Πατέρες δεν θεωρούν αιρετικούς μόνο αυτούς που διδάσκουν ξένα πράγματα απ’ την Ορθόδοξη Παράδοση, αλλά και όσους «κοινωνούν» με αυτούς. Γι’ αυτό η «κοινωνία» έχει τόση μεγάλη σημασία.
Γ. Ποιοι είναι οι λόγοι «δικαιοσύνης
Οι Πατέρες εξηγούν, ότι το ίδιο πράγμα σημαίνει και η λέξη «δικαιοσύνη». Ο Χρυσόστομος λέει ότι η Γραφή, με τη λέξη «δικαιοσύνη», εννοεί την αρετή γενικά, την ευσέβεια στη ζωή. Αυτό άλλωστε, είναι και το νόημα των λόγων του Κυρίου στην επί του όρους ομιλία Του, όταν έλεγε «μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην, ότι αυτοί χορτασθήσονται». Μακάρισε δηλ. ο Χριστός όσους αγωνίζονται με πολύ πόθο ν’ αποκτήσουν τις αρετές, την ευσέβεια.΄Η, όταν έλεγε «ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού, και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν». Η «ευσέβεια» και «δικαιοσύνη», ως έννοιες, είναι ταυτόσημες. Όμως, η μεν ευσέβεια χρησιμοποιείται περισσότερο για να τονίσει την πίστη, η δε δικαιοσύνη για να τονίσει την απόκτηση της αρετής. Και γι’ αυτό το λόγο, στον Αποστολικό αυτό Κανόνα, χρησιμοποιούνται και οι δύο λέξεις.
Δ.Πότε, η μη τήρηση των εντολών του Θεού, είναι λόγος διακοπής της «κοινωνίας»; Αδιαμφισβήτητα, λόγοι «δικαιοσύνης», κατά τον 31ο Αποστολικό Κανόνα, υπάρχουν κατά κύριο λόγο, όταν ένας επίσκοπος, αλλοιώνει τη διδασκαλία της Εκκλησίας, ως προς την τήρηση των εντολών του Θεού. Όταν δηλ. διδάσκει διαφορετικά απ’ την Αγία Γραφή κι’ απ’ ό,τι δίδαξαν οι Πατέρες, για την παράβαση των θείων εντολών. Όταν κάνει «θεολογία» τις πτώσεις του, απαλλάσσοντας τον εαυτό του ή τους άλλους από την ευθύνη της αμαρτίας. Όταν «νομοθετεί» τις πτώσεις του ως αρετή, δηλ. εξωραΐζει την αμαρτία, ως «θεάρεστη» πράξη ή, έστω αδιάφορη, για τη σωτηρία του ανθρώπου! Κατ’ αυτό τον τρόπο, δογματίζει ότι οι παραβάσεις των εντολών του Θεού, δεν είναι αμαρτία, ούτε εμπόδιο στον άνθρωπο για τη σωτηρία του! Αυτό το πράγμα, είναι διαστροφή της διδασκαλίας της Εκκλησίας.
Είναι έργο του διαβόλου, όπως ήταν τα λόγια του στους Πρωτοπλάστους, για να τους πείσει να φάνε τον απαγορευμένο καρπό. Η περίπτωση αυτή εμπίπτει στην πρόβλεψη του 31ου Αποστολικού Κανόνα, ως λόγου «δικαιοσύνης», για παύση της «κοινωνίας» από επίσκοπο, που διδάσκει τέτοια πράματα.
Ε. Μπορούμε να εφαρμόσουμε σήμερα τον 31ο Κανόνα, με βάση το νόμο για το γάμο των Ομοφυλόφιλων ζευγαριών;
Προκειμένου να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό σημειώνουμε τα εξής:
1.Ο νόμος αυτός ανατρέπει πλήρως την οντολογία και φυσιολογία των ανθρώπων, όπως τη διδάσκει η Αγία Γραφή. Αποτελεί δηλ. «έτερον Ευαγγέλιο».
