Βλέπεις κάτι πρόσωπα σφιγμένα. Σαν να ζορίζονται. Σαν να πασχίζουν συνεχώς να αποδείξουν κάτι. Ότι είναι σωστοί, καλοί, ηθικοί, ευπρεπείς, ευσεβείς.
Σαν να θέλουν να εντυπωσιάσουν τους άλλους, με την εμφάνισή τους, με τις ικανότητές τους, την εξυπνάδα τους, την ευλάβειά τους.
Σαν να πασχίζουν να μην διαψεύσουν τις προσδοκίες των άλλων, που ουσιαστικά είναι δικές τους προσδοκίες.
Σφίγγονται να μην εκπέσουν στα μάτια των πολλών.
Είναι πρόσωπα που ίδρωσαν ελεγχόμενα, μα που ποτέ δεν μάτωσαν παίρνοντας κάποιο ρίσκο.
Είναι πρόσωπα που είναι θρησκευόμενα, μα έξω από την Εκκλησία.
Θρησκεύουν, μα δεν πιστεύουν.
Θρησκεύουν, μα με μία σαφώς αντιεκκλησιαστική συνείδηση.
Και βλέπεις από την άλλη μεριά, ανθρώπους χαλαρούς, οι οποίοι δεν φοβούνται να αλλοιώσουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους με ένα χαμόγελο ή με έναν λυγμό.
Άνθρωποι με βαθιά συναίσθηση της καταστροφής τους, αλλά και με βαθιά μετάνοια, με γνώση ελευθερίας που πηγάζει από την ταπεινή τους καρδιά.
Αυτοί είναι άνθρωποι του Θεού. Άνετοι, όχι με την αμαρτία τους αλλά με το πετραχήλι του πνευματικού τους. Όχι εξοικειωμένοι αλλά οικείοι των Μυστηρίων.
Χωρίς προσποιήσεις, χωρίς στημένα πρόσωπα, λόγια, κινήσεις.
Ανεπιτήδευτες υπάρξεις. Γνήσια τέκνα της Αλήθειας, φίλοι της ανόθευτης αγάπης. Με μία λέξη. Απλοί.
Αυτήν την απλότητα καλούμαστε να αποκτήσουμε.
Ο απλός άνθρωπος δεν παλεύει να περισώσει την βιτρίνα του. Παλεύει με τους δαίμονές του, με τα πάθη του, με τους λογισμούς, την φιλαυτία και την οίηση.
Απλός είναι αυτός που είναι σαν παιδί, απονήρευτος, ανυπόκριτος.
Δεν κινείται πονηρά, με δόλο, με βάση το συμφέρον του, με βάση την γνώμη του κόσμου.
Απλός στις κινήσεις, απλός στον λόγο, απλός στις σχέσεις του.
Ο απλός βολεύεται εύκολα. Δεν έχει απαιτήσεις, διότι ο νους του και η καρδιά του δεν μένουν στο εγώ του.
Μην σφίγγεσαι λοιπόν αδελφέ να αποδείξεις κάτι σε μένα ή στον οποιονδήποτε.
Το θέμα είναι να μένεις του Θεού.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν προσπαθείς για το καλύτερο στις σχέσεις σου με τους ανθρώπους και γενικότερα στην ζωή σου, αλλά πλέον το κάνεις αυτό χωρίς σφίξιμο, χωρίς άγχος.
Ακόμα και στα πνευματικά -δυστυχώς- υπάρχει αυτό το άγχος της επιτυχίας.
Μετρούμε κατα πόσο πετύχαμε. Μα, είναι δυνατόν να μετρήσεις την πνευματική σου προκοπή; Όχι. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να λες «Κύριε, ελέησόν με τον αμαρτωλό». Και τότε ξέρεις κάτι; χαλαρώνεις. Χαλαρώνεις κι ας βρίσκεσαι σε πνευματική εγρήγορση. Νιώθεις χαλαρός μέσα στην ειρήνη της Χάριτος. Δεν σε νοιάζει η επιτυχία ή η αποτυχία, σου αρκεί που συναναστρέφεσαι τον Κύριο, που ακουμπάς για λίγο πάνω Του, που Του μιλάς με τα ίδια λόγια που Του μίλησαν χιλιάδες γνωστοί και άγνωστοι χριστιανοί.
Χάνεται το σφίξιμο, έρχεται ένα άνοιγμα. Αυτό το άνοιγμα, αυτό το δόσιμο πλέον κυριεύει την ύπαρξή σου.
Και τότε καταλαβαίνεις αυτά τα λόγια του Κυρίου, «αρκεί σοι η Χάρις μου· η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται».
Ανθίζει μια νέα ζωή. Ανεπιτήδευτη ως επινίκιος ιαχή, ως ψάλσιμο μοναχών σε ήχους πλάγιους χωρίς μουσικά βιβλία με κλειστά μάτια, από στήθους, με ανοιχτές καρδιές, που εγείρουν πένθη και χαρές.
Και όλα αυτά, απλά. Γιατί τέτοιος είναι ο Κύριος.
Όλα τα παρόντα παίρνουν νόημα βαθύ μέσα από την ματιά αυτήν.
Τότε καταλαβαίνεις ότι είσαι «αφορισμένος εκ κοιλίας μητρός» να ελευθερωθείς από τον κόσμο ώστε να ενωθείς για πάντα μαζί του.
Και τότε κάθε στιγμή ρουτίνας γίνεται εμπειρία γιορτής μέσα στην άνεση του αιωνίου.
Κι αυτό το κέλυφος της μοναξιάς συντρίβεται και προβάλει το κάλλος της σχέσης. Κάθε ιδιοτροπία παύεται, κάθε αυτονομία χάνεται. Όλα κινούνται πλέον σε σχέση, σε συν-ουσία.
Το πρόβλημά μας είναι ότι είτε είμαστε πολύ σφιγμένοι, είτε είμαστε υπερβολικά άνετοι, υπερβολικά χαλαροί.
Κάπου εκεί στη μέση είναι η λύση. Και πάλι μπορεί όχι.
Και το λέγω αυτό, διότι τελικά το μόνο που ξέρω είναι ότι λύση χωρίς Χριστό δεν υπάρχει. Αυτός είναι η λύση για όλα.
Ο Χριστός μόνο μπορεί να δώσει άνεση στην στενή οδό της ζωής και σωτηρία μας.
αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος