Παρακαλῶ, στεῖλε μου τῆς Συνοδείας σου τά ὀνόματα, νά τά διαβάσω κἄν ἅπαξ εὐχόμενος.
Καί δίδασκέ τους ὅλους νά προσεύχωνται νοερῶς, νά λέγουν ἀδιάλειπτα τήν εὐχήν:
Κ ύ ρ ι ε Ἰ η σ ο ῦ Χ ρ ι σ τ έ ἐ λ έ η σ ό ν μ ε.
Εἰς τήν ἀρχήν μέ τά χείλη καί μέ τόν νοῦν. Ἔπειτα μέ τόν νοῦν καί μέ τήν καρδίαν. Καί θά εὔρουν συντόμως ὁδόν τῆς ζωῆς., θύραν τοῦ Παραδείσου· μᾶλλον αὐτήν ἡ εὐχή λεγομένη μέ πόθον θά γίνῃ ὡς Παράδεισος μέσα τους.
Ἡ καρδιακή προσευχή δέν φοβεῖται τήν πλάνην. Ἐκτός ἄν εἶναι κανείς ἐμπαθής καί ἀφ' ἑαυτοῦ πλανεμένος. Εἰς τήν καρδιακήν προσευχήν μόλις ἔμβῃ ὁ νοῦς εἰς τήν καρδίαν, εὐθύς ξεσκοτίζεται, εἰρηνεύει ἀμέσως, γαληνιᾷ· χαίρεται, γλυκαίνεται· σταματᾷ· καθαρίζεται. Εὐφραίνεται κάι γίνεται ὡσάν ἕνα μικρό παιδί καθαρόν ἀπό πάθη. Τά μέλη τοῦ σώματος ὅπου σκανδαλίζουν τόν ἄνθρωπον, τότε γίνονται ἥσυχα, ταπεινά, ὅπως τό χέρι, ἡ μύτη καί τά λοιπά τοῦ σώματος μέλη.
Δι' αὐτό, ὅποιος, θέλει ἄς δοκιμάζῃ αὐτό τό μέλι καί γίνεται μέσα του πηγή χαρᾶς, εὐφρσύνης.
Ἐκτός ἄν εἶναι κανείς πονηρός, ὑποκριτής, φθονερός, φιλάργυρος, φιλήδονος, φιλόδοξος, ἐμπαθής ἐν γένει. Καί θέλει νά εὔχεται καί νά παραμένῃ ἐκουσίως στά πάθη του· ἀμετανόητος, ἀδιόρθωτος. Αὐτός καταφρονεῖ ἐμφανῶς τῆς εὐχῆς τήν ἐνέργειαν καί τό ἔλεος τοῦ Κυρίου. Ἡ εὐχή βοηθεῖ ὅλους, ἀλλά πρέπει καθένας νά ἀγωνίζεται κατά δύναμιν. Ὁ δέ Θεός, κατά τήν προαίρεσιν, ἀναλόγως δίδει τήν χάριν Του.
Πᾶς εὐχόμενος καί μή μετανοῶν, ἤ ἡ εὐχή θά σταματήσῃ ἤ ὁ εὐχόμενος θά πλανεθῇ.
Πρό παντός αἱ γυναῖκες εὐκολώτερα προοδεύουν εἰς τήν εὐχήν, διά τήν αὐταπάρνησιν καί ὑπακοήν ὅπου δείχνουν εἰς τό πνευματιακόν τους ὁδηγόν. Ὅμως, ὅσον ταχέως προκόπτουν, τόσον εὐκόλως πλανῶνται, ἐάν βαδίζουν ἀστόχαστα καί χωρίς προσοχήν.
Δέν εἶδα ἐγώ ψυχήν εὐχομένην νά προοδεύσῃ, χωρίς καθαράν ἐξαγόρευσιν τῶν κρυπτῶν λογισμῶν.
Θέλεις, παιδί μου, νά συντρίψῃς τήν κεφαλήν τοῦ Ὄφεως; Εἰπέ τούς λογισμούς σου καθαρά στήν ἐξομολόγησιν. Μέσα εἰς τήν πονηρίαν τῶν λογισμῶν στέκει ἡ δύναμις τοῦ Διαβόλου. Τούς κρατᾶς; Κρύπτεται. Τούς φέρνεις εἰς φῶς; Ἀφανίζεται. Καί τότε χαίρει ὁ Χριστός, προχωρεῖ ἡ εὐχή καί τό φῶς τῆς χάριτος θεραπεύει, ἡμερεύει τόν νοῦν, τήν καρδίαν σου.
Ἀνθολόγιο ἀποσπασμάτων ἐκ τοῦ βιβλίου
Γέρων Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΝΕ΄
ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