Η επανάληψη των ιδίων αμαρτημάτων και η αναμονή της αλλαγής που δεν έρχεται, κουράζουν την ψυχή. Αυτό συμβαίνει τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους γύρω μας, ανάλογα ποιον κοιτάζουμε.
Η πραγματικότητα της ζωής μάς υποδεικνύει ότι τίποτε στον κόσμο αυτό δεν είναι μόνιμο. Κυρίως η ανθρώπινη θέληση που μια εκφράζεται μ’ αυτό τον τρόπο και μια με τον άλλο. Όχι πως όλοι οι άνθρωποι και πάντα συμπεριφέρονται επιπόλαια, αλλά τονίζεται το ευμετάβολο της ανθρώπινης φύσης, που, άλλωστε, δείχνει και την ανέλιξή της, τη ζωντάνια της.
Η αλήθεια είναι ότι η έμμονη ενασχόληση με τον εαυτό μας, με στόχο «να τον κάνουμε καλύτερο», θα φέρει απογοήτευση. Όπως το ίδιο βίωμα θα έχουμε αν επιμένουμε ν’ αλλάξουμε τους άλλους, που μας δυσκολεύουν και μας αναστατώνουν. Ο λόγος βρίσκεται στην αδυναμία του κάθε ανθρώπου να φτάσει στην τελειότητα.
Ο Χριστός μάς κάλεσε να γίνουμε τέλειοι όπως τέλειος ως άνθρωπος είναι κι Αυτός. Όμως είπε ότι «χωρίς εμού ου δύνασθαι ποιείν ουδέν». Η τελειότητα άρα δεν είναι ανθρώπινο επίτευγμα, αφού οι ανθρώπινες δυνατότητες είναι περιορισμένες. Στο σημείο που αγωνιζόμαστε να εφαρμόσουμε τις εντολές του Χριστού, βρίσκεται η θέλησή μας να ζήσουμε τη ζωή Του που’ ναι τέλεια.
Σημασία έχει να κατανοήσουμε τις αδυναμίες μας, να ταπεινωθούμε μπροστά στην αγιότητα του Θεού και να ποθήσουμε τη σχέση αγάπης μαζί Του. Αυτό μας οδηγεί σε φιλότιμο αγώνα να νικήσουμε τον κακό εαυτό μας. Αυτός ο αγώνας δεν έχει πίεση ούτε άγχος για να φτάσουμε κάπου. Ήδη είμαστε στην «οδόν του Κυρίου», που έχει χαρά, ειρήνη της καρδιάς και είναι ατέλευτη.
Ο κακός εαυτός μας, όπως και οι άλλοι γύρω μας, δεν αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη. Η κάθε προσπάθεια όμως δεν πάει χαμένη, γιατί προσθέτει τη γνώση της πείρας, μιας νέας εμπειρίας της πτώσης ή της ανόρθωσης, που εντάσσεται στην προσωπική ιστορία της πνευματικής μας ζωής.
Η σοφία της ερήμου, όπως τη συναντούμε στους Μοναχούς που ζουν την έμπρακτη χριστιανική ζωή, μας μιλά για το συνεχή αγώνα ανεξάρτητα με τα αποτέλεσμα. Μας τονίζει την ανάγκη να μη μείνουμε ποτέ στην πτώση της αμαρτίας αλλά να προχωρήσουμε στην ανόρθωση της μετάνοιας.
Ο όσιος Παναής της Λύσης μιλώντας παραστατικά γι’ αυτό το συνεχή αγώνα έλεγε: «μια σου μια μου», μια πάλη με τον πονηρό δηλαδή που μας νικά με την αμαρτία και τον νικούμε με τη μετάνοια.
Αναφέρεται στο Γεροντικό ο διάλογος που είχε ένας υποτακτικός με το Γέροντά του:
- Πάτερ, αμάρτησα, έπεσα.
- Σήκω!
- Μέχρι πότε;
- Μέχρι να σε βρει ο θάνατος.
Αλλοίμονο σ’ όποιον θα πει «έφτασα στο τέλος, νίκησα, δεν κινδυνεύω».
Ευλογημένος όποιος ζει με τη συναίσθηση της αδυναμίας του, με την εμπιστοσύνη στη δύναμη του Θεού του, με την ελπίδα πως τελικά εκείνος θα νικήσει στη θέση του γιατί «εξήλθε νικών και ίνα νικήσει».
π. Ανδρέα Αγαθοκλέους