«ΜΕΤΑΝΟΙΑ»
Ἀπό τό βιβλίο «ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»
Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου
Τά ἁμαρτήματά σας εἶναι μεγάλα καί φοβερά. Τίποτε ὅμως δέν ὑπερβαίνει τήν ἄπειρη εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἄφεσις τῶν ἁμαρτιῶν δέν δίνεται σύμφωνα μέ τήν ἀξία μας, ἀλλά σύμφωνα μέ τό ἔλεος τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ. Ὁ Θεός εἶναι ἕτοιμος νά συγχωρήση, ὅταν ὑπάρχη εἰλικρινής μετάνοια. Αὐτό πού κάνει τόν ἄνθρωπο ἀνάξιο νά συγχωρηθῆ δέν εἶναι τό μέγεθος καί τό πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν, ἀλλά ἡ ἀμετανοησία του.
Μόλις μετανοήσατε μέ συντριβή καί ἐξομολογηθήκατε σᾶς δόθηκε ἡ ἄφεσις στόν οὐρανό. Κατά τήν ἐκφώνησι τῆς συγχωρητικῆς εὐχῆς, αὐτή ἡ οὐρανία ἀπόφασις σᾶς γνωστοποιήθηκε.
Τό χειρόγραφο τῶν ἁμαρτιῶν ὅλων τῶν ἀνθρώπων τό ἔφερε ὁ Κύριος πάνω στόν Σταυρό καί ἐκεῖ μέ τήν θυσία Του τό ἔσχισε. Στό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως ἔχουμε τήν ἐφαρμογή στόν κάθε ἐξομολογούμενο αὐτῆς τῆς θεϊκῆς ἐνεργείας. Μετά τήν ἐξομολόγησι ὁ πιστός στέκεται ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἀκατάκριτος.
Ἡ ἀδυναμία τῆς πίστεως σ᾿ αὐτό καί ἡ ἔλλειψις ἐμπιστοσύνης στό ἔλεος τοῦ Θεοῦ προέρχονται ἀπό τόν ἐχθρό μας. Αὐτός κτίζει φράκτη ἀνάμεσα σέ μᾶς καί στόν Θεό. Ἡ μετάνοια καί ἡ ἐξομολόγησις καταστρέφουν αὐτόν τόν φράκτη. Γνωρίζοντας λοιπόν ὁ διάβολος ὅτι τό μυστήριο αὐτό καταστρέφει τούς κόπους του γιά τήν ὁριστική ἀπώλεια τῶν ἁμαρτωλῶν, προσπαθεῖ μέ κάθε τρόπο ν᾿ ἀνακόψη τήν καρποφορία του, εἴτε ἀπομακρύνοντάς μας τελείως ἀπ᾿ αὐτό εἴτε σπείροντας ἀμφιβολίες γιά τήν δύναμί του καί ἀπελπισία γιά τήν ἄφεσι τῶν ἁμαρτιῶν. Ἡ ὀλιγοπιστία καί ἡ ἀπελπισία εἶναι παγίδες τοῦ διαβόλου. Ὁπλισθῆτε ἐναντίον του καί ἀποκροῦστε τά δόλια βέλη του.
Ὁ Κύριος θέλει τήν σωτηρία ὅλων, ἄρα καί τήν δική σας. Ὁ Κύριος προσκαλεῖ ὅλους, ἄρα καί σᾶς. Τό ἐνδιαφέρον πού τώρα ἐκδηλώνετε γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς σας τί σημαίνει; Σημαίνει τήν πρόσκλησι τοῦ Κυρίου: «Δεῦτε πρός με … κἀγώ ἀναπαύσω ὑμᾶς» (Ματθ. 11, 28). Τό ἐνδιαφέρον αὐτό εἶναι ἔργο δικό σας; Ὄχι! Ὁ Κύριος τό ἔσπειρε. Καί ἐφ᾿ ὅσον Αὐτός τό ἔσπειρε, ὑπάρχει περίπτωσις ν᾿ ἀμφιβάλλουμε ἄν θά μᾶς χαρίση καί τήν σωτηρία; Αὐτός πού σᾶς ἐνθαρρύνει νά ζητᾶτε τήν συγχώρησι, ἀσφαλῶς καί θά σᾶς τήν χαρίσει. Πλησιάστε Τον λοιπόν μέ πίστι καί μήν ἐπιτρέπετε στόν ἐχθρό νά σπέρνη ζιζάνια ἀμφιβολίας καί ἀπογνώσεως.
Ὁ διάβολος, λένε οἱ Πατέρες, μᾶς διαβεβαιώνει πρίν ἀπό τήν ἁμαρτία ὅτι ὁ Θεός εἶναι εὔσπλαχνος καί συγχωρητικός. «Ὅμως μετά τήν ἁμαρτία μᾶς ταράζει καί μᾶς συγχύζει λέγοντας: «Δέν ὑπάρχει γιά σένα σωτηρία».
