«Ο σκοπός του πνευματικού εργάτη είναι ν’ αποτυγχάνει, για να φαίνεται η δύναμη του Θεού». Ο λόγος αυτός του άγιου Γέροντα Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτη, που ανάφερε σε ομιλία του σε ιερείς της Θεσσαλονίκης, παραπέμπει στην αποτυχία του Ιησού Χριστού, που σταυρώθηκε ως κακούργος και απέθανε μόνος. Μα μήπως και οι μάρτυρες, όπως και οι ασκητές και οι γνήσιοι χριστιανοί μέσα στον κόσμο, δεν ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο;
Η νοοτροπία των ανθρώπων αποφεύγει την αποτυχία, κυνηγά την επιτυχία σ’ όλους τους τομείς της ζωής. Ποιος, άλλωστε, θα ήθελε να αποτύχει στο γάμο του, στο επάγγελμά του, στην κοινωνική καταξίωση; Όλοι επιθυμούμε την ήσυχη ζωή, που η επιτυχία στην οικογενειακή, επαγγελματική και κοινωνική ζωή εγγυάται.
Ωστόσο, στον κόσμο αυτό τίποτα δεν είναι δεδομένο και μόνιμο. «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν», ψάλλουμε κατά την αρτοκλασία στον εσπερινό, όπου φανερώνεται «των σαλευομένων η μετάθεσις ως πεποιημένων, ίνα μείνη τα μη σαλευόμενα» (Εβρ. 12,27), δηλαδή φαίνεται η διατάραξη των καταστάσεων του κόσμου τούτου, για να μείνει ό,τι δεν διαταράσσεται, το γνήσιο και αληθινό.
Η επιτυχία, λοιπόν, δεν μπορεί να στηρίζεται στα ανθρώπινα έργα, που έρχονται και παρέρχονται, αλλά στη σχέση μας με το Χριστό που ως Θεάνθρωπος «μένει εις τον αιώνα» και μαζί Του όλοι όσοι αγωνίζονται να ζήσουν όπως Εκείνος.
Έτσι, αν η «επιτυχία» στη ζωή σημαίνει απομάκρυνση από το Χριστό, ένεκα υπερηφάνειας και αυτονόμησης, τότε η επιτυχία γίνεται αποτυχία. Όπως, βέβαια, και το αντίθετο: αν η αποτυχία να έχουμε αρμονικό και ισορροπημένο γάμο ή ένα καλό επάγγελμα με ωραίες συνθήκες και κανονική αμοιβή, όπως και αποτυχία στο να έχουν οι γύρω μας καλή ιδέα για μας, μας οδηγήσουν στην αυτογνωσία και την εσωτερική συντριβή, ώστε να κατευθυνθούμε στο Σωτήρα Χριστό, τότε η «αποτυχία» έγινε επιτυχία.
Ποια σημασία μπορεί να έχει η γνώμη των ανθρώπων για μας, όταν δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας;
Ποια επιτυχία μπορεί να μας δώσει χαρά και πληρότητα, κι όχι απλά μια ικανοποίηση, όταν μας γέμισε έπαρση;
Πώς μπορείς να συναντήσεις το Χριστό μες την καρδιά σου, όταν δεν γνώρισες ποτέ την αποτυχία και την απόρριψη όπως Εκείνος;
Αν οι άνθρωποι βλέπουμε εξωτερικά και «κατ’ όψιν», όπως είδαν το έργο του Χριστού, το μαρτύριο των αγίων, τη συμπεριφορά των ταπεινών χριστιανών, αγνοώντας τη δυναμική τους, το Πνεύμα το Άγιο πληροφορεί τους ανθρώπους του Θεού για το μεγαλείο του Σταυρού, του μαρτυρίου, της θυσίας.
Πίσω από τη φαινομενική αποτυχία μπορεί να ετοιμάζεται μια άλλη επιτυχία, άγνωστη στους πολλούς: αυτής της γνώσης της όντως ζωής που στηρίζεται στην ταπείνωση που ξέρει ν’ αποδέχεται τα γεγονότα που δεν μπορεί να αλλάξει. Τότε κατανοείς πως αυτή η γνώση είναι Η ΓΝΩΣΗ, γιατί σου αποκαλύπτεται η «χαρά δια του Σταυρού», η ετοιμαζόμενη ανάστασή σου. Μα κυρίως σου αποκαλύπτεται η ζωή του Χριστού ως σταυροαναστάσιμη, γι’ αυτό και σωτήρια εις τους αιώνας.
π. Ανδρέα Αγαθοκλέους