Βλέπουμε ὡς ἁπλοὶ ἄνθρωποι καὶ ἀναμφισβήτητα παρακολουθοῦμε τὰ ὅσα συμβαίνουν σήμερα στὸν κόσμο. Μὲ τὴν αἴσθηση τῆς εὐθύνης ποὺ ἐπιφορτίζει στὸν καθένα ἡ διακονία μας, δὲν μπορεῖ νὰ μὴν αἰσθανόμαστε, χάριτι Θεοῦ, τὴν καλὴ ἀνησυχία γιὰ τὴν πορεία τῆς Ἐκκλησίας μέσα στὴν ἱστορία τὴν ἀνθρώπινη. Ὁ τίτλος τοῦ ἄρθρου εἶναι κατὰ παράφραση στίχων τροπαρίων τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ἀναφερομένων στὸν Ἰούδα. «Σχήματι μὲν ὧν μαθητής, πράγματι δὲ παρὼν φονευτῆς». «Ὁ Ἰούδας τὸ τῆς φιλοπτωχείας κρύπτει προσωπεῖον καὶ τῆς πλεονεξίας ἀνακαλύπτει τὴν μορφήν». «Ὁ τρόπος σου δολιότητος γέμει, παράνομε Ἰούδα», λένε τὰ τροπάρια.
Συνέβησαν καὶ συμβαίνουν καὶ στὸ μέλλον θὰ συμβοῦν ἀκόμη περισσότερα καὶ ὅλο καὶ χειρότερα πράγματα. Καὶ ποιὰ εἶναι αὐτὰ τὰ κακὰ ποῦ συμβαίνουν; Ἕνα μόνο πράγμα: Ἡ πάση θυσία προσπάθεια ἐγκατάλειψης τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας. Πνέει ἰσχυρὸς ἄνεμος μὲ πολλὰ μποφὸρ στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων, ἄνεμος, ποὺ παρασύρει μέρα μὲ τὴ μέρα καρδιὲς στὴν ἄλλη ὄχθη, ἀπέναντι ἀπὸ τὸ Χριστὸ καὶ τὴν Ἀλήθεια του. Εἶναι ξεκάθαρό το φαινόμενο, ὁμολογεῖται μὲ παρρησία καὶ μὲ ἑωσφορικὸ θράσος. Προβάλλεται ἀπὸ ὅλα τα κοσμικὰ μέσα ἐνημέρωσης καὶ πληροφόρησης καὶ....
διασκέδασης ὡς κατόρθωμα, ὡς καύχημα, ὡς ὑπόδειγμα γιὰ μίμηση. Ἄνθρωποι τιποτένιοι, ποὺ ἔχασαν ἀπὸ τὰ χέρια τοὺς τὸ τιμόνι τῆς ζωῆς τους, προβάλλονται νὰ ποῦν, νὰ «ἐξομολογηθοῦν» ὄχι τὶς ἁμαρτίες τοὺς ἀλλὰ τὶς ἀντιχριστες ἰδέες τους καὶ τὶς παράφρονες ἀμπελοφιλοσοφίες τους. Καὶ οἱ καλοπροαίρετοι θεατὲς - ἀκροατές, αὐτοὶ ποὺ δὲν εἶναι καὶ τόσο σταθεροὶ στὴν πίστη ἢ δὲν εἶναι ἐνημερωμένοι, κάθονται ἐνεοὶ καὶ παρακολουθοῦν τοὺς «ἥρωες», τοὺς «λεβέντες», τοὺς «πραγματικὰ ἐλεύθερους», τοὺς «μπροστάρηδες» καὶ αἰσθάνονται ἀμήχανοι καὶ ἴσως καὶ κάποιο σύμπλεγμα κατωτερότητας, ἀναρωτώμενοι καὶ προβληματιζόμενοι, μήπως ἔχουν μείνει πολὺ πίσω καὶ πρέπει νὰ ξυπνήσουν; Καὶ εἶναι οἱ πολλοὶ αὐτοί, οἱ περισσότεροι. Καὶ ἀρχίζουν καὶ βάζουν κι αὐτοὶ νερὸ στὸ κρασί τους καὶ προσπαθοῦν νὰ ταιριάξουν τὰ ἀταίριαστα καὶ προσπαθοῦν νὰ δικαιολογήσουν τὰ ἀδικαιολόγητα, νὰ ταιριάξουν τὴν ἀλήθεια μὲ τὸ ψέμα- εἶναι δυνατὸν νὰ συμβεῖ αὐτὸ ποτέ;- νὰ προσαρμοστοῦν μὲ τὰ τοῦ κόσμου. Ἑνὸς κόσμου δαιμονοκρατούμενου, ποὺ ὁδηγεῖται μαθηματικὰ σὲ ἀδιέξοδο.
Ὅλες αὐτὲς εἶναι μερικὲς ἀπὸ τὶς πιὸ ἁπλὲς παρατηρήσεις ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ κάνει ἕνας ἁπλὸς καλοπροαίρετος χριστιανός, ποὺ ἀγωνιᾶ γιὰ τὴν καθαρή, τὴ γνήσια ὁδὸ τῆς Ἀλήθειας.
