Ἡ ὁδός τοῦ Χριστιανοῦ ποτέ δέν μπαίνει σέ πνευματικά καλούπια. Δέν ὑπάρχει κάποιος νόμος, πού νά διέπη τούς πάντες καί τά πάντα στήν ἐν Θεῷ ζωή. Διότι τό Ἅγιον Πνεῦμα ὅπου, ὅπως καί ὅταν θέλη ''πνεῖ''. Ἡ σχέσις τοῦ κάθε ἀνθρώπου μέ τόν προσωπικό ζῶντα Θεό εἶναι μοναδική καί ἀνεπανάληπτη, διότι ὁ κάθε ἄνθρωπος εἶναι μοναδικός καί ἀνεπανάληπτος.
Ὁ Θεός δέν δεσμεύεται, οὔτε ἀπό νόμους, οὔτε ἀπό ''πνευματικές συνταγές'', ἄλλωστε οἱ παράμετροι τῆς πνευματικῆς ζωῆς εἶναι ἀπειράριθμοι. Βλέπομε ἀνθρώπους νά κάνουν τά ἴδια πράγματα ἐξωτερικά καί νά φαίνεται ὅτι καί ἐσωτερικά ἔχουν τό ἴδιο φρόνημα πάνω-κάτω, ὄχι μόνον στά θέματα πίστεως, πού αὐτό θεωρεῖται αὐτονόητο - ἀλλά, δυστυχῶς στίς ἡμέρες μας δέν εἶναι -, ἀλλά καί σέ θέματα Ὀρθοδόξου πνευματικότητος. Ὅμως, ἐσωτερικά, ὑπάρχουν σ᾽ αὐτούς πάρα πολύ μεγάλες διαφορές, οἱ ὁποῖες δέν φαίνονται ἐξωτερικά. Καί, ὡς ἐκ τούτου, διαφέρει πάρα πολύ καί ἡ προσωπική τους σχέσι μέ τόν Θεό.
Οἱ θεοφόροι Πατέρες, κάνοντας μία προσπάθεια νά μᾶς βοηθήσουν, μᾶς ἔχουν δώσει κάποια ὅρια-ὁδηγίες γιά τόν πνευματικό μας ἀγῶνα, τά ὁποῖα ὅμως δέν ἀπολυτοποιοῦνται. Γι᾽ αὐτό πρέπει νά ὑπάρχη στόν ἀγωνιζόμενο χριστοκεντρική πνευματική καθοδήγησις. Σέ διαφορετική περίπτωσι, θά ἀρκοῦσε κάποιος νά ἐδιάβαζε κάποια βιβλία καί μετά νά ἐγνώριζε τί θά ἔπρεπε νά κάνη.
Γιά νά ἀντιμετωπισθοῦν σωστά ὅλα τά πνευματικά φαινόμενα, χρειάζεται ὁ Χριστιανός νά ἔχη σταθερή πνευματική σχέσι μέ διακριτικό πνευματικό πατέρα, πού θά τόν συμβουλεύη ὅ,τι τόν συμφέρει. Ἀλλά, τό τί συμφέρει ἐμᾶς, τίς πιό πολλές φορές ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ἰδική μας δεκτικότητα, ποῦ δηλαδή θέτομε τόν πνευματικό μας πῆχυ. Γι᾽ αὐτό, νά μήν ἔχωμε τήν αὐταπάτη, ἀκόμη κι ὅταν κάνωμε ὑπακοή στόν πνευματικό, ὅτι ἐφαρμόζομε τό κατ᾽ εὐδοκίαν θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖο εἶναι ὅλοι νά γίνωμε ἅγιοι, πρᾶγμα ἀπό τό ὁποῖο ἀπέχομε πάρα πολύ...
ΑΡΧΙΜ. ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΚΑΤΕΡΕΛΟΣ