Αγαπητέ μου εν Χριστώ αδελφέ και συνονόματε Νικόλαε,
Ευχαριστώ για την πάρα πολύ καλή και κρίσιμη ερώτηση. Ναι, όπως το γράφεις, “το Αντιμήνσιο χρειάζεται σε κάθε περίπτωση”. Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις στον κανόνα. Υπάρχει η Αγιοπνευματική και Αγιογραφική διάκριση. Δεν ισχύει δηλαδή, γενικώς “σε κάθε περίπτωση”…
Η υπογραφή του επισκόπου δεν ισχύει στην περίπτωση της δημοσίας κηρύξεως μίας αιρέσεως από τον επίσκοπο ο οποίος υπογράφει το Αντιμήνσιο κι’ αυτό μάλιστα, όχι διά της δικής του προσωπικής χειρός αλλά διά κεντήματος και νήματος κλωστής του κατασκευάσαντος το εκάστοτε εργόχειρο. Είναι πολύ κρίσιμο αυτό και το υπογραμμίζω.
Η υπογραφή αυτή δεν είναι ιδιόχειρη, όπως γίνεται σε μία Ιερο-Κανονολογική Συστατική Επιστολή περί ιερέως ο οποίος αιτείται άδεια τελέσεως Μυστηρίων, οπότε ο Κεντητής μπορεί αν θέλει να κεντήσει διπλωματικώς και εντέχνως το όνομα οποιουδήποτε επισκόπου χωρίς να υπάρχει πραγματική συγκατάθεση και ιερουργικό πληρεξούσιο του προσώπου του οποίου το όνομα διαγράφεται διά κεντήματος. Αυτή είναι η Λειτουργική έννοια της “υπογραφής” του Αντιμήνσιου και όχι η σημερινή έννοια ενός (συνήθως) κόκκινου καλλιγραφικού σχιματισμού.
Η υπογραφή του επισκόπου δεν ισχύει επίσης στην περίπτωση εν καιρώ διωγμού της Πίστεως. Τότε, όχι μόνο Αντιμήνσιο δεν υπάρχει, αλλ’ ούτε καν Δισκοπότηρο, ούτε και Αγία Τράπεζα! Υπάρχουν περιπτώσεις στην Εκκλησιαστική Ιστορία κατά την οποία οι πιστοί τελούσαν Θεία Λειτουργία επάνω στην πλάτη ενός γονατισμένου, τρεμάμενου (“Σιγησάτω πάσα σαρξ βροτεία καὶ στήτω μετὰ φόβου καὶ τρόμου”) και δακρυσμένου συνειδητού Ορθοδόξου Πιστού (ποτέ όμως σε πλάτη κοσμικού) χωρίς να υπάρχει το αναγκαίο Αντιμήνσιο και αντί για Δισκοπότηρο, χρησιμοποιήθηκε κάποιο άλλο απλό εξυπηρετικό σκεύος το οποίο όμως με την χρήση στην Θεία Ευχαριστία καθαγιάστηκε και απαγορεύτηκε να χρησιμοποιηθεί για κανένα άλλο σκοπό. Αυτό ακριβώς σημαίνει “Άγιο Ποτήριο”, όχι το συγκεκριμένο χρυσοκεντημένο, διαμαντοστόλιστο, καλλίγραμμο και σκαλισμένο σχήμα το οποίο “σχήμα” άλλαζε σταδιακά κατά το διάβα των αιώνων, αλλά το Ποτήριο που ξεχωρίστηκε και χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικώς για αυτήν την χρήση και μόνο. “Άγιος” είναι ο χωρισμένος, ο ξεχωρισμένος, ο αποκλειστικώς αφιερωμένος στην αγάπη και ΑΛΗΘΕΙΑ του Χριστού, για την δόξα του Χριστού.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι το Αντιμήνσιο δεν υποκαθιστά την Αλήθεια του Χριστού, ούτε ποτέ η “τυπική” υπογραφή του επισκόπου ως προσώπου υπερισχύει υπεράνω της Αληθείας. Εάν η Αλήθεια του Χρστού παραβλάπτεται και δειφθείρεται από τον συγκεκριμένο επίσκοπο ή τον πατριάρχη ακόμη, τότε η υπογραφή αυτή είναι αυθύπαρκτα ΑΚΥΡΗ, ανυπόστατη και ΜΟΛΥΣΜΑΤΙΚΗ.
Αυτός που τελεί Θεία Λειτουργία με Αντιμήνσιο που φέρει επάνω του την υπογραφή Οικουμενιστού επισκόπου ή ακόμη και επισκόπου ο οποίος στην θεωρία ορθοδοξεί αλλά στην ουσία ενσωματώνεται και κοινωνεί με ακοινωνήτους, τότε πάλι η υπογραφή είναι άκυρη, ανυπόστατη και μολυσματική, όπως ακριβώς και τα τελούμενα Μυστήρια καθίστανται άκυρα, ανυπόστατα και μεμολυσμένα! Ο μολυσμός αυτός είναι υποκειμενικός και εξαρτάται πάντοτε από την γνώση και προαίρεση του προσερχομένου πιστού.