Τὸ θλιβερότερο τούτων εἶναι πὼς καὶ κάποιοι ἱεράρχες, ἄγνωστο γιὰ ποιοὺς λόγους, ἀκολουθοῦν τὴν ἴδια μέθοδο στὴ σχέση τους μὲ τὸν κόσμο. Πέθανε ἕνας ἄνθρωπος τῆς τέχνης καὶ ἔγινε χαμὸς στὸν κόσμο. Λὲς καὶ εἴχαμε Μεγάλη Παρασκευή. Οἱ εἰδήσεις ἔδιναν καὶ ἔπαιρναν μὲ λεπτομέρειες ἀπὸ τὴ ζωή του καὶ τὰ ἔργα καὶ τὶς ἡμέρες του. Ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία του ὅλη, μὲ συγκινητικὲς περιγραφὲς καὶ τὰ τοιαῦτα. Καὶ καλὰ ὅλα αὐτὰ μέχρι ἐδῶ. Στὸ τέλος ἦρθε καὶ τὸ ἐπιστέγασμα, ἡ ψυχρολουσία. Ζήτησε, λέει, νὰ ἀποτεφρωθεῖ σὲ ξένη χώρα.
Ε, λοιπὸν τί ἀξία ἔχουν ὅλα ὅσα ἔκανε ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἐπὶ τῆς γῆς; Ὅ,τι κι ἂν ἔκανε, ἀφοῦ ἀρνήθηκε τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν σωστικὴ καὶ ἁγιαστική της δύναμη, ποιὰ ἀξία ἔχουν τὰ ἔργα του; Ὄχι μόνο γιὰ τὴν ψυχή του, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα. Διότι, ὅταν θὰ βλέπουν οἱ ἐρχόμενες γενεὲς τὰ ἔργα του καὶ θὰ ξέρουν πὼς ἦταν ἀρνητὴς τοῦ Χριστοῦ, ἂν συνεχίζουν νὰ τὰ βλέπουν, αὐτοὶ μὲν θὰ βλάπτονται πνευματικά, ἡ ψυχὴ δὲ ἐκείνου θὰ βυθίζεται περισσότερο στὸ σκοτάδι.
Ἕνας Μητροπολίτης εὐχήθηκε νὰ τὸν συγχωρήσει ὁ Θεὸς καὶ νὰ ἀναπαύσει τὴν ψυχή του. Εἶναι δυνατὸν Μητροπολίτης νὰ ἔχει τόση ἄγνοια; Λέει ὅτι ἦταν ἄνθρωπος μὲ σπάνιο καὶ ἐξαίρετο ἦθος. Μπορεῖ νὰ ἦταν, δὲν ἀμφιβάλλουμε γι` αὐτό, ἀλλὰ γιὰ τὴν Ἐκκλησία ἐξαίρετο ἦθος εἶναι αὐτὸ ποὺ μᾶς διδάσκουν οἱ ἅγιοι, αὐτὸ ποὺ ἀρέσει στὸ Χριστό.
Αὐτὸ ποὺ ἔχει ὡς ὑπόδειγμα τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τοὺς βίους τῶν ἁγίων. Τὸ ἦθος τὸ χριστοκεντρικό, διὰ τῆς ὑπακοῆς στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Δὲν τὸ ξέρεις αὐτό, Σεβασμιότατε πάτερ; Ὁ ἄνθρωπος ἔθεσε ἐαυτὸν ἐκτὸς Ἐκκλησίας. Ἐσὺ πᾶς νὰ τὸν βάλεις ἐντὸς καὶ πιθανὸν νὰ τὸν ἁγιοκατατάξεις; Ἐκτὸς κι ἂν εἶσαι πάνω ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ἢ εἶσαι ἐντολοδότης τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔχεις τόση παρρησία νὰ τὸν διατάζεις.
Μιλῆστε Σεβασμιότατοι. Μιλῆστε. Ὁ κόσμος αὐτὸς σχήματι μὲν εἶναι «εὐγενικός», πράγματι δὲ εἶναι «κακοῦργος». Μὴν περιμένετε νὰ συνταιριάξετε τὴν κατὰ κόσμο εὐγένεια μὲ τὴν δύναμη τῆς Ἀλήθειας τοῦ Χριστοῦ. Ἴσως τὸ ἐλπίζατε αὐτὸ μέχρι κάποια στιγμὴ καὶ καλῶς, ἀλλὰ τώρα ἐπιβάλλεται νὰ λέγεται ἡ Ἀλήθεια «ἐν ψυχρῶ». Διότι ἡ Ἀλήθεια θὰ μᾶς κρίνει. Ἀπὸ τὴν ἄλλη δὲν ἔχετε νὰ φοβηθεῖτε τίποτε. Τὸ φῶς δὲ φοβᾶται τὸ σκοτάδι. Ἡ ἀλήθεια δὲ φοβᾶται τὸ ψέμα. Τὸ καλὸ δὲ φοβᾶται τὸ κακό. Ἐξάλλου, ἐσεῖς εἶστε μοναχοὶ καὶ δὲν ἔχετε νὰ χάσετε τίποτε ἐκτὸς ἀπὸ μιὰ μίτρα καὶ ἕνα παλιοράσο. Τοὺς τὰ χαρίζετε, σ` αὐτοὺς ποὺ θὰ σᾶς πολεμήσουν καὶ πᾶτε στὸ ἡσυχαστήριό σας, γιὰ νὰ σώσετε τὴν ψυχή σας καὶ νὰ προσευχηθεῖτε καὶ γιὰ μᾶς. Μιλῆστε, γιὰ νὰ πάρουν θάρρος οἱ ψυχὲς καὶ νὰ εὐαρεστήσετε ἔτι τὸν Κύριο.
