Η Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδει ιδιαίτερα μεγάλη τιμή στο πρόσωπο της Παναγίας. Η τιμή αυτή φανερώνει τη στενή σχέση της Υπεραγίας Θεοτόκου με τον άνθρωπο. Η Παναγία αποτελεί τη μεγαλύτερη και καλύτερη προσφορά της ανθρωπότητας στη θεότητα.
Η ύπαρξη της Παναγίας είναι πανάχραντη, πανακήρατη, πανσεβάσμια και πανυπέραγνη. Έχουν γραφτεί και ειπωθεί τόσα πολλά γι΄ Αυτή, που σίγουρα κανείς θα περιπέσει σ΄ επαναλήψεις. Όμως η εφετινή πανήγυρή της μας κάνει να θυμηθούμε ξανά τις πολλές και πλούσιες ευεργεσίες της. Μία γυναίκα με την περιέργειά της και την παρακοή της μας έβγαλε από την παραδείσια Εδέμ. Μια άλλη γυναίκα, η δεύτερη Εύα, η Παναγία, με την πρόσχαρη υπακοή της, τη γνήσια ταπείνωσή της, την ωραία σεμνότητά της μας επανασύνδεσε με τον Θεό. Το γεγονός αυτό είναι συνταρακτικό.
Ο θάνατος, ο κάθε θάνατος προκαλεί λύπη, ο θάνατος όμως της Θεοτόκου, η κοίμησή της και η μετάστασή της, είναι πηγές μεγάλης χαράς. Η εορτή έχει πανευφρόσυνο χαρακτήρα. Δεν έχει στενοχώρια, δάκρυα και μοιρολόγια, αλλά, κατά την ωραιοτάτη υμνολογία μας «πάσα η γη ευφραίνεται». Κατά τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας η μητέρα του Θεού και των ανθρώπων είναι κοντά στον Θεό και στους ανθρώπους που την επικαλούνται. Άπειρες οι επεμβάσεις της στις πολλές δυσκολίες της ζωής.
Μονές, εκκλησίες, προσκυνήματα, θαυματουργές εικόνες της, χιλιάδες αφιερώματα, δηλώνουν την πλούσια χάρη της. Οι πιο πολλοί κάτι θα είχαν να καταθέσουν για την πρεσβεία της, την προστασία της, την επίσκεψή της και τη δωρεά της. Πράγματι «εν τη Κοιμήσει, τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε». Μπορεί κανείς να μη την επικαλείται. Δεν επιτρέπεται όμως να τη βρίζει. Να βρίζει κανείς τα Θεία δεν είναι απλά ασέβεια, αλλά ανανδρία, αγένεια και καρδιακή χονδροπετσιά.
Αντίθετα οι πιστοί και οι μοναχοί την αγαπούν και την ευλαβούνται ιδιαίτερα. Η αγάπη τους κάποτε αγγίζει τα όρια της λατρείας. Γι΄ αυτό και της αποδίδει εγκώμια, ύμνους, εικόνες, ναούς και μύριες χαριτωμένες ονομασίες : Παραμυθία, Γλυκοφιλούσα, Ελεημονήτρια, η πάντων χαρά, των θλιβομένων η αντίληψη, φύλακας, ιατρός, μεσίτρια, πρέσβειρα και κυρίως μητέρα.
Μέσα στον θερινό καύσωνα, τη σύγχυση και την ταραχή των καιρών έρχεται το θεομητορικό Πάσχα να δροσίσει, να γαληνέψει, να συνετίσει και χαροποιήσει. Οι πιστοί ψάλλουν όλοι μαζί στις Παρακλήσεις :
«Ἔμπλησον, Ἁγνή, εὐφροσύνης τὴν καρδίαν μου, τὴν σὴν ἀκήρατον διδοῦσα χαράν, τῆς εὐφροσύνης, ἡ γεννήσασα τὸν αἴτιον». Τα ωραία αυγουστιάτικα δειλινά είναι συνυφασμένα με τους θεομητορικούς παρακλητικούς κανόνες. Ο ελληνικός δεκαπενταύγουστος είναι θεσπέσιος. Χιλιάδες μηνύματα στέλνονται στον ουρανό για λίγη παρηγοριά στη ρηχή, μονότονη και πεζή ζωή του κόσμου. Από τα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης βγαίνει μία μύχια επίκληση : «Τὰ νέφη, τῶν λυπηρῶν ἐκάλυψαν, τὴν ἀθλίαν μου ψυχὴν καὶ καρδίαν, καὶ σκοτασμὸν ἐμποιοῦσι μοι Κόρη, ἀλλ' ἡ γεννήσασα φῶς τὸ ἀπρόσιτον, ἀπέλασον ταῦτα μακράν, τῇ ἐμπνεύσει τῆς θείας πρεσβείας σου». Η μεγάλη μάνα μας γι΄ αυτό υπάρχει πάντα δεόμενη. Για να διώχνει μακριά τα μαύρα σύννεφα, μακριά. Αρκεί να το θέλουμε και κάτι να κάνουμε γι΄ αυτό.
ΜΟΝΑΧΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ,
ΕΟΡΤΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ,
εκδ. ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ,
ΝΕΑΠΟΛΗ 2012, σ. 277.