Η Αγία μας Ορθόδοξη Πίστη δεν είναι “επισκοποκεντρική” αλλά Χριστοκεντρική. Η Θεία Λειτουργία, όταν ο επίσκοπος αιρετίζει, δεν είναι “Αντιμηνσιοκεντρική” ούτε “Ιεροσκευοκεντρική” αλλά Αληθοκεντρική και Αγιοπατερική.
Η Διακοπή Μνημονεύσεως ενός επισκόπου, ΜΟΝΟ για λόγους Πίστεως και καταπατήσεως Δόγματος, (όταν δηλαδή αυτός κηρύττει αίρεση κατεγνωσμένη και κατεδικασμένη, όπως είναι ο Παπισμός και ο Οικουμενισμός) σημαίνει διακοπή εκκλησιαστικής κοινωνίας, σημαίνει Αποτείχιση (όχι Αποτοίχιση). Στήνουμε προστατευτικά Τείχη γύρω Από την Πίστη, περιφρουρούμε την Αλήθεια. Παραμένουμε στην Αλήθεια, παραμένουμε στην Εκκλησία του Χριστού, παραμένουμε εντός της Κιβωτού. Εκτοπίζονται αυτομάτως ΕΚΤΟΣ, όσοι κηρύττουν αίρεση και όσοι ΚΟΙΝΩΝΟΥΝ συνειδητώς με αυτήν και με τους φορείς αυτής, έχοντες “σώας τας φρένας” ενώ έχουν γνωριμία, γνώση και γνώμη, μη έχοντες όμως την απαραίτητη αγαθή προαίρεση και θέληση αλλά την επάρατη και κολάσιμη ΔΕΙΛΙΑ.
Η Διακοπή Μνημονεύσεως ενός επισκόπου δεν σημαίνει αναγκαστικά και διακοπή της χάριτος ούτε και διακοπή της Αποστολικής Διαδοχής, το ξαναλέγω, όταν ο επίσκοπος κηρύττει αίρεση δημοσίως. Εμείς ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ να τοποθετηθούμε ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΩΣ απέναντι σε αυτήν την αίρεση και όχι να συνυπάρχουμε με αυτήν, να συμβιβαζόμαστε με αυτήν και να κοινωνούμε με τους φορείς της, εν ονόματι μίας ανυποστάτου φοβίας “αποφυγής σχίσματος” ή προφασιζόμενοι διάφορες “προφάσεις εν αμαρτίαις” για υποτιθέμενη αναμονή “Άχρι Καιρού” ή επειδή δεν έπαυσε την Μνημόνευση ο τάδε Χαρισματούχος Γέροντας ή ο τάδε Μαχητής Επίσκοπος.
Σημασία έχει ΕΜΕΙΣ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ διότι εμείς θα απολογηθούμε για τον εαυτό μας και την δική μας ΣΤΑΣΗ την οποία τηρήσαμε και όχι τί έκαναν οι άλλοι. Το Αντιμήνσιο, κατά την Δευτέρα και Φρικτή Παρουσία και προσωπική μας απολογία δεν θα μας σώσει, αλλά το πόσο “την πίστιν τετήρηκα” και “δεν πορεύτηκα εν βουλή ασεβών” (αιρετικών), “δεν διέφθειρα τον Αμπελώνα Κυρίου” και “εμίσησα εκκλησίαν πονηρευομένων”. Το “εμίσησα” εδώ δεν σημαίνει την απλή εχθρική και αηδιαστική απέχθεια αλλά την αυστηρή ΑΠΟΣΤΡΟΦΗ και τον αναγκαίο, επιβελημένο ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟ και το ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟ “ΦΕΥΓΙΟ” των πιστών από τους αιρετικούς ποιμένες.
Το εντέλλεται ο Χριστός ο Ίδιος: Τα πρόβατά ΜΟΥ “ἀλλοτρίῳ δὲ (αλλότριος είναι ο αιρετικός ποιμένας ο οποίος διδάσκει αλλότρια) οὐ ΜΗ ἀκολουθήσουσιν ἀλλὰΦΕΥΞΟΝΤΑΙ ἀπ’ αὐτοῦ, ὅτι οὐκ οἴδασι τῶν ἀλλοτρίων τὴν φωνήν!” (Ιωάν. ι’ 5). Δεν λέγει “ότι ουκ οίδασι αντιμηνσίου την υπογραφήν” αλλά την φωνήν, δηλαδή την Αλήθειαν, δηλαδή την Ορθοδοξίαν!
του θεολόγου Νικολάου Πανταζή