Κλείνω μὲ τὸ Φώτη Κόντογλου. Ἀφοῦ ἀναφέρει τὸ γνωστὸ μύθο μὲ τὸ τρελὸ νερό, συνεχίζει: « Τοῦτες οἱ σκέψεις ἤρθανε πάλι στὸ κεφάλι μου καὶ μιὰ βαθιὰ θλίψη ἔνοιωσα, ὅπως κάθε φορᾶ ποὺ θὰ συλλογιστῶ τί σκοτάδι σκεπάζει τοὺς σημερινοὺς ἀνθρώπους, ποὺ λένε πὼς ἀπολαμβάνουνε τὴ ζωή, αὐτὴν τὴ ζωὴ τῆς ἀπελπισίας, μακριὰ ἀπὸ τὴν ἐλπίδα τοῦ Θεοῦ. Τοῦτες λοιπὸν οἱ σκέψεις ξαναήρθανε στὸ νοῦ μου, διαβάζοντας πὼς ὁ κόσμος ἔχασε μονομιᾶς δυὸ ἀπὸ τὰ πιὸ λατρευτὰ εἴδωλά του, μιὰ τραγουδίστρια λεγόμενη Ἐντὶτ Πιὰφ κι ἕναν πολυτεχνίτη γόητα λεγόμενον Ζᾶν Κοκτῶ.
Ὁ παγκόσμιος τύπος διαλάλησε στὰ πέρατα τοῦ κόσμου «τὴ μεγάλη ἀπώλεια» ποὺ ἔπαθε ἡ οἰκουμένη, μὲ τὸ νὰ πεθάνουνε αὐτὰ τὰ δυὸ ἱερὰ πρόσωπα ποὺ τὴ θρέφανε μὲ τὰ ἔργα τους! Κλάψτε βουνὰ καὶ λαγκάδια, θρηνῆστε θάλασσες καὶ πέλαγα! Πέθανε ἡ Πιὰφ καὶ ὁ Κοκτῶ! Ὁ κόσμος δὲν κοιτάζει τὴ συμφορά του, τὴ φτώχειά του, τὴ μάχαιρα τοῦ πολέμου ποῦ κρέμεται ἀπὸ πάνω του, τὴν πείνα ποῦ θὰ μᾶς θερίσει, τὴν ἀγριότητα τῆς ζωῆς, ποῦ κατάντησε μίαν ἀγωνία, παρὰ θρηνεῖ κὰ ὀδύρεται γιατί ἔχασε ποιούς; Ἐκείνους ἄραγε ποὺ τοῦ δίνανε θροφὴ γερή, ποὺ ἀνέβαζε τὸ πνεῦμα τοῦ ψηλά, στὴν ἐλπίδα τῆς ἀθανασίας καὶ στὴ γνώση τῆς ἀλήθειας, θροφὴ ποὺ τὸν καθάριζε ἀπὸ τὰ δηλητήρια τῆς ἁμαρτωλῆς ζωῆς του καὶ ποῦ θὰ μποροῦσε νὰ τὸν γιατρέψει;
Ὄχι, δὲν ἔχασε κανέναν ἁγιασμένο ὁδηγό, ἀλλὰ ἔχασε ἴσια ἴσια δυὸ ἀπὸ ἐκείνους τοὺς ἁμαρτωλούς, ποὺ τοὺς ἔχει γιὰ παρηγοριά του, ἐκείνους ποὺ βάζουνε στὴν ψυχὴ του τὰ ἀγαπημένα του δηλητήρια, γιὰ νὰ τὸν ἀποτρελάνουνε. Γὶ` αὐτὸ τοὺς λατρεύει, γὶ` αὐτὸ τοὺς προσκυνᾶ. Μισεῖ τοὺς ἁγίους, σιχαίνεται ἐκείνους ποὺ τοῦ μιλᾶνε γιὰ τὰ ἀληθινὰ πνευματικὰ πράγματα, τοὺς κήρυκες τῆς καθαρῆς καρδιᾶς καὶ τῆς ἀθανασίας, δὲν θέλει νὰ ἀκούσει γιὰ εἰρήνη τῆς ψυχῆς, γιὰ Χριστό, γιὰ μέλλουσα ζωὴ καὶ γιὰ σωτηρία».
Ἠλιάδης Σάββας, Δάσκαλος