2.Για τον νόμο αυτό η αντίδραση της Ελλαδικής Εκκλησίας ήταν ΧΛΙΑΡΟΤΑΤΗ. Ο Απόστολος Παύλος λέει ξεκάθαρα ότι «Εἴ τις ὑμᾱς εὐαγγελίζεται παρʼ ὅ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω». Γράφει ο μακαριστός επίσκοπος Φλωρίνης Α.Καντιώτης. Προσέξετε τι λέει ο Απόστολος Παύλος; Εάν κανείς λέει πράγματα τα οποία είναι αντίθετα από την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας, τότε αυτός, «ει τις»· όποιος νάναι. Μπορεί να είναι λαϊκός, αυτός που ζητάει, να βάλει δυναμίτη και να ανατρέψει την Εκκλησία του Χριστού· ανάθεμα. Ή μπορεί να είναι γυναίκα· ανάθεμα. Ή μπορεί να είναι παπάς· ανάθεμα. Μπορεί να είναι δεσπότης· ανάθεμα. Μπορεί να είναι αρχιεπίσκοπος· ανάθεμα. Μπορεί να είναι πατριάρχης· ανάθεμα. Μπορεί να είναι βασιλεύς· ανάθεμα. Ακόμα προχωρεί ο απόστολος και λέει· Απόστολος εγώ· «ανάθεμα». Αν ακόμα υποθέσουμε, ότι άγγελος έρθει από τα ουράνια και διδάξει ενάντια προς τα δόγματα· “ανάθεμα”. Αυτό το ανάθεμα ακούγεται μέσα στην προς Γαλάτας επιστολή και σε όλη την ιστορία της Εκκλησίας του Χριστού μας. Ποιο είναι το γνώρισμα του παπά; Να μαζεύει πρόσφορα, να λειτουργάει, να κάνει ωραίες ακολουθίες; Να κηρύττει χαριτωμένα και να χριστολογεί από τον άμβωνα και να δακρύζουν τα μάτια μερικών δεσποιναρίων δια τους στοχαστικούς του λογισμούς; Ποιο είναι το γνώρισμα του παπά, του δεσπότη σε αυτά τα δύσκολα χρόνια;
Το γνώρισμα του δεσπότη και παπά είναι η μαχητικότης. Είναι η παρρησία. Είναι εκείνο που είπε ο Απόστολος Παύλος, ότι· «οι θέλοντες ευσεβώς ζειν διωχθήσονται». Όσοι διώκονται. Εάν δείτε παπά, αν δείτε θεολόγο, αν δείτε μητροπολίτη, αρχιεπίσκοπο που δεν διώκεται, αλλά απολαμβάνει της αγάπης και εκτιμήσεως όλων είναι εκείνο που είπε ο Χριστός· «όταν είπωσι πάντες οι άνθρωποι εύγε-εύγε». Να ξέρετε πολύ καλά ότι αυτός δεν βαδίζει καλώς. Ή εάν είναι ορθόδοξος, δεν θέλει να αντιμετωπίσει το ρεύμα, τη χιονοστοιβάδα αυτή, η οποία κατέρχεται για να διαλύσει τον κόσμο.
Ο παπάς ο ορθόδοξος πάει κόντρα με τα ρεύματα. Ο Μέγας Αθανάσιος ολίγος, ένας ήτο, αλλά κράτησε ως Άτλας ολόκληρη την Ορθοδοξία. Ο Μάρκος ο Ευγενικός ένας ήτο, αλλά κράτησε στα χέρια του την πίστη ολόκληρη, ολόκληρη την Ορθοδοξία. Ο Ιερός Φώτιος. Τα ίδια. Ολίγοι είναι. Αλλά δεν νικάει κανείς με τα νούμερα. Νικάει με την πίστη. Γιατί όσα αξίζει ένας πιστός παπάς, όσο αξίζει ένας πιστός επίσκοπος, όσο αξίζει ένας πιστός αρχιεπίσκοπος.
3.Η υπάρχουσα κατάσταση στην Ελλάδα με την «ΝΟΜΩ ΚΡΑΤΟΥΣΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ» δημιουργεί σχέσεις εξάρτησης Ελλαδικής Εκκλησίας και κράτους. Μπορεί να υπήρξε μικρή και χλιαρή αντίδραση ορισμένων ιεραρχών για το νομοσχέδιο, όμως αυτό πλέον είναι νόμος του Κράτους. Επομένως εμμέσως πλην σαφώς και οι Ιεράρχες, ως ανώτατοι εκκλησιαστικοί υπάλληλοι του Κράτους, που μισθοδοτούνται από αυτό, αναγνωρίζουν το έκτρωμα αυτό, διότι κατά τη ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΗ ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας δεσμεύτηκαν με τις υποσχέσεις που φαίνονται στο σχετικό κείμενο. «Διαβεβαιούμαι επί τη Αρχιερωσύνη μου ότι θα εκπληρώ τη θεία χάριτι τα αρχιερατικά μου καθήκοντα μετά πάσης σπουδής και δυνάμεως, τηρών απαρασαλεύτως τους ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς Κανόνας και τας ιεράς Παραδόσεις, διαδηλώ δε υπακοήν εις το Σύνταγμα και τους νόμους του Κράτους».