Προσπαθῆστε νά στερεώνετε τήν πίστι σας καί τήν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας. Συχνά νά ἐνθυμῆσθε τήν παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ. Δέν περίμενε ὁ πατέρας νά πλησιάση ὁ ἄσωτος κοντά του, ἀλλά ἔτρεξε ὁ ἴδιος νά τόν συναντήση καί νά τόν σφίξη στήν ἀγκαλιά του.
Ὁ οὐράνιος Πατήρ μᾶς βεβαιώνει ὅτι δέν θέλει τόν θάνατο τοῦ ἁμαρτωλοῦ. Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ πού βρίσκεται στά δεξιά τοῦ Πατρός, τί κάνει; Διαρκῶς πρεσβεύει γιά μᾶς. Καί τό Πνεῦμα τό Ἅγιο; Καί Αὐτό ἐπίσης πρεσβεύει γιά μᾶς μέ στεναγμούς ἀλαλήτους. Νά τί συμβαίνει στόν οὐρανό. Ἐνῶ, ἀντίθετα, ὁ ἐχθρός θέλει νά σᾶς πείση ὅτι δέν ὑπάρχει γιά σᾶς σωτηρία ἀπό τόν Θεό πού παρωργίσατε. Καί σεῖς πιστεύετε σ᾿ αὐτόν τόν πλάνο καί τόν ψεύτη, ξεχνώντας ὅτι ὁ Θεός μιά σκέψι καί μιά ἐπιθυμία ἔχει: Νά ἐλεῆ, νά ἐλεῆ, νά ἐλεῆ…».
«Λέτε ὅτι ὁ Θεός ἀποτελεῖ γιά σᾶς τήν μόνη ἐλπίδα. Σωστό εἶναι αὐτό καί ἔτσι πρέπει πάντοτε νά σκέπτεσθε. Χωρίς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, χίλιες ἀνθρώπινες εὐεργεσίες δέν θά σᾶς βοηθήσουν. Ὅμως ἡ σκέψις σας ὅτι ἐφ᾿ ὅσον εἶσθε ἁμαρτωλή, δέν πρέπει νά προσεύχεσθε, εἶναι ὁλότελα λανθασμένη. Ὁ Κύριος ἀποστρέφεται τούς ἁμαρτωλούς ὅταν παραμένουν ἀμετανόητοι. Ὅταν ὅμως μετανοοῦν, τότε ἀφήνει ὅλους τούς δικαίους, ὅπως ὁ καλός βοσκός τά ἐνενηνταεννέα πρόβατα, καί στρέφεται πρός αὐτούς μέ ἀγάπη καί εὐσπλαχνία».
***
«Πέσατε σέ παράπτωμα; Σηκωθῆτε. Ὁ Κύριος ἐκδηλώνει πλούσιο τό ἔλεος Του σέ ὅποιον εἰλικρινά μετανοεῖ. Ἀντίθετα ὁ ἐχθρός σᾶς προτρέπει ὕπουλα σέ νέες πτώσεις ὑποβάλλοντας τήν σκέψι ὅτι καί χωρίς μετάνοια συγχωρεῖ ὁ Θεός: Αὐτό ἀποτελεῖ θανάσιμη πλάνη. Εἶναι φοβερό ν᾿ ἁμαρτάνη κανείς ἐλπίζοντας στό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Βέβαια τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀπέραντο, ἐμεῖς ὅμως εἴμαστε περιωρισμένοι καί ὅταν φθάσουμε στό σημεῖο νά παύσουμε νά μετανοοῦμε γιά τίς συχνές πτώσεις μας, τότε δέν ἀποτελοῦμε κατάλληλο δοχεῖο γιά νά δεχθῆ τήν χάρι καί τήν εὐσπλαγχνία τοῦ Κυρίου. Νά ἐνθυμῆσθε αὐτές τίς σκέψεις καί νά ἀγωνίζεσθε γιά τήν σωτηρία σας μέ φόβο καί τρόμο.
***
Ἐφ᾿ ὅσον σᾶς ἐπισκέπτονται ἀρκετοί καί ἀναγκάζεσθε νά συζητᾶτε μαζί τους λέγοντας πολλά, αὐτό ἔχω νά σᾶς πῶ: Ὅταν μένετε μόνος καθαρίστε τήν ψυχή σας, ὅπως σκουπίζουν ἕνα δωμάτιο. Ταπεινωθῆτε καί θυμηθῆτε τίς θλιβερές πτώσεις τοῦ παρελθόντος σας. Ἔτσι θ᾿ ἀπαλλαγῆτε ἀπό τόν λογισμό ὅτι κάτι ἀξίζετε καί ὅτι κάνετε καλή ἐντύπωσι στούς ἄλλους.
***
Ἡ ἐγκράτεια ἀπό τά πάθη εἶναι τό καλύτερο φάρμακο καί συντελεῖ στήν μακροημέρευσι».
Τέλος καί τῷ Θεῷ δόξα!
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗ
Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά Μονή.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης