Επειδή δυστυχώς το ποίμνιο δεν ενδιαφέρεται να γνωρίσει την καθαρή Πίστη της Ορθοδοξίας, πολλοί επίσκοποι εκμεταλλεύονται αυτή του την άγνοια και πετάνε συχνά πυκνά –εν είδη φωτοβολίδος– αγιογραφικές και αγιοπατερικές ρήσεις με τρόπο δόλιο άλλα πάντα κατάλληλο για την συνειδησιακή χειραγώγησης του.
Έτσι λοιπόν ακούμε συχνά τους επισκόπους να επιχειρούν να τρομάξουν αυτούς που τολμούν να τους ελέγχουν με ρήσεις του αγίου Ιγνατίου. Λένε: «...Τον επίσκοπο πρέπει να τον βλέπουμε σαν τον Κύριο…», «…Χωρίς τον Επίσκοπο σας να μην κάνετε τίποτα…», «Όποιος κάνει κάτι κρυφά από τον Επίσκοπο λατρεύει τον διάβολο» κλπ.
Άς δούμε όμως κατ’ αλήθειαν και σύντομα πώς έχουν τα πράγματα.
Κατ’ αρχάς να πούμε ότι στην Αποστολική περίοδο «επίσκοπος» ονομαζόταν ο προϊστάμενος της σύναξης-ενορίας και δεν έχει σχέση με τον ύστερο θεσμό του μητροπολίτη.[1]
Λέει λοιπόν ο άγιος: «…Είναι λοιπόν σαφές ότι, τον επίσκοπο πρέπει να τον βλέπουμε σαν τον Κύριο».[2] Μιλά για κάθε επίσκοπο ο άγιος; Όχι βέβαια![3] Αμέσως μετά την παραπάνω πρόταση λέει ότι ο σεβασμός προς τον επίσκοπο είναι αναγκαίος γιατί: «διότι όλοι σας ζείτε σύμφωνα με την αλήθεια και καμία αίρεση δεν φωλιάζει ανάμεσα σας».[4]
Με άλλα λόγια, πρέπει να σέβεστε τον επίσκοπο σας σα να ήταν ο ίδιος ο Κύριος γιατί με τους κόπους του, την διδασκαλία του και την φροντίδα του, σας εξασφάλισε να ζείτε χωρίς αιρέσεις. Και το να ζεί η σύναξη-ενορία χωρίς αιρέσεις είναι για τον άγιο σπουδαιότατο γιατί: «Η κακοδιδασκαλία βρωμίζει τον χριστιανό. Κι αν αυτοί που φθείρουν το σώμα[ως ναό του Θεού] δεν θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού, πόσο μάλλον όσοι φθείρουν με την κακή διδασκαλία την Πίστη του Θεού για την οποία ο Ιησούς Χριστός σταυρώθηκε;
Ο τέτοιος άνθρωπος [δηλ. ο κακοδιδάσκαλος]έχοντας βρωμισθεί θα καταλήξει στην άσβεστη φωτιά, όπως και εκείνος που τον ακούει».[5]
Λέει αλλού ο άγιος: «Χωρίς τον επίσκοπο σας να μην κάνετε τίποτα»[6]. Όμως αυτό δεν το λέει για τον τυχόντα επίσκοπο, άλλα για αυτόν που «δεν απέκτησε μόνος του, ούτε μέσω ανθρώπων την διακονία».[7](!) Είναι εκπληκτική αυτή του η θέση γιατί σημαίνει ότι αναφέρεται στον επίσκοπο που εκλήθη από τον Θεό για αυτή την διακονία.
Δηλαδή τον επέλεξε ο Θεός, τον Θεόκλητο, «τον άγιο»[8], «τον άξιο του Θεού επίσκοπο»[9] όπως διευκρινίζει αλλού.
Ο Θεοφόρος πατήρ επιτάσσει να είμαστε αχώριστοι από τον επίσκοπο άλλα μόνο αφού διαπιστώσουμε ότι η διδασκαλία του συμφωνεί με αυτήν των Αποστόλων. Να τι ορίζει: «Να είστε αχώριστοι με τον Θεό Ιησού Χριστό και τον επίσκοπο και τα διδάγματα των Αποστόλων».[10]
Άς προσέχουμε λοιπόν κι εμείς και άς μη ξεγελάμε τους εαυτούς μας ότι είμαστε απλοϊκοί άνθρωποι. Ό Άγιος Θεοφύλακτος γράφει ότι «…δεν θα συγχωρεθείτε αν ξεγελιέστε από την απλότητα σας και οι ψευδαπόστολοι σας ξεγελούν με την πανουργία τους».[11]
[1]Αποστολικοί Πατέρες, τ. Α΄, σελ.121, σημ.11,
εκδ. Κέντρο Βιβλικών και Πατερικών Σπουδών
«Η Αποστολική Πίστη».
[2] Προς Εφεσίους 6,1.
[3] Συγκεκριμένα μιλάει για τον επίσκοπο Άγιο Ονήσιμο.
[4] Ό.ά. 6,2.
[5] Ό.ά. 16,2
[6] Προς Φιλαδελφείς 7,2.
[7] Ό.ά. 1,1
[8] Μαγν. Κεφ. 3.
[9] Προς Σμυρναίους 12,1.
[10] Προς Τραλλιανούς 7,1.
[11] Αγ. Νικοδήμου, Ερμηνεία ΙΔ΄ επιστολών..., τ. Β΄, σελ.171.