Αλλά κάθε νόμιμο δεν είναι και ηθικό. Όπως φαίνεται στο κείμενο της διαβεβαίωσης, ο κάθε Αρχιερέας δηλώνει με όρκο και υπογραφή την υπακοή στο Σύνταγμα και τους νόμους του Κράτους. Το Σύνταγμα έχει κεφαλή την Αγία Τριάδα και οφείλουν όχι μόνο οι Ιεράρχες, αλλά και οι πολιτικοί να το υπηρετούν στο ακέραιο. Παρόλα αυτά, κανένας νόμος δεν είναι πάνω από το Σύνταγμα, όταν αυτός παραβιάζει τον θεμέλιο λίθο του ισχύοντος Συντάγματος που είναι η Αγία Τριάδα! Ο σοδομικός νόμος παραβιάζει το Σύνταγμα και ΒΛΑΣΦΗΜΕΙ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ.
Έπρεπε η Ιεραρχία να ΑΦΟΡΙΣΕΙ και ΝΑ ΑΝΘΕΜΑΤΙΣΕΙ τα κόμματα που τάχτηκαν ανοικτά και ΔΗΜΟΣΙΑ υπέρ του νόμου και τελικά ψήφισαν αποδεχόμενοι ΝΟΜΙΜΩΣ ΕΤΕΡΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ. Αυτό δεν έγινε οπότε, οι Ιεράρχες μέσω της πολιτικής διαβεβαίωσης, που έδωσαν, ΤΟΝ ΑΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ, εφόσον ΔΕΝ ΠΑΡΑΙΤΟΥΝΤΑΙ, ούτε απαιτούν τον διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους.
Επομένως, για λόγους ευσεβείας και δικαιοσύνης, απαιτείται η ΔΙΑΚΟΠΗ Της ΕΚΚΛΗΣΙΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ, ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ 31Ο ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΚΑΝΟΝΑ.
4.Επειδή υπήρξαν και κληρικοί και Ιεράρχες, που πρακτικά έδειξαν την διαφωνία τους στη ψήφιση του νόμου (απαγόρευση θείας Κοινωνίας στους βουλευτές που ψήφισαν τον νόμο, μη ευπρόσδεκτοι στους ναούς) κ.λπ. σημειώνω τα εξής:
Οι αντιδράσεις αυτές, ενώ φαίνονται σωστές, έχουν όμως σοβαρά μειονεκτήματα. Εφόσον οι Ιεράρχες έχουν εκκλησιαστική κοινωνία με τη Σύνοδο της Ελλαδικής Εκκλησίας, που δεν ορθώνει ΑΝΑΣΤΗΜΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ με τα εκκλησιαστικά όπλα ΤΟΥ ΑΦΟΡΙΣΜΟΥ και ΑΝΑΘΕΜΑΤΙΣΜΟΥ και της ΚΗΡΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΕ ΔΙΩΓΜΟ ΑΠΑΙΤΩΝΤΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ ΤΟΝ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΚΡΑΤΟΥΣ, στην ουσία αποδέχονται την πίστη και την πρακτική της Συνόδου. Το ίδιο συμβαίνει με τους αντιδράσαντες κληρικούς που έχουν εκκλησιαστική κοινωνία με τους Ιεράρχες της Ελλαδικής Εκκλησίας. Άρα οι αντιδράσεις είναι προς το θεαθήναι, χωρίς αντίκρυσμα με αρκετή δόση λαϊκισμού.
Επίσης να ξεκαθαρίσουμε ότι σοβαρό πνευματικό πρόβλημα υπάρχει σε όλους τους βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου, που ΔΕΝ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΑΞΙΩΜΑ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΣ, αλλά συνεχίζουν να είναι βουλευτές (μάλλον βολευτές). Αυτοί παρά την αρνητική τους ψήφο στον συγκεκριμένο νόμο ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥΣ ΤΟΝ ΣΟΔΟΜΙΚΟ ΝΟΜΟ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ (!!!!!!;;;;;;)